Kenniskring (KK) gaat op dinsdag 3 april het thema “Is Suriname een ‘failed state’” bespreken. De gastspreker is deze keer Krishna Hussainali-Mathoera, DNA-lid tevens oud-politiecommissaris. Het panel bestaat uit Carla Boetius, voorzitter Surinaamse Vereniging van Journalisten, en de filosoof en psycholoog Roy Bhikharie. “Suriname is bijna 43 jaar onafhankelijk en diverse keren zijn er statistieken gepresenteerd over onze bevolkingscijfers alsook over onze economie. Was de Surinaamse gulden ooit 2 maal zoveel waard als de Nederlandse gulden, blijkt dat in de 43 jaar wij meer dan negen SRD moeten neertellen voor een euro. Cijfers zijn indicatoren over onze ontwikkelingen en kunnen wij daarmee telkenmale onze strategie bijschaven en zo onze kinderen goede toekomstperspectieven bieden.
Zijn wij een failed state? Is ons onderwijsniveau nog naar internationale standaarden? Kunnen onze studenten zonder extra studiejaren aansluiten bij universiteiten in de wereld? Is onze gezondheidszorg aantrekkelijk voor investeerders en toeristen? Is de veiligheid van de burger, toerist en investeerder gegarandeerd? Zijn er indicatoren die aangeven dat wij op de goede weg zijn een voorbeeld staat te zijn in het Caribisch gebied? Zullen onze verpleegsters en apothekers ingaan op de ronseladvertenties uit Nederland, Curaçao en St. Maarten? Allemaal vragen die in discussie met de gastsprekers aan de orde zullen komen”, schrijft KK in haar uitnodiging. De aanvang is om 20.00 uur in het Lalla Rookh-gebouw.
Het fenomeen failed state, of ‘collapsed state’, ‘falende staat’, ‘fragiele staten’ of zoals door de Wereldbank genaamd ‘low-income countries under stress’ is een relatief nieuw begrip binnen de internationale politieke wetenschap.
Veel internationale problemen als criminaliteit, armoede, extremistische bewegingen, terrorisme en drugshandel zijn terug te voeren op de failed states, die veelal als bron van deze internationale problemen dienen. Bij een failed state gaat het om een staat die niet in staat is (grote delen van) haar grondgebied te beheersen en de veiligheid van zijn burgers te garanderen. Dit, omdat het monopolie op geweld verloren heeft, het meest fundamentele kenmerk. Vanwege het verlies op geweldsmonopolie is de staat niet langer in staat de interne te rechtsorde handhaven en zijn bevolking openbare diensten te leveren dan wel de voorwaarden daartoe te scheppen.
Er zijn geen objectieve dimensies waaraan een staat moet voldoen of niet moet voldoen om onder het kopje ‘failed state’ te worden geplaatst. Het is daarom moeilijk te zeggen of een staat ‘gefaald’ heeft of niet. Het begrip ‘failed state’ moet daarom ook gezien worden als een spectrum waarbinnen staten fluctueren.
Om meer precieze definitie te maken, heeft het studiecentrum Fund for Peace voorgesteld de volgende parameters: verlies van fysieke controle van het grondgebied of van het monopolie op het rechtmatig gebruik van geweld, erosie van wettig gezag in het nemen van beslissingen, onvermogen om basisdiensten te verstrekken en onvermogen om te communiceren met andere staten als volwaardig lid van de internationale gemeenschap.
Vooruitlopend op de discussieavond wordt voor de helderheid vastgesteld dat de bovenstaande kenmerken van een failed state, in deze extreme vormen niet te zien zijn in de praktijk van Suriname. Op de Failed States Index van de Centraal-Amerikaanse Fund for Peace is Suriname van plek nummer 95 in 2007 naar nummer 113 gestegen in 2017. Zowel economische, politieke als sociale indicatoren zijn hier meegenomen. Positief bekeken doet Suriname het beter dan 65 landen in de wereld. Andersom doet Suriname het slechter dan 112 andere landen. Op de sociale index scoort Suriname echter niet slecht. Voeding en medische basiszorg (92.68), toegang tot basiskennis (83.22), water en sanitaire voorzieningen (78.59), toegang tot informatie en communicatie (78.38) en huisvesting (72.38). Waar het land laag op scoort is toegang tot geavanceerde educatie (31.28), gezondheid en welzijn (57.89) en tolerantie en inclusie (58.71) en milieukwaliteit (68.87)- de scores komen uit de 100 punten.
Kavish Ganesh
