Supermarkt F. is gesloten, nadat daar illegale sigaretten zijn aangetroffen en inbeslaggenomen. Dat lezen we in een bericht van het ministerie van EZ. Illegale sigaretten worden naar het schijnt meer verkocht dan sigaretten waarover accijnzen zijn betaald. Er zijn zelfs Nederlanders die de goedkope sigaretten gewoon in hun bagage meenemen of smokkelen naar Nederland. De accijnzen op sigaretten zijn in Suriname verhoogd om het roken van sigaretten te ontmoedigen. Het is een gezondheidsmaatregel die in vele landen heeft gewerkt, maar deze maatregel zal pas succes hebben als de controle in staat is te functioneren.
Eerder schreven we dat er vanwege het Tabaksverdrag wetgeving in veel landen is aangepast waarbij het verboden is om bijvoorbeeld reclame te maken voor tabak eb tabaksproducten. Toch zien we ergens in Suriname nog iemand op een grote billboard roken. De autoriteiten die in Suriname de Tabakswet handhaven, hebben nog niet kunnen optreden.
De handhaving van de strafbare feiten in de Tabakswet ligt in handen van speciale ambtenaren die door het ministerie van Volksgezondheid zijn aangewezen en uiteraard ook de politie. De strafbare feiten in de Tabakswet hebben betrekking op voornamelijk verschillende verboden en geboden in de wet. Zo moet er geen reclame voor tabak worden gemaakt en de mediabedrijven houden zich eraan. Tabaksverpakking moet voor een bepaald percentage bestemd zijn om middels opschriften en foto’s de rokers en ook het publiek te waarschuwen voor de gevaren van tabak voor de gezondheid.
De legale tabaksproducten schijnen wel te voldoen aan deze voorwaarden, maar in Suriname is er in de supermarkten ‘onder de tafel’ veel illegaal tabak te koop waarop geen accijnzen zijn betaald. Deze worden overal in de supermarkten in Suriname verkocht en er zouden douaneambtenaren zijn die vanuit de kofferbak van andermans auto’s door de douane in beslag genomen tabak en ook whisky aan de man zouden brengen voor een iets goedkopere prijs. Deze illegale, van strafbare feiten afkomstige goederen zouden aan organisatoren van besloten feesten in de rurale gebieden worden cadeau gedaan door deze ambtenaren.
In elk geval is er een levendige handel in illegale sigaretten in Suriname waarbij niet aan de verpakkingsvoorwaarden wordt voldaan, Deze sigaretten worden door Surinamers zelfs naar Nederland gesmokkeld. Een van die sigaretten bijvoorbeeld is van het merk Tabaca.
Eerder schreven we dat in Suriname sigaretten van de merken Tabacca, Three Stars, Tradition, Capital, Oris en Director Originale vaak als namaak worden bestempeld. Deze benaming is misleidend, aangezien er geen ‘originele’ versies van deze merken bestaan. Deze merken zijn simpelweg andere sigarettenmerken die niet zijn toegelaten op de lokale markt. De lokale markt wordt beschermd doordat de traditionele importeur een monopoliepositie heeft.
Het monopolie verbiedt andere importeurs om goedkopere sigaretten op de markt te brengen. Dit beleid leidt onvermijdelijk tot een levendige handel in smokkelwaar, aangezien consumenten op zoek gaan naar goedkopere alternatieven die hen ontzegd worden. Een voorbeeld hiervan is het merk Tabacca, dat door een Surinaams bedrijf in Colombia zou worden geproduceerd en vervolgens wereldwijd wordt gedistribueerd. Ondanks dat deze goedkopere merken onder vergunningsvoorwaarden worden geproduceerd, worden ze van de Surinaamse markt uitgesloten. Dit uitsluitingsbeleid stimuleert smokkel van deze merken naar het land, omdat er markt is voor betaalbare sigaretten die anders niet beschikbaar zijn. Het illegale karakter van deze sigaretten zit niet in hun productie, maar in de manier waarop ze de Surinaamse markt betreden.
Hoewel productie en distributie voldoen aan wettelijke vereisten, maakt men het voor andere merken onmogelijk om legaal toegang te krijgen tot de markt. Dit dwingt distributeurs en consumenten naar illegale wegen.
Wat niet vergeten mag worden, is dat, ongeacht het merk en manier van markttoegang, sigaretten schadelijk zijn voor de gezondheid. Er zijn sigarettenmerken die onder een ongelijke marktstructuur buiten de officiële kanalen blijven. Hierdoor ontstaat niet alleen smokkel, maar ook verwarring onder consumenten over de legaliteit en veiligheid van hun producten.
Sigaretten waarover geen accijnzen zijn betaald, zijn illegale sigaretten. Volgens de Surinaamse wet mogen deze sigaretten niet in de handel zijn. Als Surinamers moeten wij erop toezien dat de Surinaamse wetgeving wordt gehandhaafd en dat geldt ook voor de winkeliers. Vanuit het perspectief van de rokers bekeken is het te verklaren waarom men naar illegale sigaretten zoekt omdat men goedkoop wil roken. Maar de autoriteiten en de burgerij hoeven daarmee totaal geen rekening te houden. Winkeliers die illegale spullen verkopen die tegen de regels in op de markt belanden, dienen te worden beboet. De staat loopt door hun praktijken behoorlijke winsten mis en moeten de vergunningen bij een volgende herhaling worden ingetrokken.
Alle sigaretten blijven schadelijk voor de gezondheid van de mens. We ondersteunen de maatregelen om het gebruik van tabak in zijn algemeenheid te ontmoedigen.
