Suriname produceert 10 tot 15% van ’s werelds zoetwater waarvan maar 1% geexploiteerd en lokaal gedistribueerd wordt. De waterzekerheid in de wereld komt steeds meer onder druk te staan aangezien het beschikbare zoetwater wereldwijd steeds schaarser wordt. Ook de toenemende wereldbevolking zal bijdragen aan het schaarser worden. Suriname heeft in 2012 een vergunning verleend aan het Zwitsers bedrijf ‘Amazone Resources’ om gedurende 40 jaar zoetwater te onttrekken uit de Coppename rivier. De milieustudie hieromtrent, die deels door de Nederlandse ambassade bekostigd zal worden, moet nog volgen. De inmiddels internationaal gewaardeerde milieu activiste Monique Pool, tevens oprichter van Green Heritage Fund Suriname, is initieel geen voorstaander van dergelijke projecten. Dit in tegenstelling tot de voorzitter van Conservation International Suriname, John Goedschalk die aangeeft volkomen voor het exploiteren en exporteren van Surinaams zoetwater te zijn. “Zonder een gedegen milieustudie denk ik dat we er niet aan moeten beginnen. Het enige is natuurlijk dat de concessie al is afgegeven”, zegt Pool.
Geen duurzame industrie
Pool zegt dat met de hernieuwde inzichten in ons ontwikkelingsbeleid, waarbij men wil overstappen van extractieve industrieen naar anderen, dit project volgens haar niets anders dan weer een andere extractieve industrie is. “We zouden er veel verstandiger aan doen om te investeren in duurzame industrieen”. Zij geeft aan dat zij in ieder geval op dit moment geen voorstaander is van het project. Zoals zij al aangaf zal alleen een gedegen studie haar haar er misschien van kunnen overtuigen om er toch nog een voorstaander van te worden. Bij dergelijke projecten in de mijnbouw krijg je volgens Pool daarom normaal gesproken eerst het recht op exploratie om vast te stellen of zaken in eerste instantie rendabel zijn en gelijktijdig volgt dan een environmental and social impact studie, voordat de beslissing tot exploitatie genomen wordt. Pool meent voorts dat het in een tijd van klimaatverandering geen verstandige stap is.
Punt van onttrekking en waterniveau rivier van belang
Het aftappen van zoetwater door het bedrijf Amazon Resources zal gebeuren op een locatie, 30 kilometer van de monding van de Coppename rivier verwijdert. Volgens Pool is het ook belangrijk na te gaan waar het punt is waar het water onttrokken zal worden omdat dit voor het in stand houden van het eco -systeem van belang is. “Hiervoor is er een bepaald waterniveau nodig. Dit niveau zal pas na metingen gedaan over een langere periode bepaald kunnen worden. Als het water stijgt boven dit niveau mag je afoogsten wat boven het niveau uitkomt”. Uit ervaring weet Pool dat het punt waar het zoetwater in de rivier stroomt ongeschikt is om dit zoetwater te onttrekken. Reden waarom zij vermoedt dat de extractie hoger op de rivier zal moeten plaatsvinden. In dat geval kan het volgens haar een probleem zijn. Mocht de extractie inderdaad aan het uiteinde plaatsvinden dan is dat in principe niet zo een probleem, meent zij. Ook de klimaatveranderingen moeten volgens haar in acht worden genomen. In deze tijd van klimaatveranderingen vindt zij het geen verstandige stap om water uit onze rivieren te onttrekken. “De droge tijd houdt nu al veel langer aan. Er zou over een aantal jaren gemeten moeten worden hoeveel water we nu hebben en hoeveel water men zou kunnen onttrekken zonder dat dit ten koste van het milieu gaat”. Er moet volgens Pool heel kritisch gekeken worden naar de economische haalbaarheid van deze industrie, die er ongetwijfeld is, maar er moet vooral voor gezorgd worden dat niet dezelfde fouten worden gemaakt die in andere extractieve industrieen gemaakt zijn door te denken dat het onuitputtelijke bronnen betreft. Er zou volgens haar minimaal 5 jaar lang onderzoek moeten worden gedaan naar de specifieke rivier voordat men over kan gaan tot het weghalen van water uit het systeem.
Wie staat achter ‘Amazone Resources’
Het bedrijf Amazon resources zal volgens haar website minimaal 12 bnm3 aan zoetwater aftappen per jaar. Hiervoor zal het ‘royalties’ aan de staat betalen die de eerste 5 jaar 50% van de brutowinst en vanaf het 25ste jaar 80% van de brutowinst zullen uitmaken. In de wereld waarbij water binnenkort een van de meest kostbare natuurlijke hulpbronnen zal worden is er al enige tijd een strijd gaande. Velen herinneren zich het schandaal rondom het eveneens Zwitsers bedrijf Nestle dat een triljarden bedrijf draait op basis van het bottelen van drinkwater. Hiervoor heeft zij ondermeer geprobeerd belangrijke zoetwaterbronnen onder haar beheer te krijgen. In een documentaire heeft de CEO van Nestle eens letterlijk gezegd dat hij het idee van water als mensenrecht beschouwt als een ‘extremistische visie’. Het enige wat voor hem telt is’ winst. Woekerwinst’. Pool zegt hierover dat het inderdaad ook heel belangrijk is om te weten wie de personen zijn die achter Amazone Resources staan. Goedschalk heeft destijds de garantie gegeven dat het bedrijf een gedegen achtergrond check zou moeten doorstaan alvorens besloten zou worden om wel of niet tot samenwerken over te gaan. Pool hoopt dat tijdens de op handen zijnde informatiedag over de inhoud en effecten van het project, er antwoorden komen op de vele vragen die zij hieromtrent heeft.
