De rijstboeren van Nickerie behoren niet tot de meest militante in Suriname. Hun acties zijn zeer schaars en over het algemeen vreedzaam. De laatste grimmige acties waren in de jaren ’90 toen ook volksvertegenwoordigers uit het district in hongerstaking gingen en mensen onder andere luchthavens occupeerden en met geweld moesten worden ontruimd.
Nu zien we dat onder andere jonge boeren het districtscommissariaat van Nickerie hebben bestormd, omdat ze nu verwchten dat de regering over de brug komt met gedane beloften. Jonge boeren zouden door ziekten en plagen schade hebben geleden en de president zou hebben beloofd dat hij de boeren zou compenseren voor hun verlies de afgelopen 2 tot 3 jaar. Die belofte zou enkele maanden geleden zijn gedaan, maar de boeren hebben hun geld nog niet gezien.
Nu weten we niet of de president inderdaad de schadevergoeding heeft toegezegd en of hij dat had mogen doen en dus of de boeren op deze beloften hadden mogen afgaan. Ook is nu een bezwaar dat boeren recht hebben op een reguliere landbouwsubsidie, maar dat deze niet op tijd wordt betaald. De aangelegenheid van de landbouwsubsidie is een heel gevoelige. We hebben regeerperiodes gehad waarbij regeringen hebben geweigerd om de sector enige subsidie te gevenm omdat het tegen de WTO-normen zou zijn. Dat was onder meer het geval in de periode 2000 – 2010. De NPS leverde toen de president en deze fractie had zich duidelijk uitgesproken in DNA: de toekomst van Suriname was geen landbouw maar de mijnbouw. Daaraan moest aandacht worden besteed en dat is het ook geworden.
Deze fractie heeft zich ook uitgesproken tegen bijzondere ondersteuning van de padieboeren. Door deze beleidskeuzes van de NF-regeringen kwam er een verijdering tussen de VHP en de electorale kern in Nickerie. Nu is het zo, dat de rijstboeren van Nickerie behoren tot de meest problematische en met de grootste problemen in het land. De klachten zijn standaard en uniform: er zijn waterproblemen, omdat pompen niet zijn onderhouden of ze werken niet. Ook is er geen goedkope input te vinden. Verder zou de regering niet meewerken aan de vaststelling van een goede prijs voor de padie, deze zou niet rendabel zijn. Ook is een veelgehoorde klacht, dat de regering in de productieketen de kant kiest van de actoren aan het einde van de keten en niet aan de productiebasis. De regering zou de kant kiezen van de minder klagende exporteurs, de verwerkers en de opkopers. Deze hebben ook meer kapitaal en eerder in staat om een partijkas te spekken.
De boeren zijn in Suriname een uitstervend ras, omdat er sprake is van een zware vergrijzing. Door de ellende kiezen de volgende generaties niet voor de agrarische sector. Ze studeren door en kiezen voor de kantoorbanen. Er zijn productschappen en waterschappen in Nickerie die hun functies niet vervullen. Er is bijna altijd een overdreven vriendschap eerst met landbouw-ministers en daarna altijd een vijandschap na enige tijd.
Uit de Nickeriaanse gelederen is er een enorme generatie van hoogschoolden voortgekomen, waarvan een deel in Suriname en een deel in Nederland. Deze generaties hebben niet teruggegeven aan de rijstvelden die hun studies hebben betaald.
De rijstsector, de productiekolom, heeft zwaar te kampen met goede vertegenwoordigers die met data een case kunnen maken. Door de aanhoudende klachten met de regelmaat van de klok, is de rijstsector ook gezien als een klachtensector.
De gemeenschap heeft minder empathie met deze sector. Er zijn geluiden dat boeren klagen maar wel grote miljoenenuitgaven doen in de prive sfeer. In elk geval hebben we nu een uitzonderlijke situatie van klagende boeren die het districtscommissariaat hebben bestormd.
De rijstsector zou door de huidige minister enkele maanden terug zijn georganiseerd via cooperaties. Deze sector wordt namelijk getypeerd als een meest ongeorganisseerd sector met veel onderling wantrouwen. Het bundelen in goed functiorende organen is een goed begin naar structurele oplossingen.
Met de bezuinigingen die de minister van Financien nu aan het doorvoeren is, dan hebben we het idee dat betalingen niet vlot zullen lopen. Dit hadden we al in de tijd van president Venetiaan. De regering begon aan het begin van het jaar altijd met een begrotingstekort, maar aan het einde eindigde de regering met een begrotingsoverschot. Dat kwam, omdat niet alle projecten die waren goedgekeurd konde rekenen op een goedkeuring van de middelen. Daardoor bleef geld in kas en ontstond een overschot. In Nederland is het zo dat landbouwers en agrarische bedrijven landbouwsubsidies kunnen krijgen. Deze steun is een onderdeel van het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Hiermee zorgt de Europese Unie voor duurzaam, voedzaam, veilig en betaalbaar voedsel in Europa.
Het is Suriname ook aangeraden om internationaal aansluitende subsidiebeleid te hebben en deze ook op tijd te betalen.