In de afgelopen jaren lijkt er een trend te zijn ontstaan: van diefstal en vernieling van bronzen (borst-) beelden over de hele wereld. Enige tijd geleden werd het beeld van Mahatma Gandhi in Suriname het slachtoffer van vandalisme, waarbij zijn armen en stok werden meegenomen. Dit incident roept vragen op over de drijfveren achter dergelijke daden en de impact ervan op cultureel erfgoed. En vorige maand werd het borstbeeld van de Surinaamse dichter Trefossa (zie foto) gestolen. Het beeld is een eerbetoon aan de bekende literaire figuur. Het kunstwerk werd gemaakt ter ere van Trefossa, wiens echte naam Henri Frans de Ziel was. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste dichters van Suriname en is vooral bekend als de schrijver van het Surinaamse volkslied.
De waarde van bronzen beelden
Bronzen beelden zijn vaak meer dan alleen kunstwerken; ze zijn symbolen van geschiedenis, cultuur en identiteit. Ze vertellen verhalen over belangrijke figuren, gebeurtenissen en waarden die ons verbinden met het verleden. Het vernielen of stelen van deze beelden betekent niet alleen het verlies van een fysiek object, maar ook een aantasting van onze collectieve herinnering en identiteit.
Diefstal en vernieling: De drijfveren
Materiële waarde speelt een belangrijke rol bij de diefstal van bronzen beelden. De financiële waarde van het metaal kan in tijden van economische nood een sterke aantrekkingskracht uitoefenen op dieven. Daarnaast kunnen sommige diefstallen voortkomen uit ideologische overtuigingen, waarbij bepaalde figuren of symbolen als controversieel of ongewenst worden beschouwd, wat leidt tot een bewuste poging om deze beelden te vernietigen of te onteigenen. Ook vandalisme, voortkomend uit een gebrek aan respect voor kunst en cultuur of uit een verlangen naar aandacht op sociale media, vormt een factor in deze trend.
De gevolgen voor de samenleving
De impact van deze daden reikt verder dan het verlies van een beeld. Het vernielen of stelen van bronzen beelden heeft verontrustende gevolgen. Elk gestolen of vernield beeld is een stap verder van onze geschiedenis, wat de diversiteit en rijkdom van ons cultureel erfgoed vermindert en kan leiden tot een vervaging van de geschiedenis voor toekomstige generaties. Bovendien trekken beelden zoals dat van Gandhi toeristen aan en spelen zij een rol in het bevorderen van de lokale economie.
Hun verlies kan dus ook economische gevolgen hebben voor gemeenschappen die afhankelijk zijn van toerisme. Daarnaast kunnen dergelijke incidenten leiden tot een gevoel van onveiligheid in de gemeenschap, waardoor mensen zich minder vrij voelen om te genieten van openbare ruimtes en culturele instellingen.
De drang om bronzen beelden te stelen of te vernielen is een complexe kwestie die zowel materiële als symbolische elementen omvat. Het verlies van deze beelden heeft verstrekkende gevolgen voor onze cultuur, geschiedenis en gemeenschappen. Het is van cruciaal belang dat we ons bewust zijn van deze problemen en ons inzetten om ons cultureel erfgoed te beschermen, zodat toekomstige generaties ook kunnen leren van en genieten van de rijke geschiedenis die deze beelden vertegenwoordigen.
CS
