Felicitaties en stevige brasas aan elkaar zonder meer, temeer onze Hindostani’s ondanks veel ongeoorloofde externe druk hun moedertaal en cultuur en zelfs eigen religie te verloochenen, zich redelijk goed hebben weten te handhaven als etnische groep. Daar is er niks verkeerds mee, want van de Chinees e.a. en hun groepsbeveiliging heeft men alle begrip, maar van de Hindostaan werd dat als hokjespolitiek bestempeld. De film ‘Wan Pipel’ moest eens gemaakt worden om aan de rest van het volk en de wereld te laten zien
dat Hindostanen etnisch en hokjesgebonden zijn en hun kinderen niet geheel vrij zijn in hun keuze. Een ongegrond verwijt als de oogkleppen worden afgedaan en naar de keuze , tradities en waarden van de Chinezen en andere volkeren zoals Turken wordt gekeken. Ouders mogen zeker hun bezwaar aantekenen op basis van ervaringen en wijsheid.
Onze Hindostanen hebben het heel zwaar te verduren gehad in het integratietraject, dus ook na de periode van contractarbeid. Zij die het Nederlands minder goed beheersten werden gauw al achterlijk bestempeld. En later na 1980 als een Hindostaan zich uitdrukt in het Sranan Tongo, vindt men dat ook zo laag en achterlijk. Nederlands spreken geeft kennelijk meer aanzien en een betere pers, een betere toegang tot de burgerrechten. Kijk waarover sommigen uit onze samenleving zo struikelen. Het principe van ‘eenheid in verscheidenheid’ werd verfoeid, want dat zou de ontwikkeling van Suriname en de natievorming tegenhouden. Niets is minder waar ! Ook werd constant politiek geschermd met de vermeende etnische politiek van de VHP, al was de NPS met bakkeljouw en bokking verdeling meer en niet minder. Hindostani’s in de diaspora hebben het in vele landen over de gehele wereld erg goed gedaan en helpen opbouwen, zie de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk, Duitsland enz. Waaraan kan dat gelegen zijn? Aan het hokjesdenken?
Allemaal valse beschuldigingen om te kunnen polariseren en om kiezers te beangstigen en een racistisch stempel te kunnen opplakken. Dit kwam voornamelijk uit de nationalistisch-racistische partij van Bruma en later overgenomen door de latere halve of hele pseudo-
communistische partijen. Fred Derby was een discipel die het evangelie van Bruma moest verkondigen en latere jaren volgens en namens Bouterse de rol van politieke spion (mol) zou hebben vervuld. Juist deze evangelisten en hun discipelen maakten er hun levenswerk van om constant te polariseren, want anders hadden ze niks te doen en trokken ze anders geen aandacht. Terecht is gesteld dat de ondergang van Suriname door de linkse
(zogenaamde communistische ) bewegingen is ingeluid, die het etnische polarisatie als wapen in de politiek hebben gegooid om kiezers te beangstigen dat men een zonde aan het begaan was. De politiek-racistische aanvallen waren vooral op de VHP en de Hindostanen gericht en opvallend genoeg niet op de etnische achterban van Pengel die ook wel 10-12 volkswoningwijken bouwde voor de zwarte achterban.
Hetgeen de Hindostani’ s hebben bereikt, laten we aannemen vanaf 1940 tot 1980 is vooral op eigen kracht en zeker niet door toedoen van de VHP die draaide om enkele politieke families na en ook nog een aantal van hun eigen politieke toppers en sponsors.
Bekend is dat de toenmalige VHP graag stemvee wilde en vrijwel niks deed voor sociale verheffing van hun achterban. De huidige VHP is dezelfde maar in ander jasje, doet ook helemaal niets voor hun achterban in – of niet in enige regering, want dat mag niet, want sommigen gaan boos worden dat de Hindostanen anders een te grote voorsprong zouden maken.
De huidige VHP onder leiding van Santokhi zelfs aan de regeermacht zal niet eens een toiletgroep durven maken of een soepgroentetuintje of voetbalveldje aanleggen voor de achterban, terwijl meneer Somohardjo wel 3-4 gemeenschapshuizen of multifunctionele centra met succes realiseerde. VHP heeft andere doelen en heeft geen tijd om het verval onder de achterban te helpen keren voor de nijpende noden van het heel arm deel van de achterban, waardoor die door de heer Vismale ‘1 voor 12’ en in zijn netwerk belanden. De Hindostani’s hebben heel zwaar op de plantages en in de velden geploeterd , of na de contractarbeidperiode hun eigen grond van bos en zwamp tot landbouwareaal gemaakt, om vooruitgang van hun gezin te bereiken. De huismoeder tevens veldwerker moest vaak de koe ook nog melken in de vroege ochtend alvorens de kinderen gereed te maken om naar school te gaan. Ze kon waarlijk toveren met slechts een handjevol geld om gemiddeld grote gezinnen 7-8, niet zonder moeite het beste te kunnen geven aan hun kinderen plus stimuleren tot scholing en opleiding. Ode en grootste hulde aan die vaak weinig geschoolde moeders van toen! We herinneren ons ook dat er kritiek was dat de Hindostanen veel kinderen maakten per gezin, want dat was een doorn in het oog van de mensen die steeds over de schutting keken. Dat horen we nu niet meer, zelfs ook niet bij de zogenaamde Marrons die gemiddeld veel meer kinderen per vader hebben. (Waar zijn de kinderrijke buurten en ghetto’s?)
