Er is recent een bericht in de media verschenen dat de devaluatie van de Surinaamse munt te maken heeft met wanbeleid vanuit de Deviezencommissie. Deze commissie, die formeel is ingesteld, is nauwelijks onderwerp van bespreking. Het is wel opvallend dat de fluctuaties die Suriname met de wisselkoers meemaakt, niet zo bekend zijn in Caribische landen als Guyana en Trinidad. Daar is het ook opvallend dat handelaren de US dollar mijden en het liefst zaken willen doen in de currency van hun land. In Suriname is dat niet het geval.
Nagenoeg elke burger hier in Suriname is geobsedeerd door de Amerikaanse dollar. Men heeft een hekel aan de Surinaamse dollar, alsof het waardeloos geld is. Er zijn zelfs personen die hebben gepleit voor het invoeren van de dollar als betaalmiddel. Deze personen vergeten dat dit als risico zal hebben dat de economie zware tekorten kan gaan krijgen aan liquide middelen, waardoor de Staat bijvoorbeeld geen betalingen zal kunnen uitvoeren aan binnenlandse debiteuren. Invoeren van de dollar kan als het tegelijk gepaard gaat met een zwaar productiviteit programma en een export campagne. In de economie moet dan de shift ook gaan komen van de overheid naar de private sector.
In Suriname ligt de nadruk nog teveel op de overheid die alles stuurt en de bedrijven die labiel en afwachtend zijn.
Minister Raghoebarsingh van Financiën heeft aangegeven dat de Staat maandelijks miljoenen dollars misloopt door vreemde vergunningverleningen door deze commissie. De indruk bestaat dat deze commissie zwaar gepolitiseerd is. Het gevaar daarvan is dat corrupte partij sponsors en andere ondernemers misbruik kunnen gaan maken van deze commissie, omdat ze niet uitblinkt in integriteit. Er zijn vergunninghouders die niet exporteren, maar hun vergunningen worden wel verlengd door de Deviezencommissie. Er zijn dus slapende vergunningen die niet worden gebruikt en onterecht zijn uitgegeven.
De minister van Financiën geeft aan dat er zware maatregelen getroffen zullen worden. Dat impliceert dat de minister of de regering van hun wettelijke bevoegdheden gebruik zullen maken om tegen de leden van de commissie maatregelen te treffen.
De Deviezencommissie Suriname heeft, volgens de regering in april 2023, in de afgelopen periode met de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en het ministerie van Financiën en Planning een belangrijke bijdrage geleverd aan de vaststelling van maatregelen ter beteugeling van de koers. De Deviezencommissie is belast met het toezicht op de uitvoering van de Deviezenregeling en moet er onder meer op toezien dat exportopbrengsten van exporteurs terugvloeien naar Suriname, zodat de deviezenreserves continu kunnen worden aangezuiverd.
De Deviezencommissie is op 8 september 1947 opgericht en heeft, aldus Santokhi, in de afgelopen 76 jaar haar nut bewezen met de uitvoering van de 51 artikelen in de Deviezenregeling.
De Deviezenregeling van 1947 is in juli 2024 in De Nationale Assemblée met 27 algemene stemmen gewijzigd. De wet is ingediend op 29 mei 2024 en heeft als doel de Deviezenregeling 1947 te stroomlijnen met relevante bepalingen in de Centrale Bankwet 2022. Met deze wijziging vervalt de bevoegdheid van de president van Suriname om wisselkoersen voor buitenlandse valuta vast te stellen. Daarnaast wordt de Centrale Bank van Suriname in staat gesteld om haar officiële internationale reserves en wisselkoersbeleid effectief en onafhankelijk te beheren.
Bij de behandeling van de wetswijziging waren er in 2024 meer dan 30 goudexportbedrijven. Een goudexportvergunning zou enorm gewild zijn. In DNA was gevraagd hoeveel goud de bedrijven opkopen en exporteren.
Recent is in Guyana een ondernemer gestraft voor illegale goudexport. De regering van Suriname moet ook een overzicht kunnen geven van de goudexporten. Goudopkoopbedrijven kopen goud op, maar de exportcijfers zijn in schril contrast daarmee, zo is beweerd in DNA. Daar heeft de Deviezencommissie zeker wat mee te maken. Vanuit de regering zijn er tekortkomingen om de goudsector te ordenen.
Omdat politici in de goudbusiness zitten is ordening een behoorlijk issue. Daarom zou bijvoorbeeld een aanscherling van de vermogensbelasting uitblijven. De vraag werd in 2024 in DNA ook gesteld of er nog een Deviezencommissie nodig is. Het deviezenbeleid moet bij de Centrale Bank van Suriname worden ondergebracht is een opvatting.
Bij de wijziging van de wet vorig jaar gaf de regering aan dat deze noodzakelijk waren omdat de president niet de wisselkoers en het deviezenbeleid bepaalt. De wisselkoers komt tot stand door vraag en aanbod, is de opvatting van de regering. Politiek is hierover verdeeldheid, omdat volgens de NPD de Amerikaanse dollar geen handelsgoed is maar een betaalmiddel slechts. Hierover was er vlak voor de wisseling van de wacht en de verkiezingen een grote heibel.
De Deviezencommissie kan heel gemakkelijk door de belangen op een glibberig pad terecht komen en in de greep komen van malafide goudexporteurs. De regering moet deze zaak goed onderzoeken en de schuldigen van corruptie strafrechtelijk vervolgen.
