De regering van Suriname onder leiding van president Chan Santokhi heeft aangekondigd dat er een start wordt gemaakt met het proces om de ontwikkeling van het bauxiet in West-Suriname, in het zogenaamd Bakhuis gebied, ter hand te nemen. De Aluminium Corporation of China Limited (Chinalco) heeft voor het mijnen van bauxiet in West-Suriname een Memorandum of Understanding (MoU) getekend deze. De ministers Stanley Raghoebarsing van Financiën en Planning en David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen en Dong Jianxiong, vicepresident van Chinalco hebben het document ondertekend. Het document heeft de status van een conceptovereenkomst.
De Nationale Assemblee moet zich hierover buigen en goedkeuring geven aan de regering.
Een kijkje in de geschiedenis leert echter al gauw dat er al decennialang over West-Suriname oftewel het Bakhuis Project wordt gepraat en dat het bij gepraat blijft. Dagblad Suriname zal het de revue laten passeren over de grondslagen en potentieel van het project.
Plan
Het West-Suriname Plan was in eerste aanleg een economisch ontwikkelingsproject in het westen van Suriname. Het plan behelst onder meer het winnen van bauxiet in het Bakhuisgebergte, het bouwen van stuwdammen en waterkrachtcentrales in de Kabaleborivier, het Kabaleboproject en het aanleggen van een overslaghaven in Apoera. Geestelijk vader van het project was de voormalige Surinaamse minister van Opbouw Frank Essed. Met een deel van het geld dat bij de onafhankelijkheid van Suriname door Nederland in 1975 ter beschikking was gesteld, op grond van een integraal ontwikkelingsplan, werd begonnen aan de uitvoering van het West-Suriname Plan. In het kader van dit plan werd van 1976 tot 1980 de spoorlijn Bakhuisgebergte – Apoera aangelegd, van het inheemse dorp Apoera naar het Bakhuisgebergte, ten behoeve van bauxietwinning.
Echter na de coup van 1980 onder leiding van Desi Bouterse en het bevriezen van de financiering door Nederland. ging het project in de ijskast.
Vriezer
In de daaropvolgende jaren is in diverse stadia getracht door verschillende regeringen om het plan uit te voeren. Immers de spoorlijn, loodsen en andere infrastructuur in Apoera en omgeving waren al voor 1980 gebouwd en aangelegd. Het gebied is rijk aan bauxiet, waardoor het de focus werd van het economische ontwikkelingsplan voor West-Suriname. Onder andere maatschappijen als hetNederlandse BHP Billiton toonden belangstelling voor de bauxiet in het Bakhuisgebergte, maar dit heeft niet geresulteerd in concrete zaken of ingebruikname van de spoorlijn. In een veel eerder stadium was al duidelijk dat uitvoering van het project door onder andere gedaalde prijzen van bauxiet op de wereldmarkt waarschijnlijk verliesgevend zou worden. De plannen voor de grootse ontwikkeling werden uiteindelijk gestaakt, waardoor de spoorweg nooit is gebruikt. Het plan ging in de vriezer.
Plan laten ontdooien
Na een heleboel gehaal en getrek in de regeringen Bouterse I en II durfde bijna niemand meer te denken aan het project. Maar met de vondsten van gas voor de kust van Suriname kwam er verandering in het spel. President Santokhi gaf vorig jaar aan dat de inzichten van de regering ten aanzien van West-Suriname veranderd zijn. Santokhi had in het tweede kwartaal van 2023 de “Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet” ingesteld. Volgens de regering is de situatie anders en zorgen een groeiende wereldbevolking, klimaatadaptatie en nieuwe energie en constructie technologieën ervoor dat de vraag naar aluminium de komende decennia in vraag zal toenemen.
De Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet heeft een proces ontwikkeld om geïnteresseerden een “Expression of Interest” te laten indienen en vervolgens te reageren op een “Request for Proposal.”
Chinalco
Op 25 november werd een overeenkomst getekend met Chinalco. Het raamwerk waarbinnen werd onderhandeld met Chinalco is door de presidentiële stuurgroep, onder leiding van Danny Lachman, opgesteld. De resultaten hiervan werden voorgelegd aan de regeringsraad voor goedkeuring. Tot nu toe is alleen overeengekomen om het bauxiet van Bakhuis in West Suriname te mijnen. De grondstof zal dan worden uitgevoerd. Of er een raffinaderij en een aluminum smelterij zullen worden opgezet is afhankelijk van de studies die nog gedaan moeten worden.
