“Hoezeer mensen op elkaar zijn aangewezen, blijkt dagelijks in winkels en bedrijven, op scholen en in ziekenhuizen. Om de samenleving goed te laten functioneren, is een instantie nodig die de samenleving doeltreffend en efficiënt aanstuurt. Dat is als het goed is de overheid. Zij handhaaft de openbare orde en beschermt leven en eigendommen van de burgers. Wanneer sociale regelingen onbetaalbaar dreigen te worden, doordat een te hoge belastingdruk de economie forse schade berokkent, dan breekt ooit een moment aan waarop politici zich gedwongen zien de tering naar de nering te zetten, de sturende rol van de overheid is daarom essentieel”, aldus Stephen Comvalius, oud-directeur van Stichting Staatsziekenfonds (SZF).
Sociale zekerheid in 2025
Comvalius: “In de komende tien tot vijftien jaar zal de Surinaamse economie naar het zich laat aanzien veel minder groeien en de verzorgingsstaat zal meer onder druk komen. De tanende en slechte economische groei zet de collectief georganiseerde en gefinancierde sociale bescherming onder zware druk. Op dit moment en voor 2018 zal de helft van de overheidsuitgaven bestemd zijn voor de sociale zekerheid en de collectief gefinancierde gezondheidszorg. Die sectoren zullen naar verwachting dus niet buiten schot blijven bij komende pogingen om de overheidsfinanciën in het gareel te krijgen.”
SZF en het sociaal zekerheidstelsel staan haaks tegenover elkaar
De kosten van gezondheidszorg stijgen met de dag en het SZF kan de scheefgroei op den duur niet meer bijhouden. Volgens Comvalius zijn de beheerskosten van het SZF veels te hoog. De enorme scheefgroei met betrekking tot de zorgkosten van het SZF is niet meer te stoppen. De tekorten van het ziekenfonds hebben gevolgen en leiden tot een begrotingstekort en meer geld uit staatskas. De problemen van het binnenland worden met deze zorgrichting niet verbeterd. Het SZF zal de ingehouden loonbelasting van de artsen niet kunnen afdragen aan de belastingdienst, de achterstand loopt nu in de miljoenen. Het ministerie van Financiën zal dan ook hier moeten inspringen met meer geld uit staatskas. “De gewenste verhoging die de ziekenhuizen voor een ligdag van SRD 1000 of SRD 1500 willen, zal het fonds ook niet kunnen betalen of garanderen aan dienstverleners.” Naar zeggen van Comvalius zal het de Staat Suriname veel geld kosten en een verzekeringsmaatschappij worden, ‘betekent dus het SZF in de commerciële sfeer brengen en dat is niet wat we nodig hebben in Suriname’.
Verzorgingsstaat
Comvalius: “Het is niet nodig zich te bespiegelen over de betekenis van de term verzorgingsstaat, de primaire verantwoordelijkheid voor het welzijn van alle burgers is de verantwoordelijkheid van de Staat. Ondanks die dominante rol van de overheid vindt in een verzorgingsstaat veruit het grootste deel van de productie plaats in bedrijven die in private handen zijn. Particuliere ondernemingen produceren goederen en diensten die kunnen voorzien in de behoeften van afnemers in binnen- en buitenland. Het idee dat de overheid het beste met haar burgers voorheeft, zit sommige waarnemers niet lekker. Het apparaat van de overheid bestaat immers uit een groot aantal uitvoerende instanties, die nogal eens langs elkaar heen werken, of elkaar zelfs regelrecht tegenwerken.”
Onoplosbare problemen
Comvalius gaat er vanuit dat hoewel politici regelmatig een andere indruk wekken, de overheid lang niet alle maatschappelijke problemen kan oplossen. Soms, zoals bij de politie, ligt de oorzaak voor een deel bij het gebrekkig functioneren van de overheidsorganisatie. “De enige oplossing op dit moment blijft het crisiszorgplan en het stappenplan voortvloeiende daaruit, omdat de economie van het land de komende jaren niet stabiel zal zijn. Als je als land geen geld hebt en de crisis duurt voort, zal je op basis van ratio zaken anders moeten benaderen. Als iets niet lukt, doe het anders, dat is mijn advies aan de regering.”
