‘Het gebruik van kwik in de ambachtelijke en kleinschalige goudmijnbouwsector moet worden verminderd door de introductie van veilige en kwikvrije goudmijnbouw technologie. Hiermee zal worden voldaan aan de verplichtingen van het Minamata Verdrag. Het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) heeft hiertoe officieel het PlanetGold Suriname project vrijdag 1 november in het Marriott Hotel gelanceerd’, aldus meldde het ministerie van NH afgelopen weekend in een persbericht.
Het project wordt gefinancierd door de Global Environment Facility (GEF) en staat onder toezicht van het United Nations Development Programme (UNDP).
Minister David Abiamofo van NH voorziet een grote impact van het project en tracht dat als volgt onder woorden te brengen:
- “We zijn vastbesloten, een holistische en intersectorale strategie te volgen bij dit project, gericht op de formalisatie en verbeterde toegang tot financiële middelen en de ontwikkeling van traceerbare goud-ketens. Deze geïntegreerde aanpak van milieubeheer en economische empowerment is essentieel voor het succes van het project en draagt bij aan het welzijn van de gemeenschappen.”
Je vraagt je in gemoede af of deze minister zelf wel begrijpt wat hij zegt: “een holistische en intersectorale strategie”….: Hij is niet in staat om een en ander in begrijpelijk Nederlands te vertalen en ook is hij kennelijk niet in staat om in heldere bewoordingen uiteen te zetten wat het Planet Gold project feitelijk inhoudt.
Een vertegenwoordiger van de UNDP voor Suriname, Berdi Berdiyev, stelt dat het project de UNDP gelegenheid biedt om de samenwerking op het gebied van duurzame goudmijnbouw te versterken. Hij sprak in zijn toespraak ook over het samenwerkingsverband met partners van het project ‘Improving Environmental Management in the Mining Sector of Suriname, with Emphasis on Artisanal and Small-Scale Gold Mining’.
Inhoud Planet Gold Suriname volstrekt onduidelijk
Maar, wat dit nieuwe project PlanetGold Suriname werkelijk inhoud, is volstrekt onduidelijk, zo ook het beleid van Abiamofo om kwik uit de kleinschalige goudwinning te weren. Al vele jaren praten hij en zijn voorgangers over het uitbannen, het uitfaseren van kwik, en daar is het hij gebleven: praten en veel, heel veel mooie woorden.
De ‘schuddende tafel’
Al zeker 20 jaar is Suriname, is het ministerie van NH, bekend met alternatieve schone goudwinningsmethoden zonder gebruik van het voor het milieu, de biodiversiteit en de gezondheid van vooral inheemsen en marrons in het binnenland, schadelijke kwik.
Immers, al medio november 2011 gaven Sarafina NV en Lawa Star Industries met Scott Rainwater van Global Mining Solutions een demonstratie over een kwikvrije methode van winnen van goud op de Aqua Azul concessie van Sarafina NV/P’kin Saramacca. Claudetta Toney, president-directrice van Sarafina NV, en Julien Lansdorf, directeur van Lawa Star Industries, benadrukten toen al het belang van kwikvrij winnen van goud. Lansdorf noemde het proces zeer eenvoudig, “met ‘shaking tables’ water en zwaartekracht” is een goudzoeker in staat 95% van het goud te vinden in plaats van 45% met behulp van kwik. Met de ‘shaking tables’ wordt opgespoten aarde geschud waardoor goud gescheiden kan worden. Kwik wordt hierbij niet gebruikt. Een goudzoeker kon toen, in 2011, een kleine machine aanschaffen voor zo’n US$ 4.000.
Een paar jaar later, in april 2015, vond een presentatie op het terrein van Grassalco te Maripaston plaats van het gebruik van ‘shaking tables’. Deze presentatie werd verzorgd door de stichting Ontwikkeling door Radio en Televisie in Suriname (SORTS) die zich beijvert voor het gebruik van kwikvrije methodes.
Dit zijn slechts twee voorbeelden van presentaties van een milieuvriendelijke goudwinningsmethode de afgelopen jaren. Het is echter iedere keer bij presentaties gebleven.
Kwikproblematiek jarenlang genegeerd
Suriname lijkt vele jaren de kwikproblematiek in het binnenland te hebben genegeerd. Kleinschalige goudzoekers gebruiken nog steeds kwik bij de winning van goud en nog steeds worden hierdoor het water in kreken en rivieren vervuild en de gezondheid van lokale bewoners, inheemsen en marrons, geschaad.
Vanaf 1998 zijn er verschillende (ook internationale) onderzoeken gedaan naar kwikverontreiniging en –vergiftiging in Suriname. Jarenlang waren de autoriteiten – de regering – op de hoogte van het gebruik van kwik in de kleinschalige goudwinning en de risico’s van dat gebruik voor onder andere de volksgezondheid. Toch zijn vanuit de overheid nooit initiatieven ontplooid om officieel onderzoek te laten verrichten naar de aanwezigheid van kwik in de goudvelden en de gevolgen van het gebruik ervan. Ondertussen raakten vooral inheemsen en marrons in het binnenland ziek, omdat zij in aanraking waren gekomen met vooral door kwik verontreinigd kreek- en rivierwater en vis.
Andere kant uitkijken
Vele jaren hebben regeringen ogenschijnlijk de andere kant uitgekeken en verzuimd welke actie dan ook te ondernemen om het gebruik van kwik in de kleinschalige goudwinningssector werkelijk en effectief te reduceren of uit te bannen. Enkele onderzoeksresultaten over kwikvergiftiging werden door de overheid zelfs niet openbaar gemaakt.
vastgesteld. Alle onderzochte personen in de vele onderzoeken hadden een veel te grote hoeveelheid kwik in het lichaam.
De in december 2010 door de regering Bouterse ingestelde presidentiële Commissie Ordening Goudsector kondigde in 2012 aan dat ingaande 2013 kwik moest zijn verbannen uit de goudvelden….. Maar, zoals zo vaak gebeurt, woorden worden niet omgezet in daden.
De Commissie had in november 2011 nog een plan voor het in het leven roepen van een speciaal fonds waar kleinschalige goudzoekers terecht zouden kunnen voor de financiering van de aankoop van milieuvriendelijke goudwinningapparatuur. Dat fonds is ook nooit van de grond gekomen.
Geen doortastend beleid
Kortom, de overheid zal over de brug moeten komen met middelen om goudzoekers te stimuleren om over te stappen op milieuvriendelijke methodes om goud te winnen. Ad hoc nu en dan een presentatie verzorgen ergens in het binnenland en ergens in een sjiek hotel een zoveelste project aan te kondigen in vooral dure en onbegrijpelijke woorden, zetten geen zoden aan de dijk, zolang er geen doortastend beleid achter zit. Zolang dat beleid er niet is zal het dweilen met de kraan open blijven en zal kwik schade blijven aanrichten aan de biodiversiteit en aan de inwoners van het binnenland.
Kortom, minister Abiamofo mag dan lachen voor de camera’s bij het aankondigen van een zoveelste project gericht om het verminderen – niet eens het uitbannen – van kwikgebruik, maar laat hij ook spoedig eens lachen wanneer hij bekendmaakt, dat kwik is uitgebannen en bewoners van het binnenland eindelijk kunnen leven in een veilige omgeving, gevrijwaard van kwik en andere rotzooi gebruikt op de goudvelden.
PK