Een veel gehoorde uitspraak in Suriname is dat de mensen niet echt geïnteresseerd zijn in hun werk, ze gaan naar het werk om maar een inkomen te hebben. Deze ongeïnteresseerde houding is op veel werkplekken te bespeuren. Bijvoorbeeld in een winkel weten de verkopers vaak niets of niet veel over de producten die worden verkocht en als je vraagt of ze een bepaald product hebben, nemen ze niet de moeite om met je mee te lopen. Velen wijzen met een lui vingertje: ”kijk daar maar eens.” Ook bij bedrijven zijn de werknemers niet klantvriendelijk bezig. Velen zitten te eten of zijn bezig op hun mobiel en laten de klant wachten. Een tevreden klant, interesseert ze niet. Ook op scholen valt die ongeïnteresseerde houding op. Eigenbelang en gemakzucht staan boven het belang van het kind.
Wat is de oorzaak van deze ongeïnteresseerde houding? Op deze vraag waren er vele antwoorden, maar de drie antwoorden die er het meest uitsprongen waren.
– De lage salarissen stimuleren nooit een werknemer om beter te presteren. Men werkt voor het geld en niet uit liefde voor dat werk. Vaak heeft men ook geen diploma’s dus moet de werknemer tevreden zijn met het bedrag dat men bereid is te betalen en dat is vaak een schijntje.
– Slecht voorbeeld. Vele regeringen hebben dit fenomeen in de hand gewerkt door mensen die de deskundigheid voor dat werk misten, in jobs te regelen. De werknemer zit er voor spek en bonen en land en volk zijn hier de dupe van.
– Echter het antwoord dat mij het meest raakte, was dat werknemers te weinig worden gewaardeerd en dat daarom de inzet nihil is. Werknemers worden vaak gezien als het meubilair.
Een schouderklopje geeft iemand altijd een fijn gevoel. Als iemand een compliment of schouderklopje krijgt, wordt er in zijn of haar brein een neuro-chemisch proces opgestart dat een prettig gevoel aanwakkert. Het zorgt ervoor dat je meer zelfvertrouwen krijgt en dat komt door een toename van neurotransmitters zoals serotonine en dopamine, die een prettig gevoel veroorzaken. Een schouderklopje geven of waardering uitspreken aan werknemers of collega’s, heeft als effect dat er meer en beter wordt gepresteerd, het motiveert om nóg meer te doen.
Sterk gemotiveerde mensen werken hard en worden met geld beloond. Ze durven meer risico’s te nemen en hebben ook meer zelfvertrouwen. Het draait echter niet altijd om geld, maar ook om de kleine gebaren. Bijvoorbeeld, iemand die ziek is maar toch komt werken of iemand die zich opoffert voor een collega, verdient ook een schouderklopje.
Bij vele mensen schiet het er maar al te vaak bij in om gewoon even ‘dankjewel’ te zeggen, terwijl dankbaarheid juist positieve effecten heeft op relaties. Dankbaarheid wordt ook wel het paradepaardje van de positieve psychologie genoemd. Voor een deel zit dankbaarheid in onze persoonlijkheid: de een is van nature meer geneigd om zijn zegeningen te tellen dan de ander. Maar voor een groot deel moet het worden aangeleerd.
Een leidinggevende moet een medewerker nooit in het publiek bekritiseren, maar wel ten overstaan van collega’s complimenteren. The most powerful leadership tool is your personal example.
Hij moet de teamspirit stimuleren. Wil je meer cohesie binnen je team en een groter teamgevoel, geef dan als leidinggevende schouderklopjes of complimenten. Dit hoeft echter niet alleen van de werkgever te komen. Ook binnen een team kunnen collega’s elkaar complimenten geven. Je bent, als je elkaar regelmatig schouderklopjes geeft, veel meer een team dan wanneer ieder voor zich aan het strijden is. Je motiveert als ‘t ware elkaar met de schouderklopjes op de werkvloer. Complimenten aan de ander geven binnen je team is één van de belangrijkste kenmerken van een goed team. Toch gebeurt dat te weinig.
Dit fenomeen van ongeïnteresseerdheid op de werkvloer komt jammer genoeg vaak voor in Suriname. Men denkt nog te veel alleen aan geld ontvangen en dat een positieve inzet alleen in het voordeel is van de baas. Goed werk leveren, je positief inzetten doe je echter niet voor je baas, maar voor jezelf, daar het jou een goed gevoel geeft. En wat is er mooier dan met plezier naar het werk te gaan en trots te zijn op je goede resultaten. Iedereen kan succesvol zijn als hij maar toegewijd en gepassioneerd is in wat hij doet. Een leidinggevende kan hierin een grote rol spelen door zijn waardering te tonen. Een leidinggevende (van een bedrijf of land) is pas goed bezig als de ondergeschikten zich veilig, gestimuleerd en begrepen voelen.
Tenslotte: Denk nooit als leidinggevende dat een werknemer hetzelfde werk voor altijd moet blijven doen. Heb oog voor zijn kunnen en spoor hem aan om zich verder te ontwikkelen, bijvoorbeeld door cursussen te volgen. Laat meerdere mensen hetzelfde werk doen, zodat bij ziekte het werk niet stilligt. De klant hoort nog te vaak: ”degene die erover gaat is er niet, u zult terug moeten komen.” Geen enkel bedrijf of land kan zich goed ontwikkelen, tenzij zijn mensen goed opgeleid zijn. Dus onderwijs is het krachtigste wapen om goede resultaten, inzet en zelfvertrouwen te krijgen.
“If your actions inspire others to dream more, learn more, do more and become more, you are a good leader.”(John Quincy Adams)
Josta Vaseur