Hindostani’s van toen hadden spaarzaamheid wat helaas als gierigheid werd uitgelegd door anderen. De Hindostani’s van toen tot 1975 hadden geen ‘njang dringi prisiri’ of parasieten-mentaliteit. Maar wie weerspreekt gegrond tegen dat de Hindostanen de meest gastvrije bevolkingsgroep in Suriname zijn die vaak niet-Hindostanen op hun feesten en zelfs voor bijwoning van hun huis-kerkdiensten en huwelijken uitnodigen?. Maar waar zagen/zien we wederkerigheid? Wat was er zo fout aan om je gezin en kinderen te bewaken, opdat die niet met pek besmeurd raken en de focus te leggen op goede persoonlijke ontwikkeling door scholing en hardwerken, op basis van normen/waarden afgeleid uit de religie? Want dat verwijt werd gemaakt aan het adres van Hindostanen dat ze hun kinderen afzijdig hielden. Maar in plaats van het sportveld moesten kinderen na schooltijd helpen op de akkers. Jonge kinderen nemen slechte invloeden van elkaar en van andere groepen heel snel over. Vandaag de dag zijn er tientallen conferenties en cursussen maar ook in columns te lezen hoe je het kind moet opvoeden en een nodig tikje geven aan een brutaal kind of weerspannig wordt gelijk als kindermishandeling bestempeld. De vroegere oude, bezadigde maar zich opofferende weinig geschoolde moeders, zelfs bij niet- Hindostani ‘ s hebben een hele grote bijdrage geleverd aan goede opvoeding van hun kinderen, zulke moederschapsscholingen niet gehad maar waren toch uitstekende moeders!
En er was toen vreedzame co-existentie (samenleven) en meer respect voor elkaar in Suriname en goed nabuurschap en meer sociale controle.
Zo begon Suriname. (Anno heden zeg maar sinds 1980, dreigt de natie uit elkaar te vallen door allerlei bedreigingen, aantastingen en slecht bestuur, gedoogd door de machthebbers en malafide politici). De Hindostanen waren aanvankelijk een landbouwersgemeenschap maar met ingebedde creatie voor ondernemerschap. Als het werkelijk zo was dat traditionele landbouw zoveel geld opleverde dan zou bijvoorbeeld de Creool of Chinees toen ook kiezen voor landbouw. Maar aan landbouw doen vereist veel geduld, opoffering en doorzetting. Wie dat niet kan moet maar wegblijven en niet verwijten dat landbouw een klaaglied zonder einde is.
Toen het minder goed ging met Suriname en de landbouw niet veel perspectieven bood, gingen vele Hindostani’s in de handel. En 20 jaren er na hoorden we een afgedankte uitspuwen dat Hindostanen de handelssector beheersten. Dat sloeg aan bij boze Ba Ronald (uit de leerschool van Bruma) die kennelijk zwoor dat hij de economische macht van de Hindostaan zou breken, al zou hij duizenden nieuwe Chinezen moeten laten invliegen. Zo groot was de bekrompenheid, zo groot was de etnische haat. Een historisch gegeven voor geschiedschrijvers en sociologen. En wie waren de critici die vonden dat de rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie die vrijwel volledig uit Hindostanen bestond, want dat mocht niet? Machthebbers gaven de marrons/ boslandcreolen de kans om met de goudwinning forse economische inhaalslagen te maken. Iamgold, Newmont, Grassalco, Telesur enz. richten zich op directe veelsoortige hulp aan lokale dorpsbewoners en die groepen worden in hun integratie en ontwikkeling heel sterk gestuwd, wat Hindostanen (en Javanen) van toen, enorm hebben ontbeerd. Laten we nu eens eerlijk toegeven dat het onrechtvaardig bestuur jegens de Hindostanen op ondergrondse wijze werd gevoerd, en wel tot op heden! De schatrijke Brunswijk mocht zich de Bosnegerleider noemen en zijn achterban vrijelijk optrekken. De Chinezen mochten hun vrij besloten Chinese verenigingen in vrijheid opzetten. Maar zodra een aantal Hindostani’s bijeen kwam, werd dat door de buitenwacht als etnische bundeling uitgelegd. Bij elkaar opgeteld is dàt juist het sinds decennia voortdurende onderhuidse racisme in Suriname dat de natievorming doorkruist. Zelfs is door een bekrompen jonge NDP’er een klacht ingediend in de media dat Afrikaanse Surinamers gediscrimineerd worden en niet toegelaten worden in dienst te treden in de huishouding. Want zei hij, er wordt voor dat werk naar een Hindostaanse of Javaanse schoonmaakster gevraagd. Wel nu lezers, elke huiseigenares is geheel vrij om daarin een keuze te maken. Wat of wie u niet wil, komt uw huis niet binnen ! In uw huis hebt u uw cultuur, eigen normen en waarden. Van buiten moet niemand bepalen wie in uw huis wel of niet mag bewegen. Dus dat werd door de NDP als discriminatie uitgelegd naar de zwarten toe en dat is ten ene male niet waar! Moeten alle warungs en rotishops onder hitserige bedreiging, bijvoorbeeld ook marrrons in dienst nemen? Laten we niet die weg opgaan. Is het niet mooi dat een warung door hun eigen mensen wordt gedraaid?
