De uitvoering van het IMF-programma bevindt zich in een kritieke fase. Het negatieve saldo op de overheidsbegroting moet binnen enkele weken drastisch teruggebracht worden. Dit betekent dat de overheidsuitgaven strikt binnen de budgettaire mogelijkheden moeten worden gehouden, terwijl aan de andere zijde de inkomsten daadwerkelijk binnen moeten worden gehaald. Het financieringstekort van de overheid bedroeg in juni ruim SRD 1,8 miljard, en zal nog verder groeien indien concrete maatregelen om die terug te dringen uitblijven.
De overheid moet de primaire saldo doelstelling op de begroting, zoals in het IMF-programma is vastgesteld, halen. Indien die bij de huidige zevende technische evaluatie van het IMF niet gehaald wordt, zal er in september geen goedkeuring komen van het IMF-bestuur voor overmaking van de volgende financiële tranche van circa USD 61 miljoen. Het IMF-programma dreigt dan te stoppen.
Voortgang cruciaal
Volgens Financiën-minister Stanley Raghoebarsing is de voortgang van het IMF-programma erg cruciaal ter voorkoming dat de economie van het land terugvalt in een situatie van stijgende inflatie en wisselkoers. Met de zeer strakke fiscale maatregelen die in de achterliggende periode zijn doorgevoerd en die de komende weken nog zullen komen, heeft de minister goede hoop dat de technische missie van het IMF positief zal oordelen over de voortgang van het economisch herstelprogramma.
Daartoe zal de regering wel aan drie belangrijke “prior actions” oftewel voorwaarden moeten voldoen.
Op de eerste plaats moet de EBS de meerinkomsten die het binnenkrijgt uit de verhoging van de stroomtarieven afdragen aan de overheid. De afdrachten van de EBS aan de Staat lopen achter. Die van mei en juni moeten nog plaatsvinden. Het is van groot belang, dat de EBS de financiële afdrachten tijdig pleegt. De EBS afdrachten is een keiharde eis van het IMF. In de afgelopen zes maanden heeft de overheid uit dividendvoorschotten van Staatsolie een bedrag van USD 60 miljoen aan subsidies verstrekt aan de EBS. Daarbovenop is er nog eens USD 10 miljoen subsidie verstrekt aan EBS om de stroomvoorziening te garanderen. Een deel van de verstrekte subsidies wil de overheid nu teruggestort zien op de Staatsbegroting.
Schuldenplan Centrale bank
Een tweede “prior action” die het IMF stelt is, dat binnen enkele weken er een plan op tafel gelegd dient te worden hoe de Staatsschuld van circa SRD 9 miljard bij de Centrale Bank van Suriname zal worden terugbetaald. Vanaf volgend jaar zal over deze schulden ook rente moeten worden betaald.
De derde voorwaarde waar de regering aan moet voldoen is dat de begroting strak in de hand moet blijven worden gehouden.
Bijzondere aandacht daarbij is het verder opschonen van het overheidsapparaat. Spookambtenaren en ambtenaren die ondanks herhaalde oproepen zich niet geregistreerd hebben, dienen uit het bestand te worden verwijderd. Hierdoor ontstaat er financiële ruimte op de begroting.
Verder zullen ministeries het moeten blijven doen met de middelen die voor hen op de begroting zijn opgebracht. Er is volgens de Financiën-minister absoluut geen ruimte om daarbuiten te treden.
Ook moeten de ministeries de niet-belastingmiddelen die op hun respectieve begrotingen zijn geraamd, daadwerkelijk binnenhalen.
In voorzichtige bewoordingen zegt minister Raghoebarsing, dat op zijn ministerie het gevoel leeft dat de andere ministeries zich niet voldoende inspannen om die middelen binnen te halen.
Een technische missie van het IMF onder leiding van Anastasia Guscina was de afgelopen dagen in Suriname om de voortgang van het programma te evalueren. Daarover heeft het ministerie van Financiën donderdag een persconferentie belegd.