Het Assembleelid Asiskumar Gajadien (VHP) heeft tijdens de debatten deze week in het parlement erop gewezen, dat de Aanbestedingswet zo snel mogelijk moet komen om corruptie en inefficiëntie bij het toewijzen van financiële middelen bij openbare aanbestedingen tegen te gaan. Hij verwijst daarbij naar een rapport van een recente studie, verricht door het Internationaal Monetair Fonds, IMF, waarin duidelijk is aangegeven dat er een correlatie bestaat tussen zwak bestuur en corruptie.
Corruptie en inefficiëntie bij de toewijzing van financiële middelen van de Staat leiden tot ongelijkheid en armoede in een samenleving. Vanwege corruptie en inefficiënties worden de onderste lagen van een samenleving onthouden van financiële staatsmiddelen, die anders ten behoeve van hun zouden kunnen worden toegewezen. Hierdoor wordt de ongelijkheid en de armoede in stand gehouden.
Gajadien betoogt dat een ontwikkelingsland dat qua goed bestuur en efficiëntie niet boven de 25 tot 30 procent uitstijgt, nooit vooruit zal kunnen komen met zijn ontwikkeling.
Initiatiefnemer
Gajadien is een van de initiatiefnemers van de ontwerp Aanbestedingswet 2023. Hij lichtte dinsdag tijdens de debatten in het parlement een aantal wijzigingsvoorstellen in het wetsontwerp toe. Hij benadrukt dat de Aanbestedingswet al jaren nodig was na de invoering van de Comptabiliteitswet in 2019. In de Comptabiliteitswet was een clausule over openbare aanbestedingen verwijderd, met de toezegging dat er spoedig een aparte aanbestedingswet zou volgen.
De Aanbestedingswet 2023 beoogt een duidelijk en eenvormig kader te bieden voor aanbestedingen van de overheid. Het is erop gericht dat de overheid op een transparante, efficiënte en effectieve manier goederen en diensten inkoopt tegen de beste prijs-kwaliteitverhouding, waarbij ondernemers gelijke kansen krijgen om mee te dingen naar een opdracht.
Het huidige aanbestedingskader leidt in onvoldoende mate tot uniformering van de aanbestedingspraktijk. De procedurele regels voor aanbesteding, de formulering en vorm van bestekken, geschiktheidseisen en selectiecriteria verschillen per aanbesteder c.q. ministerie.
NROA
Oorsponkelijk was in het ontwerp van de Aanbestedingswet gekozen voor de instelling van een Aanbestedingsautoriteit. Tijdens eerdere debatten hebben zowel de coalitie als de oppositie ernstige kanttekeningen geplaatst bij de instelling van een Aanbestedingsautoriteit. Men heeft ernstige bezwaren tegen een dergelijke autoriteit, omdat die zelfstandig beslissingsvolmacht zou hebben over het toewijzen van overheidsgunningen. Een zelfstandig opererende Aanbestedingsautoriteit met beslissingsvolmacht over gunningen van overheidsopdrachten via aanbestedingen, zou de regering buiten spel zetten, is de brede opvatting van het parlement.
In plaats van een Aanbestedingsautoriteit wordt nu in het wetsontwerp voorgesteld een Nationale Raad voor Overheidsaanbestedingen en Aanschaffingen (NROA). Deze raad heeft een toezichthoudende taak. Het dient erop toe te zien dat aanbestedingen van de verschillende ministeries conform de procedures en regels van de Aanbestedingswet plaatsvinden.
De NROA valideert het gunningsadvies dat uit zo’n aanbesteding rolt, en biedt deze ter goedkeuring aan de Onderraad Aanbestedingen en Gunningen (ORAG) van de Raad van Ministers (RvM) aan.