Als een Hindostaanse jongedame met een groot Christuskruis op haar borst zo zichtbaar heeft hangen, krijgt ze sneller of gemakkelijker een baan. Hoe moeten we dat vertalen ?! Is dat een verwelkoming om te verloochenen en willekeurige discriminatie? Welke media hebben decennialang de Hindostani’s gemarginaliseerd?
Wereldleider Mahatma Gandhi zei zo terecht ‘Laat alle culturen door mijn huis waaien, maar ik weiger van mijn voeten geblazen te worden door welke dan ook’. Dus bedoeldend, ik ga mijn afkomst en cultuur niet verloochenen ( = achterstellen om anderen te behagen). Dan wordt men heel boos op Mahatma Gandhi en reageert men steeds af op het standbeeld van dat niemand kwaad doet of bedreigt. Het leed van wijlen dominee Martin Luther King schijnen we wel te begrijpen maar discrimineren zelf tot aan racistisch gedoe. Kijk maar Overzee wat discriminatie en racisme in die landen is of sluiten we dan wel de ogen? Hier is aldus geheel ten onrechte racistisch en polariserend gebeukt op de Hindostani’s en zijn alle overige groepen vrij om onderwijs te genieten en het hebben van toegang tot hun rechten en zijn nergens gehinderd En toch wordt er gejankt over discriminatie (o.a. in de monoloog van de President Bouterse kort voor aanvang STVS journaal) ‘Suriname het mooiste land’. Zeer belachelijk is dat te meer ‘discriminatie’ deze president kennelijk meer dwars zit dan de toenemende roof en drugscriminaliteit, en de heel erg toegenomen corruptie en verarming in Suriname. Maar voor hem geldt kennelijk ‘neks no fout’/ niks aan de hand . Onze Hindostani’s moeten zich daardoor beslist niet laten afschrikken door beschuldigingen/verwijten en gaan dansen op de voorgedicteerde tonen van anderen. Onze Hindostani’s moeten ook bezinning plegen op hun eigen tekortkomingen en prettiger, behulpzamer met elkaar omgaan , domme conflicten onderling niet uitlokken en elkaar om macht bestrijden maar meer onderlinge solidariteit tonen en naar meer eenheid streven. De koopzucht moet verminderen en de toegenomen hebzucht van de jonge huidige generatie ook. De werkloosheid neemt toe omdat baantjes sneller door opdringerige anderen worden ingepikt en dat gaat ten koste van het welzijn en welvaart in vele gezinnen. Kwetsbaren gaan de criminaliteit op. Heeft de VHP, de partij die meer zou zijn dan een politieke partij, daar een goede oplossing voor? Tot zover is dat niet gebleken! De NDP heeft de Hindostani’s slechts nodig om de machtsverwerving. Ook door de Bouta en NDP is de Hindostani’s heel veel onrecht aangedaan in tegenstelling tot de zwaar bevoordeelde Chinese groep. Ondanks het onweerlegbare feit dat Hindostanen een veel grotere en productieve bijdrage hebben geleverd aan geheel Suriname dan Chinezen en ook Hindostaans bloed overvloedig gevloeid heeft op Surinaams grondgebied voor recht en waarheid in Suriname. Maar openlijke en onderhuidse racisten en tegenstanders van Hindostanis sluiten de ogen daarvoor. Prettig of respectvol samenleven kunnen sommigen niet.
(Dit artikel wordt vervolgd als deel 2)
Mevr. drs. Maltie Jagnanan
(cult.antropoloog)