Suriname heeft afgelopen zaterdag de historische eerste finale gehad van de Suriname Major League, het nationale betaalde voetbal oftewel de profcompetitie in het land.
De finale was historisch beladen, omdat de 2 meest succesvolle voetbalclubs tegenover elkaar in de finale stonden. Robinhood en Transvaal zijn clubs die nationaal de toon hebben gezet maar ook in het Caribisch gebied hun sporen hebben verdiend. Laatstelijk was het de club van Robinhood die alle teams in de Caribbean terzijde zette en Caribisch clubkampioen werd.
We hebben in Suriname nu een profceompetitie en insiders zeggen dat het niveau van het Surinaamse voetbal wel merkbaar vooruit is gegaan. De vraag is wel, dat indien zulks het geval zou zijn, waaraan dat te danken zou kunnen zijn. Het binnenste van de profcompetitie is niet bekend bij het gemiddelde publiek en de sportpers, voor zover die echt volwaardig ontwikkeld aanwezig is in Suriname, heeft zwaar gefaald om de veranderingen zichtbaar te maken.
Ten eerste rijst de vraag of voetbal nu het beroep is van deze of een groep van de Surinaamse voetballers. Ooit zou terloops in de media zijn opgemerkt dat er drie types van betaalde voetballers zijn. Dat zou kennelijke afhangen van de mate waarin voetballers geheel en al voor hun inkomensverwerving afhankelijk zijn van voetbal alleen. We kennen al het fenomeen van de semiprof jn Nederland bijvoorbeeld. We kenden al full-prof en semi-prof. Een derde categorie zou misschien slechts in aanmerking komen vanuit de club voor een volledige onkostenvergoeding voor huisvesting, transport, voeding en sportmateriaal.
Profs verwerven een deel van hun inkomen aan zaken die aanverwant zijn aan het sportgebeuren zoals reclames, maar ook publieke optredens. Er moet duidelijkheid komen wat er in het leven van de Surinaamse voetballers is veranderd. Hoeveel voetballers zijn in Suriname fullprof en voor welke club spelen ze?
In Suriname is er nog geen Spelersvakbond voor Surinaamse Voetballers (SSV) die opkomt voor betere arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden voor de spelers. Ook is het geheel onduidelijk of de arbeidswetgeving van toepassing is op de arbeidsovereenkomsten die de spelers hebben met de clubs. Wat is het type overeenkomst die de spelers hebben met hun voetbalclubs? Hebben ze formeel de status van werknemers en de clubs de status van werkgevers? Bij wie mogen de voetballers een klacht indienen als de werkgevers zich niet houden aan de arbeidsovereenkomst?
De profcompetitie in Suriname is opgezet onder aansturing van de Fifa. De Fifa-standaarden voor profvoetballers moeten op de spelers van toepassing zijn. De arbeidsvoorwaarden van de spelers, zoals verzekeringen, sociale zekerheidsvoorzieningen zoals ziektekosten, invaliditeitsvoorzieningen en persnsioenregelingen zijn geheel onbekend. Ook bijzondere minimumlonen die zouden gelden, zijn onbekend. Indien het de voetballers is toegestaan om bij te klussen buiten het voetbal om. Hoeveel uren maximaal per week mag dat gebeuren? Hoeveel uren mogen de voetballers besteden aan trainingen? Zijn er specifieke (preventieve) arbeidsgeneeskundige onderzoeken die regulier moeten plaatsvinden bij de voetballers. Hoe staat het met de arbeidsongevallen en de beroepsziekten? Zijn de spelers hiertegen verzekerd en wat is het niveau van de uitkeringen? En ten slotte, is het zo dat onze jongens nu ook twee keren per dag intensief trainen? In elk geval is een ding duidelijk: er is een hele hoop onduidelijk over de specifieke veranderingen in het jonge profvoetbal van Suriname.
Wat de finale zelf betreft, mag gezegd wordt dat de clubs zich van hun goede zijde hebben laten zien en het publiek ook. Suriname heeft zaterdag getoond de SML een warm hart toe te dragen. Er is animo voor Surinaams voetbal, alhoewel gezegd moet worden dat een deel van het publiek er ook uitsluitend was om te zien en gezien te worden en om foto’s te delen op social media: om aan te geven dat ze erbij waren. Wij vinden ook dat de media en een groep sportverslaggevers een goede job heeft gedaan. Men is behoorlijk professioneel bezig en kan wedstrijden in breed perspectief verslaan. Het is een jonge groep die gemengd is met verschillende genders en dat geeft ook hoop.
We geven de SVB echter een dikke onvoldoende met de bekers of trofeeën die aan de kampioen en semi kampioen zijn uitgereikt. Wij hebben het dan niet over de fysieke grootte van de prijzen, maar over de authenticiteit van de prijzen. De SVB profcompetitie heeft een huisstijl ontworpen met een logo, bepaalde kleuren en een mascotte. Maar, ook de commerciële objecten moeten worden ontworpen in die stijl en er moet zeker een prijs worden ontworpen die uniek is in de wereld.
De SVB kan niet gewoon een paar trofeeën uit een winkel halen en een plakkaat erop zetten. In het SVB-bestuur zitten er figuren die hun hele leven lang amateurvoetbal in de boiti’s hebben gespeeld. Dit is de werkwijze van die boiti’s, maar dat moet men niet gaan implanteren in de profcompetitie.
Een grote onvoldoende in deze gaat behalve het bestuur ook richting de directeur van de SVB. Dit zijn uitgerekend de zaken waarvoor men een dik salaris verdient. We hopen dat de SVB zijn fout herstelt en binnen een maand, unieke door een beeldhouwer ontworpen prijzen uitreikt aan de kampioen en de semi kampioen.
De vorm van de prijs moet ook internationaal worden geregistreerd en auteursrechtelijk worden beschermd zodat derden het niet kopiëren.
Laat de SVB-directeur en het bestuur voor eens wel tonen dat ze vatbaar zijn voor verandering. Laat men de SVB niet besturen zoals men zaken doet thuis en in de eigen familie. Die vrijheid hebben ze totaal niet dachten wij.