Paramaribo, april 2025 – In een historische stap hebben het Nationale Reparatie Platform en het Marron Platform Suriname het “Actieprogramma: Herstelbetalingen van Surinaamse Slavenhandel en Slavernij” officieel gepresenteerd. Dit omvangrijke document vormt de basis voor een onderbouwd en uitvoerbaar voorstel aan de Nederlandse regering, waarin gepleit wordt voor structurele compensatie voor de materiele en immateriele schade die Suriname heeft geleden onder het Nederlandse slavernijverleden.
Een onderbouwde claim op basis van internationaal recht
Het actieprogramma maakt gebruik van recente internationale analyses, waaronder het gezaghebbende Brattle-rapport (2023), dat de totale mondiale schade door slavernij berekent op meer dan 130.000 miljard USD. Voor Suriname komt de toegekende schade bij een rentevoet van 2.5% uit op 2.780 miljard USD. Met een diplomatiek bepleite korting van 40% wordt een realistische netto claim van 1.668 miljard USD voorgesteld.
Individueel en collectief herstel
Van het netto bedrag is ongeveer 2% bestemd voor directe compensatie aan circa 600.000 nazaten van tot slaaf gemaakten en Inheemse volkeren, wat neerkomt op 50.000 USD per persoon. De overige ruim 98% wordt ondergebracht in een Nationaal Herstelfonds, dat over een periode van 50 jaar jaarlijks ruim 32 miljard USD zal investeren in structurele ontwikkeling. Hierbij gaat het onder andere om onderwijs, gezondheidszorg, economische versterking, infrastructuur, klimaatreparatie en landrechten.
Herstel als investering in de toekomst
Het actieprogramma stelt herstelbetalingen niet voor als liefdadigheid, maar als noodzakelijke rechtvaardiging voor historisch onrecht. De voorgestelde maatregelen zijn gericht op structurele versterking van de nationale ontwikkeling. Het Nationaal Herstelfonds zal beheerd worden door een Herstelraad waarin vertegenwoordigers van nazatengemeenschappen, de overheid, deskundigen en internationale partners zitting hebben. Transparantie, jaarlijkse audits en publieke verantwoording vormen de basis van het beheermodel.
Strategische route: diplomatiek, juridisch en bestuurlijk
De routekaart naar herstel bestaat uit drie sporen: een diplomatieke benadering in samenwerking met CARICOM en internationale partners; juridische voorbereiding via mensenrechtenkaders; en de versterking van nationale uitvoeringsstructuren, waaronder de oprichting van een Herstelautoriteit en een Nazatenregister.
Een oproep tot politieke en maatschappelijke eenheid
De initiatiefnemers doen een oproep aan alle politieke partijen, maatschappelijke organisaties, diaspora-instellingen en burgers in Suriname en daarbuiten om zich achter dit programma te scharen.
De cijfers zijn helder. De strategie is haalbaar. De urgentie is groot. Nu is het tijd voor gezamenlijk leiderschap en daadwerkelijke stappen richting herstel.
