De enige tegenkandidaat van Mark Rutte voor de functie van secretaris-generaal, de Roemeense president Klaus Iohannis, heeft zich officieel teruggetrokken. Dat maakte hij donderdagochtend op een persconferentie bekend. Daarmee is het nu echt zeker dat Rutte de nieuwe baas van de NAVO wordt.
Nu Iohannis geen kandidaat meer is, kan Rutte de functie niet meer ontgaan en komt er een einde aan een heel lange weg naar deze topbaan. Rutte volgt Jens Stoltenberg op die per 1 oktober afscheid neemt als leider van het westerse militaire bondgenootschap.
Tot twee keer toe polste de Amerikaanse president Biden Rutte voor deze prestigieuze functie. Als een van de langstzittende leiders van een NAVO-land geniet Rutte veel aanzien. Bovendien staat hij bekend als bruggenbouwer, die het met bijna iedereen goed kan vinden. Een waardevolle eigenschap als NAVO-baas.
Rutte mag dan de steun van Biden hebben, toch werd de baan hem niet in de schoot geworpen. Vooral bij Oosteuropese landen was er chagrijn dat er weer een West-Europeaan met de buit vandoor leek te gaan. Toch zei Rutte in een radio-interview in oktober vorig jaar klip en klaar dat hij interesse had in de functie.
Achter de schermen werd druk voor Rutte gelobbyd. Niet alleen door andere leden van het Nederlandse kabinet, ook door de Amerikanen en andere landen die Rutte graag aan het hoofd van de NAVO zagen. Dat heeft zijn vruchten afgeworpen. In het voorjaar werd al duidelijk dat twee derde van de NAVO-bondgenoten achter zijn kandidatuur stond.
Daarna stelde tot ieders verrassing de Roemeense president Iohannis zich tegenkandidaat. Dat was niet het enige struikelblok. Turkije hield lang in het midden of Rutte op steun van Ankara kon rekenen. Hetzelfde gold voor Hongarije, waarbij ook een rol speelt dat premier Orbán niet was vergeten hoe Rutte het land keihard de maat nam nadat een anti-homowet was aangenomen.
Nadat Hongarije de draai had gemaakt, duurde het niet lang meer voordat de Roemeense kandidaat Iohannis zich terugtrok.
