De volksvertegenwoordiger Krishna Mathoera (VHP) is van oordeel dat Suriname met rasse schreden een falende staat nadert. Deze conclusie vloeide voort tijdens de interactieve bijeenkomst van Kenniskring, nadat zij een uiteenzetting gaf over de diverse indicatoren die duiden op een falende staat. De bijeenkomst werd overigens op dinsdagavond gehouden op het Lalla Rookh complex en had als centraal thema: ‘Is Suriname een falende staat?’ Mathoera accentueerde daarbij dat Suriname in dit stadium nog niet bestempeld kan worden als een land dat compleet instabiel is. Echter, indien de attitude van de huidige machthebbers geen drastische verandering ondergaan, is het vanzelfsprekend dat Suriname geslingerd zal worden op de lijst der falende staten. De parlementariër geeft ten aanzien hiervan tal van onderbouwde argumenten.
Falende staten zijn bron voor terroristen
Alvorens de argumenten op te sommen, is het nuttig om eerst stil te staan bij de achterliggende gedachte van een falende staat. Deze term is vanwege de globalisatie in de internationale politiek sterker tot uiting gekomen, vooral na de jaren ’90, benadrukt Mathoera. “Wanneer een land niet in staat is om het eigen territorium volledig te bewaken, kan het een gevaar vormen voor de omliggende landen.” Na bijvoorbeeld de terreuraanslagen op 11 september 2001 (9/11) in Amerika was de bewustwording over een falende staat merkbaar. “9/11 heeft duidelijk gemaakt dat wanneer een staat niet in staat is gezag uit te oefenen op het eigen grondgebied, het een voedingsbodem vormt voor terroristische/ criminele organisaties.” Mathoera merkt op dat dergelijke organisaties vanuit diverse landen opereren om hun criminele activiteiten te ontplooien. Hierdoor is het een moeilijke opgave om dit in kaart te brengen.
Hoe ontstaat een falende staat?
De volksvertegenwoordiger deelde mee dat falende staten ontstaan wanneer er sprake is van onder andere rampen, oorlogen, invasies en het in stand houden van elitegroepen middels corruptie. “Uiteindelijk worden de instituten alsook de infrastructuur structureel verwoest. Wanneer instituten ingezet worden om het belang van elitegroepen te dienen in plaats van het algemeen belang, kan een staat falen.” Eén van de indicatoren daarbij is de veiligheid in het land. Ook de fragmentatie van instituten (impact van machtsconsolidatie en politieke competities), etnische spanningen, economische aspecten (schuld, inflatie, begrotingstekort enz.), human resources (braindrain en grote inkomensverschillen), politieke aspecten (vertrouwen in politiekvoering, protestdemonstraties en politieke spanningen) en sociale aspecten (toegang tot huisvesting/ werkgelegenheid, kindersterfte, voedselzekerheid en milieubeleid) zijn indicatoren om een falende staat te herkennen.
Suriname moet getij keren
Gezien de indicatoren voeren onder andere (on)veiligheid, het aangaan van kredieten en corruptie thans de boventoon in Suriname. “Corruptie is wijdverspreid. En een overheid die zich niet bemoeit met de private vermogens van burgers, zoekt problemen.” Binnen De Nationale Assemblee (DNA) bijvoorbeeld heeft de meerderheid de huidige regering bevoordeeld door onder andere de Wet op de Staatsschuld te verruimen. “Daar waar de wet wordt overtreden, wordt het door de meerderheid in het parlement aangepast om de regering tegemoet te komen. De controlerende taak van de DNA valt dus steeds weg.” Mathoera merkt overigens op dat er geen continuïteit is in het regeerbeleid, met uitzondering van de reshuffeling van ministers die periodiek wordt toegepast. “Zo hebben we in de afgelopen 7 jaren ongeveer 5 ministers gehad op het ministerie van Justitie en Politie (Juspol) zonder dat het een toegevoegde waarde heeft geleverd voor ons land.” Daarnaast ziet zij ook dat de overheidsfuncties steeds meer gepolitiseerd worden. Het Stabilisatie- en Herstelplan van de regering, dat in de afgelopen 2 jaren uitgevoerd moest worden, is uiteindelijk ook in een doofpot gestopt. “Niemand praat meer over dit plan, zelfs in de begroting komt dit niet tot uiting.” Ook de toegang tot natuurlijke hulpbronnen is compleet weggelegd voor partijloyalisten, beklemtoont Mathoera. Zo wordt er jaarlijks 40.000 kg goud ontgonnen met een waarde van USD 1.7 miljard, terwijl ‘moni no de’ nog steeds een favoriete slogan is van de autoriteiten. Gezien de ontwikkelingen heeft Suriname genoeg potentie om in een falende staat uit te monden, mits de machthebbers op een andere koers varen.
KSR
