De zevenjarige Valdenisa gilde van plezier toen ze het meetlint boven haar hoofd vastpakte. Het was onderdeel van een spel, zodat een dokter de omtrek van haar hoofd kon meten en haar verschrompelde benen kon controleren.
Ze is een van de 12 inheemse Munduruku-kinderen die eerder deze maand werden onderzocht door een trio kinderneurologen en genetici in Itaituba, in de Braziliaanse staat Pará. De stad ligt aan de Tapajós-rivier en staat bekend als de illegale goudmijnhoofdstad van het land, omdat het goed is voor driekwart van al het illegale goud dat in Brazilië wordt geproduceerd.
Te midden van een toename van gevallen van kinderen die lijden aan verlammende fysieke en neurologische symptomen, vragen medici en inheemse gezondheidsspecialisten zich af of verontreiniging veroorzaakt door illegale goudwinning de oorzaak is en hebben ze vergelijkingen getrokken met de grimmige zwart-witbeelden van Minamata – de Japanse stad die centraal stond in het ergste geval van kwikvergiftiging ooit, in de jaren 1950 en 1960.
Goudzoekers gebruiken kwik, meestal smokkelwaar, omdat het in Brazilië verboden is, om goud te winnen. Meer dan zes van de tien Munduruku-dorpen bleken kwikniveaus te hebben die boven de internationaal erkende veilige normen lagen, en 15% van de kinderen had neurologische ontwikkelingsproblemen, volgens een baanbrekende studie van universiteiten, staatsinstellingen en het maatschappelijk middenveld in 2020.
- Foto: 7-jarige Valdenisa, een inheems Munduruku-meisje, met haar ouders in het inheemse gezondheidscentrum in Itaituba, Brazilië. (Foto: Dan Collyns)
