Econoom Steven Debipersad, één van de geïnteresseerden bij de informatieavond over de op handen zijnde valutaveilingen in de KKF afgelopen woensdag, geeft op eigen titel zijn indrukken over dit monetair mechanisme, na de uitleg van de Centrale Bank van Suriname (CBvS). “Theoretisch moet een valutaveiling leiden tot transparantie. De afgelopen tijden hebben we geen transparantie gehad. Het was onduidelijk hoe precies met deviezen werd geïntervenieerd. Nu is het duidelijk dat er slechts 9 spelers zijn en dat de grote importeurs van het land zich hebben aangemeld bij de banken. Er is dus een screeningsproces”, zegt Debipersad. Op deze manier wordt volgens hem getracht het zwarte geld buiten de deur te houden. Zwart geld heeft in het verleden volgens hem mogelijk wel geparticipeerd bij het wisselen van SRD’s naar vreemde valuta. Door de mate van controle van de CBvS en ook andere entiteiten kan het geheel naar zijn mening transparanter worden. “Hoe transparanter, hoe duidelijker voor de gemeenschap en hoe groter de kans op ‘een soort van’ koersstabilisatie. Ik zeg ‘een soort van’, omdat de koers elke week op een ander niveau gestabiliseerd zal zijn. Maar ik geloof wel stellig dat de marges waarbinnen de koersen zullen fluctueren niet meer zo extreem zullen zijn”, stelt de econoom.
Verhoging feitelijk al ingecalculeerd in prijzen
De econoom zegt dat het uit de demonstratie van de CBvS af te leiden is dat het bijna zeker is dat de wisselkoers die gebruikt zal worden vanaf de eerste veilingdag, hoger zal zijn dan de actuele wisselkoers. “De parallelle koers op de zwarte markt is al hoger dan de officiële wisselkoers, dus hier leven we feitelijk al mee.” Debipersad gelooft stellig dat de valutaveilingen zullen leiden tot een lagere wisselkoers dan de zwarte marktkoers. “Alhoewel prijsverhogingen in de winkels niet uitgesloten zijn, moet hij realistischerwijs wel erop wijzen dat een groot deel van de prijzen nu al gebaseerd is op de zwartemarktkoers die schommelt tussen 5,15 en 5,60”, zegt hij. De koers zal op de veilingsdag volgens hem daarom waarschijnlijk lager zijn dan deze zwarte koers en alhoewel governor Glenn Gersie aangeeft dat prijzen omhoog zullen gaan wegens verhoogde douanekoersen, meent Debipersad dat deze verhogingen als gevolg van de huidige hogere zwarte marktkoers in feite ook al zijn ingecalculeerd.
Controle en wetgeving op koershoogte bij verhandeling
Tot voor de demonstratie van de CBvS meende Debipersad dat de valutaveilingen ook zouden leiden tot het elimineren van de parallelle koers, maar nu weet hij het niet meer zo zeker. “Dit omdat slechts 9 banken gaan participeren en zij doen dit vanwege hun beneficiaries, dus degene die inschrijven via hun. Een aantal mensen zal dus in de gelegenheid zijn om vreemde valuta te bemachtigen, waarvan niet zeker is of ze allemaal zullen importeren. In Suriname lijkt het alsof iedere burger behoefte heeft aan dollars. De kans is dus groot dat deze behoeftige mensen, gewone individuen die geen importeurs zijn maar gewoon voor hun eigen zekerheid dollars nodig hebben om huur te betalen of leningen af te lossen, bij de grote inschrijvers van de banken zullen gaan om hun deviezen te halen. Wie garandeert ons dat die koers, die op dat moment gevraagd wordt, hetzelfde zal zijn als wat op de valutaveilingen is gerealiseerd?” Volgens Debipersad zou dit in wetgeving moeten worden geregeld om te voorkomen dat er sprake is van willekeur. Op dit moment is men eigenlijk vrij om een andere koers te vragen. Dit verschil is dan winst. Een dergelijke situatie is volgens de econoom niet redelijk naar anderen toe, omdat de dollar beschikbaar moet zijn voor alle mensen.
