Het recent gepubliceerde jaarverslag van het Openbaar Ministerie (OM) van Suriname toont een aanzienlijke stijging in het aantal strafdossiers en verdachten aan, wat wijst op een toename van strafzaken in de afgelopen periode. Deze ontwikkeling biedt zowel inzicht in de intensiteit van de criminaliteit als in de efficiëntie en methodologie van de opsporingsdiensten in Suriname.
Toegenomen aantal dossiers en verdachten
Het aantal dossiers met aangehouden verdachten steeg significant naar 3.496, bijna 30% meer dan de 2.677 dossiers van het voorgaande jaar. Dit suggereert dat de autoriteiten intensiever zijn gaan handelen tegen strafbare feiten. De stijging kan deels worden toegeschreven aan verbeterde opsporingstechnieken en meer gerichte politieacties, maar ook aan een vermeende toename van criminaliteit, zoals weerspiegeld in de gemeenschap.
Het aantal verdachten dat daadwerkelijk in verzekering werd gesteld, nam licht toe van 3.591 naar 3.647. Deze stijging laat zien dat een aanzienlijk deel van de aanhoudingen ook resulteert in verdere strafmaatregelen, wat duidt op een effectieve eerste stap in het strafproces.
De toename van niet-aangehouden verdachten, van 1.600 naar 1.811, wijst erop dat justitie ook vaker verdachten identificeert zonder directe aanhouding. Dit kan het resultaat zijn van intensiever speurwerk of meer meldingen door het publiek.
Zaken voor de rechter: Een vertekend beeld?
Een opmerkelijke statistiek is dat slechts 1.589 zaken daadwerkelijk voor de rechter kwamen, wat betekent dat meer dan de helft van de zaken niet tot een zittingszaak leidde. Veel verdachten werden voorafgaand door de rechter-commissaris in vrijheid gesteld, hetzij tijdens de toetsing van hun inverzekeringstelling, hetzij na een verzoek op grond van artikel 54A (onrechtmatige aanhouding).
Het OM heeft geen cijfers verstrekt over hoeveel verdachten onterecht zijn aangehouden, hoewel het wel statistieken geeft voor artikel 54C (hoger beroep op de 54A-beslissingen).
Dit gebrek aan transparantie kan als misleidend worden gezien, aangezien het niet delen van deze cijfers een volledig beeld van de opsporing en rechtmatigheid van aanhoudingen belemmert.
Conclusie: Meer aanhoudingen, maar resterende vragen
De conclusie van het OM dat er een intensivering in opsporing is, valt te betwisten gezien het hoge aantal onrechtmatige aanhoudingen. Hoewel de cijfers een toename in aanhoudingen en strafrechtelijke vervolging suggereren, duidt het hoge aantal vrijlatingen door de rechter-commissaris op mogelijke zwakheden in het opsporingsproces.
Het systeem lijkt wellicht overbelast, of niet alle aanhoudingen zijn gerechtvaardigd, wat erop duidt dat er nog verbeteringen nodig zijn in de aanpak en rechtmatigheid van opsporingen.
In zijn totaliteit geeft het jaarverslag een gemengd beeld van de ontwikkeling in strafzaken in Suriname. Ondanks de zichtbare vooruitgang in het aantal opgestelde dossiers en de verwerkte strafzaken, blijft er behoefte aan meer transparantie en verbetering in de procedures om onrechtmatige aanhoudingen te minimaliseren en de effectiviteit van het strafrechtsysteem te vergroten.
