Met de start van het nieuwe schooljaar wordt extra alertheid gevraagd rond het pestgedrag, zowel op school als online. “Scholen en ouders kunnen cyberpesten het best aanpakken door open te praten over het gebruik van sociale media en online gedrag”, zegt Miquel Ommel., kind- en jeugdpsycholoog, aan de redactie van Dagblad Suriname.
Social media
Volgens hem is een zorgwekkende trend het verspreiden van roddels en geruchten via sociale media, wat vaak een grotere emotionele impact heeft dan fysiek geweld. “Wat me ook zorgen baart”, voegt hij toe, “is dat zelfs basisschoolkinderen al actief zijn op social media.”
Leraren en cyberpesten
Hij geeft aan dat tijdens sessies op scholen over het onderwerp “pesten” veel leerlingen aangeven liever zelf naar een oplossing te zoeken, omdat ze het gevoel hebben dat leraren niets doen of niet genoeg actie ondernemen wanneer ze pesten wél melden. “Hoewel leraren en schoolleiders vaak goed op de hoogte zijn van de impact van fysiek en verbaal pesten, vind ik dat cyberpesten nog meer aandacht verdient”, zegt hij.
Leerkrachten zijn vaak niet op de hoogte van de verschillende sociale mediaplatforms die jongeren gebruiken, of van de mogelijkheid om pesters te blokkeren en meldingen te maken bij deze platforms over pesterijen.
Pestprotocol op de scholen
Hoewel sommige scholen al een effectief pestprotocol hebben, is dit nog niet overal ingevoerd, wat leidt tot inconsistenties in de manier waarop pesten wordt aangepakt. Tevens kan het gebrek aan melding of actie deels worden verklaard doordat slachtoffers van pesten vaak aarzelen om erover te praten. Dit komt door gevoelens van schaamte, angst dat het pestgedrag zal verergeren, of omdat ze de hoop hebben verloren dat er een oplossing zal komen.
Pesters hebben ook begeleiding nodig
Wat vaak over het hoofd wordt gezien, geeft Miquel aan, is dat ook pesters begeleiding nodig hebben. Mensen pesten doorgaans omdat ze zelf slachtoffer zijn geweest, uit een problematische thuissituatie komen, of proberen een minderwaardigheidscomplex te maskeren. Dit zijn slechts enkele factoren die het pestgedrag kunnen verklaren, maar er kunnen meerdere onderliggende oorzaken zijn die bijdragen aan het ontstaan en voortduren van pestgedrag.
De rol van ouders
Ouders kunnen zich verdiepen in privacy-instellingen van apps om hun kinderen te beschermen. Gebruikers kunnen in online games worden geblokkeerd, op WhatsApp uit groepen worden verwijderd en geblokkeerd, en op Instagram kunnen nepaccounts gerapporteerd en geblokkeerd worden. “Ouders moeten beter letten op de leeftijdsgrens voor het gebruiken van bepaalde applicaties en afspraken maken over het volgen van hun kind online, vooral bij minderjarigen”, benadrukt Miquel. “Zo kunnen ze sneller zien of hun kind gepest wordt of zelf pest, en daarover in gesprek gaan”, voegt hij toe.
Samenwerkingen scholen en psychologen
“De samenwerking tussen Surinaamse scholen en kinderpsychologen is nog niet ideaal te noemen”, geeft de kind- en jeugdpsycholoog aan. Scholen moeten een duidelijk anti-pestbeleid implementeren, waarbij ouders actief worden betrokken, zodat zowel thuis als op school dezelfde aanpak wordt gehanteerd.
Mental Health programma’s
Het programma “Hoe wij ons voelen” richt zich op het bevorderen van bewustzijn en begrip van mentale gezondheid. Het bestaat uit meerdere afleveringen waarin deelnemers leren reflecteren op hun gevoelens en vaardigheden ontwikkelen voor emotie-regulatie. Miquel, die ook bij het programma betrokken is, merkt op dat deelnemers zelf aangeven dat ze beter inzicht hebben gekregen in hun mentale gezondheid. Vooral degenen die vaker aanwezig zijn, praten makkelijker over hun emoties en willen actief reageren op vragen over mentale gezondheid. “Deze observaties wijzen op positieve vooruitgang”, aldus Miquel Ommel.
SD