“VIDS doet mede namens de dorpshoofden van Washabo, Section en Apoera een dringend beroep op u om binnen vijf werkdagen te rekenen vanaf de ontvangst van deze brief, met een schriftelijk antwoord afstand te nemen dan wel afkeuring uit te spreken over de onbehoorlijke bestuurlijke handelingen rondom de gehouden bijeenkomst van zondag 9 februari 2025 in het woon- en leefgebied van Washabo, Section en Apoera.”
Dat staat in een schrijven van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) op 10 februari aan regeringsfunctionarissen. Het schijven is gestuurd naar Danny Lachman, voorzitter van de Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet, minister David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen en Stanley Raghoebarsing, minister Financiën en Planning. De brief is ook verzonden naar districtscommissaris Josta Lewis van Kabalebo en voorzitter Marinus Bee van De Nationale Assemblee.
Er wordt in het schrijven op gewezen dat de Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet zich niet houdt aan afspraken met het traditionele gezagsorgaan van inheemse volken. VIDS brengt in herinnering dat zij met de dorpshoofden en basja’s van Washabo, Section en Apoera op 19 december 2024 een kennismakingsontmoeting had met de Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet. Tijdens deze bijeenkomst, die ook werd bijgewoond door een vertegenwoordiging van het districtsbestuur ressort Kabalebo, zijn er afspraken gemaakt tussen de Presidentiële Commissie, de dorpshoofden van Washabo, Section en Apoera en de VIDS. Vanwege zwaarwegende belangen, op nationaal en lokaal niveau, bij zo’n mineralenovereenkomst is toen afgesproken dat alle communicatie naar de dorpen over de Chinalco overeenkomst via VIDS zou verlopen, aldus de VIDS.
“Openlijke desavouering van traditioneel gezag en VIDS”
Op grond van deze afspraak keuren de VIDS en de dorpshoofden van Washabo, Section en Apoera ten stelligste af de wijze waarop de Presidentiële Commissie via de districtscommissaris, een spoedmeeting heeft aangekondigd en belegd in het woon- en leefgebied van Washabo, Section op zondag 9 februari. Het bijeenroepen en houden van de bijeenkomst heeft geheel in strijd met de gemaakte afspraak van 19 december 2024 plaatsgevonden en is een openlijke desavouering van het traditioneel gezag en de VIDS, zo schrijft de organisatie.
“Poging om traditioneel gezag te ondermijnen in belang van kapitaal”
“Dit gedrag wordt als hoogst onbehoorlijk bestempeld en als een duidelijke poging om het inheems traditioneel gezag te ondermijnen in het belang van het kapitaal en ten koste van de legitieme belangen van de betreffende Inheemse gemeenschappen, aldus de VIDS.
De VIDS stelt, dat het besluit om Chinalco economische rechten te verlenen in het woon- en leefgebied van de Inheemse gemeenschappen van Washabo, Section en Apoera niet steunt op de tweeledige FPIC-vereisten (Free, Prior and Informed Consent).
Het is tegen die achtergrond, volgens de VIDS, dat deze recente ervaring met de Presidentiële Commissie en het districtsbestuur ressort Kabalebo het vermoeden bevestigt. dat het de regering onwillig is om de juiste procedures te doorlopen bij het verlenen van economische rechten in het woon- en leefgebied van inheemse volken.
“Het gedrag van de Presidentiële Commissie en het districtsbestuur wordt door de VIDS en de drie betrokken dorpsbesturen als een bewuste en openlijke vorm van provocatie beschouwd, die de schade daarvan voor de betrokken Inheemse volken voor lief neemt.”
