Goede arts richt zich op minder medicatie, niet op meer voorschriften

In een tijd waarin medicijngebruik vaak de eerste oplossing lijkt, pleiten zorgdeskundigen voor een paradigmaverschuiving: een goede arts moet streven naar zo min mogelijk medicatie, niet naar zo veel mogelijk recepten. 

Volgens huisarts en zorginnovator dr. Emma van der Berg (45) ligt de kern van kwalitatief goede zorg in het afbouwen van medicatie, niet in het voorschrijven ervan. “Een arts slaagt pas als patiënten gezonder worden, niet als ze afhankelijk blijven”, aldus Van der Berg.

Leefstijl als medicijn

Van der Bergs praktijk laat zien hoe dit werkt. Sinds 2020 richt zij zich op leefstijlinterventies bij patiënten met diabetes type 2 en hoge bloeddruk. Door persoonlijke coaching op voeding, beweging en stressreductie wist 40% van haar patiënten binnen een jaar chronische medicatie af te bouwen.

“Medicijnen zijn soms nodig, maar mogen nooit het einddoel zijn”, zegt ze. Een van haar patiënten, Frank de Vries (58), stopte na acht jaar met bloeddrukverlagers door gezonder eten en dagelijks wandelen. “Mijn arts zei: ‘Laten we proberen u van de pillen af te helpen.’ Dat motiveerde enorm.”

Kritiek op ‘pillenindustrie’

Toch blijft de traditionele zorg vaak hangen in een “receptencultuur,” waarschuwt gezondheidswetenschapper prof. Lucas Meijer. “Soms schrijven artsen medicijnen voor omdat het sneller is dan een gesprek over leefstijl. Maar bijwerkingen en afhankelijkheid worden onderschat.” 

Volgens cijfers van het Nederlandse RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) gebruikt 60% van de 70-plussers minimaal vijf medicijnen dagelijks, met risico’s op interacties.

De oproep is duidelijk: de zorgsector moet durven investeren in duurzame gezondheid, niet in kortetermijnoplossingen. Zoals Frank het samenvat: “Mijn arts gaf me geen pil, maar een toekomst.”