De Amerikaanse regering wordt door de nieuwbakken president Trump gedraaid als een vastgoedbedrijf. Amerika ziet landen niet als Staten maar als stukken goedkoop of kostbaar onroerend goed. Koloniseren doen Israel en Rusland nog alleen, maar de USA neigt ook in die richting te gaan met Trump Gaza.
Wat Trump eigenlijk draait is een vastgoedbedrijf met een gevaarlijke privé-leger en vazalstaten die een ‘proxy war’ kunnen uitvoeren waar nodig. Trump lijkt vrij beschadigd uit de voorlaatste verkiezingen nu president te zijn geworden. Hij heeft zo een afkeer ontwikkeld van de overheid en ijverige standvastige ambtenaren, de rechterlijke en de pers. Trump is er heiliger dan voorheen in de ondemocratische principes gaan geloven. Hij zal zich meer dan voorheen hechten aan autoritaire leiders die net als bedrijfseigenaren en autocraten hun land aan het draaien zijn. Zo kijkt hij nadrukkelijker af van zijn internationale politieke vrienden zoals Poetin.
Trump lijkt nu met een aantal miljardairs een oligarchie te gaan draaien. Opgekropte frustratie botvieren en het systeem dat jouw het leven zuur heeft gemaakt, kan het best met een aantal zakenlieden die ook last hebben van allerlei wetten en regels die hen in hun vrijheid beknotten. Bij het woord oligarchie hoort een zekere algemene welstand die er moet zijn, dus het is meer dan corrupt leiderschap.
De afgelopen decennia dachten we bij de uitdrukking voornamelijk aan Rusland en aanverwante staten in transitie na de val van de Sovjet Unie eind jaren ’80. Een oligarchie is de macht in handen van een kleine groep van mensen die behoren tot een bevoorrechte klasse of stand. Het in het oud-Grieks door Plato beschreven staatsvorm is samengesteld uit de kernwoorden ‘oligos’ (‘weinig’) en ‘archein’ (‘heersen’). In de oudheid was het de heersende klasse die over het machtsmonopolie beschikte: een erfelijke sociale groepering die door religie, verwantschap, economische status, prestige en soms zelfs taal is afgescheiden van de rest van de maatschappij. Dergelijke elites hebben de neiging om macht uit te oefenen in het belang van hun eigen klasse, zoals die van witte mensen (witte suprematie) en de miljardairs.
In een oligarchische regeringsvorm is de rechtsgeldigheid van de wetten gebaseerd op het goeddunken (groepswillekeur) van deze gesloten elite. We hebben de afgelopen periode heel vaak op het nieuws de rij dikke zwarte stiftpennen gezien waarmee Trump zijn decreten (executive orders) heeft uitgevaardigd, die hij zodanig fanatiek tekende dat zijn hele bovenlichaam en vooral zijn hoofd ervan ging schudden. Bij een oligarchie horen oligarchen die in voormalig onvrije landen halfgoden zijn die hun toevlucht ook kunnen zoeken tot geweld. Nu hebben we het fenomeen Elon Musk die formeel ook als burger of dienstverlener van de president, aanwezig is op heuse vergaderingen van de raad van ministers. Deze raad komt zelden bijeen en dan al helemaal niet met burgers of dienstverleners.
Door Trump is een ministerie genaamd Department of Government Efficiency (Ministerie van Efficiëntie bij de Overheid; DOGE) in het leven geroepen die de overheid slanker zal maken. Aan alle federale ambtenaren, met uitzondering van enkele groepen belast met de handhaving, is de optie geboden om de dienst te verlaten voor een afkoopsom voor iets meer dan een half jaar salaris. Er zijn ook veel ontslagen en burgers merken een tekort aan dienstverleners bij de overheid. Wat men ook ziet is dat personen op zoek gaan naar werk en veel afgaan op koopjes.
Critici zijn van oordeel dat het kabinet van Trump geen ministers heeft die prijs stellen op een stukje waardigheid en respect voor hun ambt. Het zijn ja-knikkers die alles van Trump lijken te pikken, het lijken wel religieuze fanatici die in Trump een religieuze heilige zien wiens komst was voorspeld.
De secretarissen zaten grotendeels zwijgend achter hun papieren naamkaartjes, iets wat je nodig hebt als je, hoe machtig je ook bent, geen begrip bent. En ze luisterden beleefd terwijl de rijkste man ter wereld over hen heen doemde, hen uitschold over de omvang van het tekort, schaapachtig toegaf dat hij een poging om ebola te voorkomen tijdelijk had stopgezet en volhield dat ze allemaal cruciaal waren voor zijn missie.
In feite heeft Musk niet de steun gehad van elke kabinetssecretaris – althans niet toen hij zijn werknemers probeerde te bevelen hun tijd via e-mail te verantwoorden of af te treden. Toen een verslaggever naar de ogenschijnlijke spanning vroeg, stelde Trump de vraag aan de secretarissen zelf. Niemand durfde te zeggen dat ze het oneens zijn met Musk. In elk geval is het een heel ongebruikelijke maar vermakelijke vertoning allemaal in het Amerikaanse Witte Huis.
