Aan: Zijne Excellentie Chandrikapersad Santokhi President van de Republiek Suriname
Betreft: Oproep tot urgente interventie bij woningbouwprojecten Helena en Altona 1&2 ……… (Poenai project)
Excellentie,
Wij, bewoners van de sociale woningbouwprojecten Helena en Altona 1&2 (Poenai project), richten ons middels deze open brief tot u met een dringend en bezorgd beroep. De genoemde projecten zijn in 2018 van start gegaan als Public-Private Partnership (PPP) tussen de overheid van Suriname en het bedrijf P&D Real Estate.
Vanaf de lancering werd ons – jonge, hoopvolle Surinamers – een belofte gedaan: een eigen woning, een eigen plek om te groeien en een toekomst op te bouwen. Tijdens de feestelijke start, onder de aanwezigheid en goedkeuring van diverse hoogwaardigheidsbekleders, waaronder de toenmalige president, vicepresident en andere autoriteiten, werd ons verzekerd dat wij via reguliere bankfinanciering eigenaar konden worden van onze woning en het bijbehorend perceel. Net als bij het eerdere Mawakabo project, eveneens ontwikkeld als Public-Private Partnership (PPP) tussen de overheid en het bedrijf P&D Real Estate, werd deze constructie gepresenteerd als solide en betrouwbaar. Helaas bleek deze belofte al snel niet houdbaar.
Vanaf het begin van het project tot zeker eind 2022 zijn wij niet in staat gebleken om de noodzakelijke documenten te verkrijgen – zoals perceelkaarten met perceel-ID’s of onbezwaarde hypotheekuittreksels – die vereist zijn voor bancaire financiering. Er werd ons verteld dat GLIS een achterstand had en dat de ontwikkelaar bezig was om de hypothecaire lasten af te lossen. Er werd ons beterschap beloofd binnen zes maanden, doch deze beloften zijn niet nagekomen. Als tussenoplossing stelde de ontwikkelaar een interne financiering in euro’s voor, onder druk van het behoud van reeds betaalde voorschotten van €2500 tot €5000. Ondanks bezwaren voelden velen van ons zich genoodzaakt akkoord te gaan, in het vertrouwen dat de situatie spoedig opgelost zou worden zoals belooft door de projectontwikkelaar.
De realiteit is echter schrijnend: de stukken bleven uit, de interne aflossingen stegen mee met de valutakoers (thans boven SRD 40), en de financiële en psychische druk op ons als bewoners is intussen ondraaglijk geworden. De situatie is inmiddels geëscaleerd tot juridische procedures, waarbij wij wegens wanbetaling door de projectontwikkelaar worden gedaagd. Wij bevinden ons op de rand van gedwongen ontruiming, omdat wij beseffen dat er in Suriname niet voldoende wetgeving is die ons beschermt tegen dit soort handelingen van projectontwikkelaars.
Tegelijkertijd verkeren de woonomstandigheden in een alarmerende staat: De infrastructuur van de projecten is ondermaats, Er is geen toegang tot stromend drinkwater. De weg, vooral naar Altona, is bij elke regenval bijna onbegaanbaar. De bouwkwaliteit van de woningen laat ernstig te wensen over.
Ondanks gesprekken sinds 2020 met onder andere de vicepresident, de minister van Openbare Werken, en de voorzitter van De Nationale Assemblée, bleef een structurele oplossing uit.
Een parlementaire delegatie onder leiding van mevrouw Niesha Jhakry bevestigde na een bezoek gebracht te hebben aan de projecten in 2023 de ernst van de situatie en deed hiervan uitgebreid verslag aan het parlement. Recentelijk heeft uw kabinet – naar aanleiding van onze vreedzame acties bij uw kabinet – een Presidentiële Commissie ingesteld, met de opdracht vóór eind januari 2025 een oplossingsmodel te presenteren.
Vandaag, bijna twee maanden later, is er nog steeds geen duidelijkheid, terwijl de dreiging van uithuiszetting reëel en acuut is.
Heer President, Wij vragen u, in uw hoedanigheid als vader en President van álle Surinamers, om in te grijpen. Het gaat hier niet slechts om een conflict tussen burgers en een ontwikkelaar, maar om een bredere structurele misstand waarin honderden gezinnen dreigen te worden ontwricht – met alle sociale, economische en maatschappelijke gevolgen van dien. Wij zijn ervan overtuigd dat met uw invloed en de juiste politieke wil er wél duurzame oplossingen gevonden kunnen worden: Betrek banken, verzekeraars en pensioenfondsen om een op maat gemaakte hypotheekconstructie te ontwikkelen. Leg afspraken vast die zowel de ontwikkelaar maar ook ons als bewoners perspectief bieden. Voorkom een sociaal drama van meer dan 300 ontruimingen.
Wij wensen niet dat de ontwikkelaar zijn investering verliest, noch weigeren wij onze verplichtingen na te komen. Wij vragen enkel om een haalbare en eerlijke betalingsconstructie, zoals ons oorspronkelijk is beloofd, zodat wij niet onnodig lijden door tekortkomingen buiten onze schuld om. Wij vertrouwen en rekenen erop dat u uw verantwoordelijkheid als hoeder van rechtvaardigheid en welzijn serieus neemt. Wij verzoeken u om gehoor te geven aan onze noodkreet, voordat het te laat is.
Met hoogachting en vertrouwen,
Bewoners van Helena en Altona 1&2 (Poenai project)