De wet die de instelling in 2017 regelt van de Spaar- en Stabilisatiefonds Suriname (SSFS) dient uiterlijk eind dit jaar door het parlement gewijzigd te worden. De wijziging van de wet op SSFS is een van de voorwaarden van de schuldherschikking die de regering in december vorig jaar is overeengekomen met de Euro bondholders van de zogeheten Oppenheimer leningen.
De wetswijziging van het SSFS is voor de obligatiehouders van de Oppenheimer leningen een garantie voor uitbetaling van de Value Recovery Instrument (VRI) uit toekomstige offshore olieopbrengsten. De VRI is het mechanisme waarbij de schuldeisers gecompenseerd worden voor de ‘haircut” (schuldverlichting/korting) die ze de Surinaamse Staat heeft gegeven op de toen uitstaande Oppenheimer schulden die was opgelopen tot USD 912 miljoen. Deze schulden zijn in december vorig jaar na lang onderhandelen herschikt tot een bedrag van USD 660 miljoen. Daarbij werd overeengekomen, dat de schuldeisers voor het verlies gecompenseerd zullen worden uit de toekomstige olieinkomsten.
De afspraak voor wijziging van de wet SSFS uiterlijk eind dit jaar valt samen met het finaal investerigsbesluit (FID) van de oliemaatschappij TotalEnergies in het laatste kwartaal van dit jaar. Indien de wijziging van de wet SSFS niet uiterlijk eind dit jaar gebeurt zal de Surinaamde overheid aan de Euro bondholders additionele kosten moeten betalen.
Spaarpot voor olieinkomsten
Het SSFS is een soort spaarpot waarin de Staat een deel van van de meerinkomsten uit de exploitatie van natuurlijke minerale hulpbronnen stort. Het fungeert als een buffer voor financiering van ontwikkelingen van toekomstige generaties. De herziening van de wet is noodzakelijk met de oog op de op handen zijnde ontwikkelingen in de olieindustrie waarbij in de naaste toekomst miljarden inkomsten verwachtbaar zijn.
Bij de instelling van het SSFS in 2017 werd niet gesproken over de ontwikkelingen in de olieindustrie. Gebleken is dat de SSFS in zijn huidige vorm niet voldoet aan de eisen om grote inkomsten uit de olieindustrie te kunnen absorberen en te verwerken.
Staatsolie N.V is al enige tijd bezig met de regering en de Inter-American Development Bank (IDB) om een concept van de wetswijziging te bespreken.. De herziening van de wet is bedoeld om het SSFS op een ander niveau te brengen.
In het SSFS dat in 2017 werd ingesteld en waarvan het bestuur in 2019 werd benoemd, is er tot nu toe geen geld gestopt vanwege de economische situatie die sinds toen is ontstaan.
De eerste inkomsten voor de Staat uit de olieindustrie zullen volgens de verwachtingen pas in 2028 een feit zijn. Pas dan komen stortingen in het fonds aan de orde. Nadat de Staat Suriname de eerste USD 100 miljoen uit de olieinkomsten heeft ontvangen treedt het VRI voor de Euro bondholders in werking.
Aanpassing in grote lijnen
Het Bureau voor de Staatsschuld schrijft in haar 1e kwartaal rapport over de staatsschuld op 5 mei het volgende over de aanpassingen in de wet SSFS:
– Aanpassing van de stortings- en ontrekkingsregels
– Inbedding van het Fonds binnen het groter overheids financieel beleid middels de koppeling met het Medium Term Fiscal Framework (MTFF) welke zal zorgdragen voor middellange -termijnprojecties en daardoor ook meerjaren overheidsfinanciële plannen.
– Het inbedden van z.g. “fiscal rules” in de Comptabiliteitswet (PFM Law) en de SSFS wet. Deze regels moeten ervoor zorgdragen dat zowel de overheidsfinanciën en het vermogen in het SSFS beschermd worden tegen de volatiliteit van mineralen prijzen die internationaal worden bepaald. Zonder deze regels, zal het beleid vooral procyclisch bepaald worden en zullen zeer pijnlijke en schoksgewijze correcties van scheefgroei in de overheidsfinanciën vaker voorkomen.
– Het incorporeren in de Wet op SSFS van de Value Recovery Instrument (VRI) vastgelegd in de schuldherstructureringsovereenkomst tussen de Staat Suriname en de Euro bondholders. Nadat de Staat Suriname de eerste US$ 100 miljoen aan olieinkomsten heeft ontvangen, treedt meteen dit waardeverlies compensatiemechanisme in werking. Tegelijkertijd moeten ook de eerste inkomsten stromen richting het Fonds. Met de VRI-voorziening in de wet, kan de volgorde worden vastgelegd.
Afgesproken is, dat de geamendeerde SSFS wet voor het eind van 2024 wordt behandeld en aangenomen in De Nationale Assemblee..