De Mensenrechtencommissie van de Verenigde Natie (VN) heeft het derde periodieke rapport van Suriname op de vergaderingen van 21 en 22 oktober en op 4 november in beschouwing genomen en komt tot enkele harde conclusies. Zo is het rapport 5 jaar te laat aangeleverd. De Amnestiewet van april 2012 is niet acceptabel voor de VN-Mensenrechtencommissie. De VN koppelt dit ook terug met de afwezigheid van een Constitutioneel Hof waardoor de Amnestiewet niet getoetst kan worden. Hierbij wil de VN weten hoe het verder zit met de vervolging van Desi Bouterse en 24 anderen in de Decembermoorden en de Moiwana-slachting. Aanbevolen wordt dat de Amnestiewet teruggeroepen wordt en dat de verdachten conform internationale mensenrechtenstandaarden worden berecht. De Mensenrechtencommissie is verheugd dat enkele belangrijke wetten, zoals Wet ter Bestrijding van Huiselijk Geweld, het Integraal Gender Plan en de Wet tegengaan Mensenhandel, zijn aangenomen. Ook is een beleidsplan (2005-2010) voor mensen met een beperking aangenomen. De commissie is ook content met de aanname van de aangepaste zedenwetgeving en kinderpornografie.
Zorgpunten en aanbevelingen
De Mensenrechtencommissie maakt zich bezorgd over het uitblijven van het Constitutioneel Hof, dat de mogelijkheden moet creëren wetten te kunnen toetsen. Suriname wordt aanbevolen om zonder uitstel dit hof te installeren. De komst van een Nationaal Mensenrechten Instituut op 30 maart 2015 wordt toegejuicht, echter valt het de commissie op dat onvoldoende informatie is verschaft over de taken en het mandaat van dit instituut. De wijzingen en aanvullingen in de Wet Nationaliteit en Ingezetenschap en de Personeelswet blijken niet voldoende te zijn om de discriminatie van de vrouw volledig weg te bannen. Suriname wordt aanbevolen maatregelen te treffen om de gender-based discriminatie geheel weg te werken. De onderbezetting van vrouwen in beleidsbeslissingen valt wederom op, ook al is een lichte stijging van vrouwen in politieke functies te merken. Suriname moet de participatie van vrouwen in politieke functies en op beslissingsniveaus verhogen. Het rapport geeft aan dat de Staat Suriname de huwbare leeftijd van 18 jaar moet optrekken naar internationale standaarden. De leeftijd wordt als te laag beschouwd.
Doodstraf
Een ander zorgpunt is dat de doodstraf niet is afgeschaft uit het Militair Strafrecht. Bij de invoering van het nieuw Wetboek van Strafrecht is de doodstraf wel geschrapt uit het commune strafrecht. De commissie is ook bezorgd dat het strafrecht geen internationaal geaccepteerde definitie van foltering kent. Ook is er geen onafhankelijke autoriteit die zich bezighoudt met klachten over foltering. Het viel de commissie op dat Suriname onvoldoende informatie heeft verschaft betreffende de gevallen van huiselijk geweld en andersoortig geweld tegen vrouwen. Ook heeft de commissie rapportage ontvangen van discutabele aanhoudingen en slechte behandelingen van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders door veiligheidsdiensten. De Staat Suriname heeft hieromtrent geen enkele informatie kunnen verschaffen.
In geval van mensenhandel is de voornaamste zorg de opvang, de ondersteuning en de terugzending van de slachtoffers naar land van herkomst. De periode van aanhouding baart ook zorgen. Arrestanten moeten 4-5 dagen in het gevang blijven alvorens ze een justitiële autoriteit zien. Dat is te lang stelt de commissie. Aanbevolen wordt deze periode in te korten naar 48 uur. Dit moet voldoende zijn om een verdachte te kunnen transporten en een verhoor bij een rechterlijke autoriteit te kunnen organiseren. In geval de aangehoudene een jeugdige is, moet een periode van 24 uur gehanteerd worden. De commissie heeft ook geen goed woord over de overvolle cellenhuizen met slechte sanitaire voorzieningen en slechte ventilatie.
Het justitieel systeem moet versterkt worden met voldoende financiën, rechters en openbare aanklagers. Ook moeten de salarissen overeenstemmen met de werkdruk. Het recht van minderheden word ook met de voeten getreden, stelt de commissie. Er worden concessies verleend in woongebieden van deze in stamverband levende volkeren en wordt als zo inbreuk gemaakt op hun grondenrechten.
