Gisteren vond 10 jaar terug de aanval plaats op de Franse krant Charlie Hebdo waarbij 12 personen om het leven kwamen. De herdenking van deze aanslag vond gisteren plaats in de Franse hoofdstad Parijs. Er werd teruggekeken naar wat de aanslag in het Europese land heeft veroorzaakt.
In Frankrijk is er geen sprake van vrijheid als men de mogelijkheid niet heeft om religies of personen die mensen belangrijk vinden, te bekladden en te ‘beledigen’. Als er een heilige in Frankrijk leeft en miljoenen mensen in het land houden van die mevrouw, dan gaat Charlie Hebdo die vrouw naakt tekenen als een prostituee. Men is niet vrij als men bij Charlie Hebdo niet mag tekenen hoe kinderen worden misbruikt en dat zij het leuk vinden. Hoe bij ons een bekende en geliefde voormalige voorzitter van een grote partij is overleden, zou men hem ook tekenen, misschien niet als een mens.
De huidige Surinaamse president heeft geen persoonlijke cultus om zich heen en is geen persoonlijkheid aan het hoofd van een pantheon, waardoor van hem geen karikatuur zou worden gemaakt, niet interessant. Maar aan zijn vrouw zouden we wel menig karikatuur wijden en het zou niet mooi zijn. Brunswijk zou worden getekend zoals ze dat deden in de boeken van Kuifje in de jaren ’50, met een heuse neusring en op blote voeten. Dat is voor de Fransen en Charlie Hebdo vrijheid. Men hekelt fanatisme, niemand is heilig, niets is belangrijk.
Charlie Hebdo is eigenlijk de ver doorgevoerde Franse versie van ‘Neks no fout’. Dat doet ons denken aan het fatalisme: de leer die aanneemt dat de mens geen enkele invloed heeft op zijn lot. Met andere woorden is het fatalisme het geloof dat elke handeling en elke daad in het leven van de mens al bepaald is door het lot en dus al op voorhand vastligt. Wat moet gebeuren, zal gebeuren. Als men dat wil, mag men bijvoorbeeld het eigen gebouw in brand kunnen steken, zelf. Als het niet moet afbranden, zal het ook niet gebeuren omdat de brandweer en omstanders het vuur wel zullen kunnen blussen, of een hevige regenbui. Daarvan gaan ze ook uit in de tv-serie Jackass, waar een groep jongemannen gevaarlijke stunts in het openbaar uithalen.
Charlie Hebdo wil dus eigenlijk niet gebonden zijn aan grenzen, vrij zijn. Charlie Hebdo zou atheïstisch zijn. Wat de Franse Charlie Hebdo 10 jaar terug en veel eerder zag, waren fanatieke moslims met lange jurken, slippers, vrouwen als wandelende tenten, fanatiek 5 keer per dag bidden, het is niet wat Frankrijk was en is bedoeld te zijn. Ze zagen ook lange tenen wanneer het gaat om de religieuze symbolen waaronder hun gebedshuis, hun eetgewoonten, hun openbare oproep tot het gebed en boven alles hun heilige profeet. Alles wat met de islam aan de oppervlakte leeft en zichtbaar is, zoals het lopen van vrouwen in zwarte tenten, dat is Europa vreemd. De immigratie brengt ongemak in Frankrijk, omdat mensen dreigen hun steden, hun straten, hun vrouwen en hun land te verliezen aan mensen die niet in Europa en in hun land thuishoren. Ze komen, ze passen zich niet aan, ze gaan ongestoord verder hoe ze leefden in hun land, sommigen worden nog vromer. Dat brengt afkeer tegen de vreemde cultuur waarin er wel ruimte is voor aanpassing, maar daarin zijn er grenzen. En het gaat bij sommige religies juist om de discipline te kunnen vasthouden, dat is de deugd op zich. Vandaar dat ze jaarlijks ook vasten. Dit alles is een vreemde gewaarwording voor de witte Europeaan die vergeleken met zijn voorouders veel minder religieus is en zelfs een atheïst als Charlie Hebdo, maar woont in een land dat in alles een christelijk land is.
De kunst om zich niet te laten uitlokken tot daden hebben moslims in Europa niet altijd begrepen, omdat ze ook hun religie niet in de hedendaagse context begrijpen, men wil het begrijpen in de context van de middeleeuwen. Veel landen lijken nog enigszins op de middeleeuwen en dan moet men kiezen om daar te blijven.
In elk geval hebben mensen die beweren moslims te zijn, de aanval geopend enkele jaren terug op hetzogenaamd satirische blad Charlie Hebdo als wraak op het maken van door moslims denigrerende karikaturen. De aanvallen hebben de religie de ruimte gegeven na te denken over wat denigrerend is en wat niet. En dat er rechtsmogelijkheden zijn om eventueel zaken aan te pakken. Een lage zelfwaarde van jezelf en je religie kan ook leiden tot deze aanvallen.
Wat Charlie Hebdo eigenlijk 10 jaar terug heeft willen doen en nog steeds doet is: vrij zijn om op straat de middelvinger op te steken tegen een bepaald type mensen: vandaag groen en morgen blauw. De groene mensen gaan alles bij elkaar op een dag op straat zien dat alleen tegen hen de middelvinger wordt gewezen. Dat zal bij die groep op een bepaalde manier aankomen. Hoe pak je dat aan? Een manier is om als groep groene mensen een bos bloemen te bezorgen bij de krant en hen uit te nodigen in je gebedshuis. Dus met liefde hen te tonen dat de waarden in die groep anders liggen.
Maar niet altijd en overal ga je bloemen en liefde ontvangen als je de groep beledigt, bovenal datgene wat hen het meest heilig is. Dan kunnen er uitspattingen komen, bij een lage zelfwaarde over jezelf en je religie, en dan is het geheel in de lijn van het fatalisme hopen dat er niets ernstigs gebeurt. Als er niets moet gebeuren, zal er ook niets gebeuren.
In het geval van Charlie Hebdo is er wel wat gebeurd, dus iets wat voorbestemd was om te gebeuren.
Er is in de afgelopen 10 jaren veel gebeurd en veranderd in Frankrijk. Men is naar we lezen rekening gaan houden en zo nu en dan neemt men een kans. Het gevoel van onbehagen dat men in eigen land wat vreemd en radicaal is, niet op de korrel mag nemen is groeiende.
De witte Fransman, christen of atheïst, dreigt zijn land te verliezen, want hij moet nu rekening houden met de man met een baard die niets met Frankrijk en zijn wording te maken heeft. Het gevolg is de opkomst van extreem rechts, niet alleen in Frankrijk maar ook in Nederland waar onze lieve familieleden wonen en al het gal dat over hen uit de mond van bijvoorbeeld de blonde Geert en de minder blonde Johan over heen gespuid wordt, of ze nou zwart of moslim zijn.
Lang leve de vrijheid, lang leve de vrijheid van de pers en meningsuiting en lang leve onze Grondwet.
