Mensen interpreteren voortdurend wat er gebeurt in hun leven. Dit proces heet attributie. We interpreteren wat anderen doen, hoe anderen ons behandelen, waarom bepaalde dingen ons niet lukken en anderen wel en zelfs waarom we onszelf op een bepaalde manier voelen en gedragen. Dit proces van attributie kan deels bewust maar ook onbewust en automatisch plaatsvinden. Soms kunnen we goed uitleggen waarom we een bepaalde interpretatie hebben van een situatie, maar vaak lukt dat niet. Daarnaast is het zo dat onze interpretaties vaak, zonder dat we dit doorhebben, niet kloppen. We nemen de werkelijkheid op allerlei manieren vertekend waar. Dus er zijn geen goede en verkeerde interpretaties. Er zijn slechts feiten en het zijn de mensen die de feiten op hun eigen manier interpreteren en die interpretaties zijn vaak subjectief gekleurd. Een voorbeeld hiervan is dat iemand een redi moesoe wordt genoemd omdat hij lid is van de VHP. Een ander wordt verweten op de loonlijst te staan van de VHP als ze ook maar iets positiefs zegt over een Hindoestaan.
Recent werd ik geconfronteerd met zo’n subjectieve interpretatie. Twee vrouwen voerden luidop een discussie. Na een poos heen en weer geschreeuw begreep ik eindelijk waar die discussie overging. Ze hadden het over de goudfraude die de laatste tijd heel erg in het nieuws is. Anand Biharie had na diepgaand onderzoek de goudfraude geopenbaard. Het bleek dat Suriname vanaf 2003 financieel heel erg was benadeeld door de machthebbers. De ene vrouw interpreteerde deze feiten heel nuchter en zei dat ze blij was dat deze fraude was ontdekt, zodat er maatregelen genomen konden worden om het geld voortaan voor de ontwikkeling van Suriname te gebruiken, in plaats van dat machthebbers zich hiermee verrijkten. De andere vrouw echter interpreteerde de situatie erg subjectief, negatief en racistisch.
Omdat een Hindoestaanse man de klokkenluider was, begon ze alle Hindoestanen uit te schelden en te vervloeken. De racistische verwijten vlogen over en weer. Het trieste is dat ze helemaal niet doorhad dat ze met deze houding gevaarlijk, opruiend en racistisch bezig was. Dus niet het nieuws is vaak de kwade wortel, maar de manier waarop mensen hetgeen gezegd is, interpreteren en doorgeven. Ook wordt er bij het doorgeven vaak nog van alles bij verzonnen.
We horen allemaal dezelfde zin maar elk interpreteert het op zijn eigen manier. De een kan hetgeen is gezegd, positief interpreteren en de ander negatief. Het gevaar zit in hoe de interpretatie naar buiten wordt gebracht. Welk doel heeft men voor ogen? De ene vrouw had als doel om degene te ondersteunen, die zich wil inzetten om het onrecht dat dit land wordt aangedaan, de wereld uit te helpen en de andere vrouw wilde alleen het etnische vuur, dat altijd latent aanwezig is, aanwakkeren.
Iemand zou bijvoorbeeld de woorden en het gedrag van deze vrouw kunnen interpreteren als, ze is dom, kortzichtig, racistisch bezig en ze heeft niet het beste met haar land voor. En een ander zou weer hierop kunnen reageren en zo kan er een kettingreactie van interpretaties ontstaan. Men neemt niet alleen de feiten van een situatie verkeerd waar maar interpreteert ook de redenen voor ‘t gedrag van anderen verkeerd.
Hoe we situaties en gedrag van anderen interpreteren, maakt veel uit voor hoe we ons vervolgens gaan gedragen in die situatie of tegenover die persoon. Die ene vrouw bijvoorbeeld was voor de ander plots de vijand geworden en de andere een dom, kortzichtig, zielig hoopje mens.
Er zullen altijd mensen zijn die iets verkeerd interpreteren, het uit zijn context trekken en opruiend bezig zijn. Deze mensen richten bewust of onbewust veel schade aan in onderlinge relaties. Dit soort mensen zijn er nu eenmaal en zullen er altijd zijn dus hiertegen vechten is tijd en energieverspilling. Wat anderen denken en hoe anderen het interpreteren en doorgeven, mag nooit belangrijk zijn. Het allerbelangrijkste is hoe jij zelf over jezelf denkt.
Ook zullen er altijd mensen zijn die het niet met u eens zijn. Ga de confrontatie met andersdenkenden niet uit de weg. Spreek vrijuit, maar met respect. Dring jouw mening ook niet aan ze op. Mensen hebben een sterke behoefte aan autonomie en vinden het in het algemeen vervelend om voorgeschreven te krijgen hoe ze moeten denken over een situatie. Ze willen de baas blijven in hun eigen hoofd. Vertel ze dus niet hoe ze moeten denken of zich moeten voelen over een situatie. Maar wat je zeker wel kunt doen, is duidelijk zijn over jouw eigen intenties, gedrag en gevoel.
Beste mensen, een verkeerde interpretatie van de feiten zal de werkelijkheid niet veranderen. Probeer geen mens van ‘ik heb gelijk’ te worden maar een mens van normen en waarden. Luister om te begrijpen en niet om te reageren.
“Nothing is right or wrong, it is all an interpretation of which lens we are looking through.”
Josta Vaseur
