In aanloop naar de verkiezingen van 2025, lijken politici wederom een bekend refrein te herhalen: “Dit is het jaar van beslissing.” Deze boodschap presenteert een keuze tussen vooruitgang en ondergang, en lijkt steeds luider te klinken.
Socioloog Karel ziet deze retoriek als een bewuste strategie om het electoraat te mobiliseren en zelfs te manipuleren middels angst.
Volgens Karel worden verkiezingen door politici vaak neergezet als do-or-die momenten, waarbij burgers voor een kritieke keuze staan. Deze beeldvorming, meent hij, dient niet zozeer om genuanceerd beleid te promoten, maar eerder om de kiezer in een staat van angst en urgentie te brengen.
“Elke verkiezing wordt gepresenteerd als een strijd tussen de krachten van goed en kwaad, waarbij elke partij zichzelf als de redder en de andere als de vijand neerzet”, aldus Karel.
Hij stelt dat dit discours vaak bedoeld is om niet alleen een vijandbeeld te creëren, maar ook om de aandacht af te leiden van de tekortkomingen en beleidsmissers van de zittende partijen.
In feite, voegt Karel toe, verandert de retoriek van ‘vooruitgang versus ondergang’ de verkiezing in een wedstrijd met winnaars en verliezers, eerder dan een genuanceerde publieke discussie over beleid en langetermijnvisie. Hierdoor worden burgers emotioneel geladen om te kiezen tussen ‘de duivel’ die hen bedreigt, of ‘de engel’ die belooft hen te redden.
Karel waarschuwt dat deze vorm van angst zaaien het politieke klimaat polariseert en het de burger moeilijk maakt om rationele, weloverwogen beslissingen te nemen.
“In plaats van kiezers op basis van angst te laten stemmen, zouden politici moeten werken aan het opbouwen van vertrouwen door het presenteren van realistische en haalbare beleidsopties,” suggereert hij.
Als de maatschappij daadwerkelijk wil bouwen aan een toekomst van vooruitgang, is het volgens Karel cruciaal dat deze manipulatieve retoriek wordt doorbroken en een meer open en constructieve dialoog wordt gevoerd.
