De wereld van nu lijkt wel een slagveld van geweld. Er zijn landen in oorlog en landen die dreigen in oorlog te gaan, de ene oorlog lokt de andere uit. Problemen worden niet opgelost via communicatie maar door middel van geweld. En het trieste is dat de leiders, die hiervoor verantwoordelijk zijn, er trots op zijn om spierballen taal naar elkaar toe te uiten. Men praat over liquideren, zaait angst en onzekerheid met berichten over dreigaanvallen, laat uitgebreid hun assortiment wapens zien en schept op over het aantal dodelijke slachtoffers en de schade die is toegebracht aan gebouwen. De leiders zijn debet aan al dit geweld en de slachtoffers zijn altijd de burgers.
Wanneer het volk dit destructieve gedrag kopieert met protestacties, brandstichting en vernieling, is men verbaasd en wordt er gedreigd met straffen. Men vergeet gemakshalve dat het volk slechts het voorbeeld volgt van haar leiders. Ook het volk communiceert niet meer, maar grijpt naar geweld. Er zijn steeds meer incidentele geweldsdelicten en kinderen steken anderen neer of schieten willekeurige mensen overhoop. Als ik dat woedende, vernielende volk zo bezig zie, rijst de vraag, ‘waardoor zijn mensen zo diep gezonken?’
Oorzaken toenemend geweld. Misschien komt het door de opkomst van de sociale media. De wijze waarop mensen met elkaar communiceren is door deze online media behoorlijk veranderd, zowel in positieve als in negatieve zin. De samenleving is harder geworden in communicatie. De technologie heeft het mogelijk gemaakt om vanuit je luie stoel zomaar wat te roepen naar een ander en hierbij de confrontatie niet te schuwen. Dit vertaalt zich ook in communicatie op straat, die hierdoor veel directer is geworden en daardoor leidt tot meer confrontaties.
Ook wanhoop en frustratie kunnen een oorzaak zijn: Soms worden mensen gewelddadig als gevolg van onderdrukking, discriminatie of frustratie.
– Het groepsgedrag kan ook een oorzaak zijn. Zoals vaak bij sportevenementen te zien is, lijken mensen in grote groepen minder remmingen te hebben als het gaat om slecht gedrag. Ze zijn zich in een groep minder bewust van hun eigen normen en waarden en laten zich veel eerder aanzetten tot geweld of agressie. Ze worden een soort marionet die ieder gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid verliest.
– Haat en jaloezie kunnen ook debet zijn aan al dat geweld. De eerste opgetekende moord in de menselijke geschiedenis werd gepleegd door Kaïn. Uit jaloezie en haat vermoordde hij zijn broer. Het is zoals de Bijbel zegt: „Waar jaloezie en egoïsme heersen, vieren wanorde en allerlei kwaad hoogtij”.
– Zwaar drinken en drugsgebruik zijn niet alleen schadelijk voor iemands lichamelijke en mentale gezondheid, maar belemmeren ook het functioneren van de controlecentra in de hersenen. Daardoor kan iemand geneigd zijn zich gewelddadiger te gedragen en agressiever te reageren op provocaties.
– Lakse rechtssystemen: Zwakke, incapabele of corrupte rechtssystemen zetten vaak direct of indirect aan tot geweld.
– Religie wordt vaak in verband gebracht met geweld, zoals sektarisch geweld en terrorisme.
– Ook wordt er gezegd dat geweld veroorzaakt wordt door armoede en ongelijkheid en dat in arme wijken vaak meer geweld is. Maar zijn arme mensen echt gewelddadiger? Of hebben ze meer onder geweld te lijden omdat er geen geld is voor goed politietoezicht?
– Weer anderen denken dat een samenleving gewelddadiger wordt als mensen makkelijk aan vuurwapens kunnen komen. Vanaf er vuurwapens circuleren in onze samenleving, groeit het geweld gestaag.
En zo kunnen we doorgaan met het bedenken van oorzaken waarom het geweld in de wereld toeneemt. Het waarom is belangrijk, maar nog belangrijker is de vraag: “Is het mogelijk om, ondanks alle gewelddadige invloeden in deze wereld, een vredelievend persoon te worden?
Geweld begint van binnen
Hoewel er verschillende factoren zijn die geweld kunnen uitlokken, liggen de belangrijkste oorzaken bij de mens zelf. Jezus Christus, die een diepgaand inzicht had in het menselijk hart, zei: „Van binnen uit, uit het hart der mensen, komen schadelijke overleggingen voort: “diefstal, moord, overspel, hebzucht, bedrog, destructief gedrag, afgunst, lastering, hoogmoed.” Zulk gedrag wordt gestimuleerd als iemand herhaaldelijk naar verkeerde dingen kijkt of luistert, of erover nadenkt. Maar als we onze geest vullen met goede dingen, ’doden’ we als het ware de verkeerde verlangens en stimuleren we de goede verlangens.”
Geen enkele vorm van geweld kan ooit worden verontschuldigd in een samenleving die zichzelf fatsoenlijk wil noemen. Veiligheid en vrede ontstaan niet zomaar, ze zijn het resultaat van collectieve consensus en publieke investeringen. We zijn onze kinderen, de meest kwetsbare burgers in de samenleving, een leven zonder geweld en angst verschuldigd.
Dus beste mensen vrede, rust en saamhorigheid liggen in onze eigen handen. We moeten ons niet blindstaren op anderen maar gewoon bij onszelf beginnen. Wil je de wereld verbeteren, begin dan bij jezelf.
“Hate multiplies hate, violence multiplies violence and toughness multiplies toughness in a descending spiral of destruction.” – Martin Luther King Jr.
Josta Vaseur
