De Canadese president Justin Trudeau heeft furieus gereageerd op de importheffingen die door de Amerikaanse president zijn opgelegd aan Canadese bedrijven voor het exporteren van goederen naar Amerika. De Canadese president gaf aan dat thans de USA in handelsoorlog is met Canada. De president kondigde direct ook tegenmaatregelen aan richting Amerikaanse bedrijven, die neerkomen op het invoeren van een importheffing op Amerikaanse producten die eerst een waarde hebben jaarlijks van ongeveer 30 miljard US dollar en daarna nog meer.
De maatregelen van Canada zijn volgens Trudeau niet gericht tegen de Amerikaanse bevolking maar tegen de Amerikaanse president. Hij gaf ook aan dat de Amerikaanse maatregelen ook niet komen van de Amerikaanse bevolking, maar van een persoon: ‘Donald’ zoals Trudeau zijn counterpart uit het buurland noemde. De effecten zullen aan beide zijden van de grens voelbaar zijn, dus ook in de USA.
De Amerikaanse importheffingen op producten uit Mexico, Canada en China zijn 3 maart ingegaan. De heffingen tegen Mexico en Canada werden aanvankelijk uitgesteld, toen onder meer Mexico de grens met de VS strenger ging bewaken. Nu zegt de Amerikaanse president Trump dat er “geen ruimte meer is” voor de landen om de importheffingen te voorkomen. Canada en China kondigen direct na de uitspraak van Trump aan met eigen importheffingen te komen op Amerikaanse producten.
Hiermee lijkt de gevreesde wereldwijde handelsoorlog daadwerkelijk te zijn begonnen. Dit betekent dat Amerikaanse bedrijven die bepaalde goederen uit Canada, Mexico en China importeren, daarvoor nu extra belasting moeten betalen. Voor producten uit de buurlanden van de VS geldt een heffing van 25 procent, voor Chinese producten geldt een heffing van 20 procent, die bovenop bestaande heffingen komt.
Met de importheffingen wil Trump producten uit de drie landen duurder maken dan Amerikaanse spullen, waardoor zijn landgenoten vanwege de prijs meer Amerikaanse producten gaan kopen. Daarnaast zijn de importheffingen een vergelding voor de grote hoeveelheden van de verslavende drug fentanyl, die volgens Trump via de drie landen veel te eenvoudig de VS binnenkomt. Ook wil Trump afdwingen dat Canada en Mexico meer doen tegen migranten die illegaal de grens met de VS oversteken.
De drie landen kondigden direct aan de VS met gelijke munt terug te gaan betalen. Vanaf 4 maart geldt in Canada een importheffing van 25 procent op 30 miljard dollar aan Amerikaanse goederen en over drie weken op nog eens 125 miljard dollar aan goederen. In een verklaring zegt de Canadese premier Trudeau dat de heffing van kracht blijft totdat de VS de handelsmaatregel opschort.
Trudeau stelde dat de Amerikanen “meer moeten betalen voor boodschappen, brandstof en auto’s”. Ook zullen mogelijk duizenden mensen volgens hem hun baan verliezen: De importheffingen zullen een succesvolle handelsrelatie verstoren en handelsakkoorden schenden die president Trump zelf in zijn vorige termijn heeft ondertekend, meent Canada. Volgens de premier heeft Canada veel gedaan om tegemoet te komen aan de wensen van de Amerikaanse president. “Hoewel minder dan 1 procent van de fentanyl die bij de Amerikaanse grens wordt onderschept uit Canada komt, hebben we onvermoeibaar gewerkt om dit te bestrijden. In samenwerking met de VS zijn de inbeslagnames van fentanyl uit Canada tussen december 2024 en januari 2025 tot bijna 0 procent gedaald.”
Als reactie op de Amerikaanse maatregel heeft ook China importheffingen aangekondigd, van 10 tot 15 procent op een aantal Amerikaanse agrarische producten. Die gaan maandag in. Het percentage van 15 procent geldt voor Amerikaanse kip, tarwe, maïs en katoen. Het percentage van 10 procent geldt voor sojabonen, rund- en varkensvlees, groente, fruit en zuivelproducten uit de VS. China plaatst ook 15 Amerikaanse bedrijven op een exportcontrolelijst en nog eens 10 andere op de zogenoemde lijst van “onbetrouwbare entiteiten”. Aan de eerste groep bedrijven mogen nu geen dual-use goederen meer worden verkocht. Dat zijn goederen die zowel militaire als civiele toepassingen hebben. De tweede groep bedrijven wordt zwaarder getroffen: zij mogen niks meer importeren of exporteren en geen investeringen meer doen.
China kondigde ook aan de import van hout uit de VS op te schorten, naar verluidt omdat er beestjes waren aangetroffen in een levering van Amerikaans hout. Afgelopen woensdag kondigde Trump ook aan importheffingen van 25 procent op Europese goederen te zullen invoeren. Die heffing is nog niet ingegaan, maar ook een handelsoorlog tussen de VS en Europa lijkt aanstaande.
Amerikaanse beleggers reageerden niet enthousiast op de start van de handelsoorlog. In New York sloot de belangrijkste aandelenbeurs, de Dow Jones, 1,48 procent lager. De index van de belangrijkste aandelen, de S&P500, eindigde 1,76 procent in de min. Op de beurs in China in Shanghai openden de koersen flink lager.
Stabiliteit, voorspelbaarheid en duidelijkheid. Het zijn drie voorwaarden voor bedrijven om makkelijk zaken te kunnen doen. Het had ook het credo kunnen zijn van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Maar met president Trump aan de macht in de Verenigde Staten staan juist deze drie punten onder druk. Doordat de zorgvuldig opgestelde internationale handelsregels overboord worden gegooid vrezen steeds meer mensen dat de wet van de jungle weer zal gaan gelden.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden er mede onder leiding van de Verenigde Staten handelsafspraken gemaakt, juist om een einde te maken aan de willekeur en de vele verschillende heffingen die landen invoerden. De bedoeling was dat landen het elkaar zo makkelijk en goedkoop mogelijk zouden maken om handel te drijven met elkaar. De gedachte was dat vrije handel niet alleen zou leiden tot meer welvaart, maar ook tot meer democratie over de hele wereld. Landen spraken met elkaar af de importheffingen af te bouwen en zich aan de handelsregels van de WTO te houden. Als een land zich niet aan die handelsregels zou houden, kon een ander land naar de WTO stappen om een procedure te beginnen. De uitspraak van de handelsorganisatie moest vervolgens door iedereen worden gerespecteerd.
Wat Trump doet zou tegen de WTO-regels zijn en China heeft ook een zaak aanhangig gemaakt, maar veel wordt hiervan niet verwacht. De WTO zou namelijk een tandeloze tijger zijn en gaat niet veel kracht uit van haar uitspraken.
Wat deze handelsoorlogen en disrupties aan kansen maar meer bedreigingen voor ons land zal opbrengen zal op den duur blijken, maar economen moeten de samenleving en de regering alvast waarschuwen.
