Trends en mode zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is zelfs zo dat trends de economische motor vormen van de mode industrie. Mode wordt gebruikt voor zelfexpressie, het stelt individuen in staat hun persoonlijkheid, creativiteit en identiteit uit te drukken door middel van kleding en accessoires, mensen voelen zich daardoor zelfverzekerder.
Maar er zit ook een donkere kant hieraan vast, we kunnen er namelijk aan verslaafd raken en niet zelf meer gaan denken. Neem bijvoorbeeld de mode van de korte rokken. Sommige meisjes die in een korte rok rondlopen, staat het fantastisch, ze hebben er dan ook de benen voor. Er zijn echter ook meisjes met dikke billen en nog dikkere dijen, die er onooglijk uitzien in zo’n korte rok. Kort betekende eerst net boven de knie, maar nu is de lengte tot even over de billen, dus kunt u zich voorstellen wat voor een onfatsoenlijk gezicht dat is. Het trieste is dat de meisjes niet zelf zien dat ze voor schut lopen in zo’n strak, stretch ding en de mensen in hun omgeving wijzen ze er ook niet op.
Nog een minpunt is dat door de steeds sneller veranderende trends, de fast fashionindustrie ook steeds sneller wordt. Met het gevolg dat de bodem uitgeput en vervuild raakt, de afval bergen groeien, merken geldwolven worden en kledingmakers, vooral in arme landen, worden uitgebuit. Sociale media spelen hierin een grote rol.
De mens is een groepsdier en heeft de neiging zich aan te sluiten bij de groep. Vooral jongeren volgen de laatste modetrends om bij hun leeftijdsgenoten te horen en zich geaccepteerd te voelen door de maatschappij. Dat is gemakkelijker dan je eigen pad te bewandelen. In de psychologie wordt dit het bandwagoneffect genoemd, dat is een psychologisch fenomeen waarbij mensen iets voornamelijk doen omdat andere mensen het doen. Men ziet de kleding en wilt het ook hebben. Men ziet de tatoeages en wilt er ook een. Men volgt een groep omdat het sociale zekerheid geeft, ergens bij willen horen zit dus heel diep in ons.
De huidige mens heeft een ‘meer en meer’ mentaliteit, dus blijft de modeindustrie sneller en meer leveren.
In de moderne samenleving wordt geld als het middel gezien om status te verwerven en dan vooral als het wordt uitgegeven aan dure kleding, schoenen en uiterlijkheden die snel in het oog springen. Hoe vaker we bepaalde items in het straatbeeld zien, hoe groter de drang om het te willen hebben. Dan kijken we niet meer of het je wel of niet staat, dan wil je het gewoon hebben.
Mensen zijn erg beïnvloedbaar. Ze worden bijvoorbeeld beïnvloed door sporters, zangers, filmsterren, sociale media. Er wordt gelet op wat mensen dragen in populaire films, televisieshows, online video’s. We worden ook beïnvloed door de reclame van de mode-industrie. In seizoen X moeten we oranje dragen en in een ander seizoen weer rood. In het ene seizoen grote stippen en in het andere seizoen een bloemmotief. Dan weer zijn er trendy grote zonnebrillen. Plots was een baard in de mode. Sommige mannen staat een baardje wel, maar anderen hebben gewoon niet in de gaten dat een baard ze absoluut niet staat. Een trend volgen is normaal, dus hoeven we niet helemaal afstand te doen van de modetrends, maar dat moet niet betekenen dat je hersenloos achter trends aan moet hollen, we moeten kritischer worden en weer zelf gaan denken.
We hebben vaker gezien dat bijvoorbeeld trendy kleding, make-upmerken en schoenen de media hebben gehaald en ons leven hebben overgenomen en zodra deze trendy items veel gevraagd zijn, worden ze te duur verkocht.
Waarom betekenen deze materialistische items zoveel dat ze de status van een individu in de maatschappij aangeven? Waarom voelen we de behoefte om trends te volgen? Omdat we niet buitengesloten willen worden en omdat de kudde volgen gemakkelijker is dan je eigen pad volgen.
Een trend wordt beschreven als een algemene richting waarin iets zich ontwikkelt of verandert en kan worden toegepast op mode en lifestyle. De aantrekkingskracht van een trend is de behoefte en de wens om ‘in te passen’ in de maatschappij. Hoewel het naïef lijkt voor iemand om met de stroom mee te gaan en de massa te volgen, ligt het niet per se aan hen. Het meeloopeffect en de behoefte aan menselijke acceptatie is een biologische functie die onvermijdelijk is. Onze behoefte om ergens bij te horen is niet mentaal geconstrueerd, maar is al in ons geprogrammeerd. Trends zijn slechts een manier om dit gevoel af te dwingen en de hunkering naar acceptatie te bevredigen. Omdat mensen sociale wezens zijn, is het onvermijdelijk dat we zoeken naar manieren om ons met elkaar te identificeren. We doen dit door het gedrag van de mensen om ons heen over te nemen. Als genoeg mensen een trend volgen, een uitspraak herhalen of dezelfde beslissing nemen, zal je brein aannemen dat dat juist is.
Trends zijn er altijd geweest in de maatschappij, maar de invloed van sociale media en internet hebben het aanzienlijk prominenter gemaakt in ons dagelijks leven. Trends zullen niet verdwijnen omdat je nu eenmaal deelneemt aan een biologisch, sociaal gedrag. Zorg er alleen voor dat het je leven niet overneemt, loop niet in het voetspoor van anderen, maar denk zelf en beslis zelf.
“Be a voice of knowledge, not an echo of the opinions of others.”
Josta Vaseur
