“Het land is in 2015 en 2016 door een diep dal is gegaan. De neergang is een stuk dieper geweest dan velen van ons en verscheidene buitenlandse ontwikkelingspartners hadden uitgerekend.” Dit zei president Desi Bouterse dinsdag in De Nationale Assemblee. Hieronder vallen de zwaardere terugval van de economie in 2016, de noodzaak tot temporisering van de saneringsmaatregelen en de tekortkomingen van het staatsapparaat en de manier waarop het politiek-bestuurlijk systeem werkt om adequaat in te spelen op de crisis. Het staatshoofd ging in op vragen, die eerder aan hem waren gesteld over de financieel-economische situatie van het land. Opmerkelijk was dat het overgrote deel van zijn betoog bestond uit beleidspunten, die opgenomen zijn in het Ontwikkelingsplan 2017-2021. In juni 2016 verwachtte het Planbureau dat de groei van de economie in 2017 ongeveer 2,5% zou zijn. Dit werd echter in november 2016 naar beneden bijgesteld naar 0,9%. Ofschoon het een verbetering is met 2016, zijn wij volgens de president er nog lang niet. Deze groei zal vooral gehaald worden door de groei in de productie van goud en aardolie, de exportgerichte productie, de agrarische sector en in de bosbouwsector. “Het volop in productie komen van de goudproductie in de Merian-mijnen levert een forse bijdrage aan de toename van exporten en het bruto binnenlands product (bbp). In tijd van crisis worden we met de neus op zwakheden gedrukt. Het is daarom ook de tijd om na te gaan hoe wij deze zwaktepunten kunnen omzetten in sterkte punten.” Vanaf het laatste kwartaal van 2016 kwam er volgens de president een stukje rust en stabilisatie in de economie.
Stabilisatieprogramma’s hebben negatief effect op bestaansniveau gezinnen
Bouterse benadrukte dat in economieën als dat van Suriname stabilisatieprogramma’s vaak een negatief effect hebben op het bestaansniveau van gezinnen. “Het beleidsdoel was de druk die de koopkracht in SRD op onze deviezenvoorraad uitoefent te beteugelen om zo de wisselkoers te stabiliseren en de inflatie te beheersen. Herstel van groei zal ons in staat moeten stellen om langzaam aan de levensstandaard weer op te krikken.” Een trend naar groei heeft zich volgens hem intussen in de eerste maanden van 2017 gemanifesteerd. De tegenvallende economische groei en de sterk verminderde overheidsinkomsten hebben veel offers van het volk gevraagd. Daartegenover hebben deze tegenvallers de regering ook veel politiek kapitaal gekost.
Consument verantwoordelijk voor deviezenuitgaven
Deviezenverdiensten en uitgaven bepalen grotendeels onze economie en onze levensstandaard. Een gezond balans vinden tussen exporten (deviezeninkomsten) en importen (deviezenuitgaven) is het meest centrale vraagstuk voor het economisch beleid. “De politiek, het bedrijfsleven, de vakbeweging en elke burger zullen moeten opletten en bijdragen aan een balans van import en export”, aldus het staatshoofd. Het gaat volgens hem om een nationale verantwoordelijkheid. Hij wijst het volk erop dat dit versterkt wordt door consumptie en productiepatronen. Mensen zouden teveel buitenlandse producten consumeren, in plaats van te kiezen voor lokale producten. “Prijs en kwaliteit zorgen vaak ervoor dat de consument niet voor een lokaal product kiest. Iedereen is verantwoordelijk voor een economie, die in balans is”, aldus de president.
Zware bezuiniging overheid zorgde voor stabiele wisselkoers
Het onder controle krijgen van de inflatie is één van de voornaamste doelen van elk stabilisatieprogramma. Bouterse benadrukte dat de overheid vanaf augustus 2015 naar vandaag zwaar de tering naar de nering heeft moeten zetten. Dit heeft volgens hem relatief bijgedragen aan het stabiel houden van de wisselkoers en de inflatie sinds het laatste kwartaal van 2016. Hierdoor is het ook mogelijk geworden dat de overheid in het eerste kwartaal van 2017 verschillende loonaanpassingen heeft kunnen doorvoeren voor overheidspersoneel. Hiermee probeert de regering tot koopkrachtherstel te komen. “De grootste klap van de overheid kwam met de crisis van de jaren negentig. Het apparaat is die klap nooit echt te boven gekomen. Investeren in het overheidsapparaat is nu één van de voorwaarden voor ontwikkeling”, aldus de president.
FR
