07 juni niet vergeten

Het nationaal elftal van Suriname dat met de SLM is afgereisd naar Suriname heeft een mooie wedstrijd gespeeld en is dus in Suriname in een bijzondere periode. Op 7 juni 1989 vond de SLM ramp in Suriname plaats. In het vliegtuig dat crashte te Zanderij zat ook een historisch voetbalteam van Nederlandse profvoetballers met Surinaamse roots. Het zou voor het eerst zijn dat zo een team in het Suriname stadion wedstrijden zou spelen. Voetballiefhebbers konden niet geloven dat ze zo iets zouden zien in Suriname. De Suriprofs van toen verongelukten met een enkele overlevenden, maar de moed werd niet opgegeven. Het project van Kleurrijk en de Suriprofs dat in de jaren ’80 begin heeft nu geleid tot Natio dat we nu hebben met profs die hun ding proberen te doen maar hun volle potentie nog niet hebben bereikt. Ze zitten op minder dan 50% van hun potentie. Er zijn toppers die door vrees en voorzichtigheid op niet eens een kwart van hun kunnen komen zoals Sheraldo Becker. Dan zijn er anderen die al hun meerwaarde bewijzen bij de eerste wedstrijd al zoals Emanuel Pherai. Suriname heeft nu veel balbezit, maar het leidt niet tot doelpunten. Dubbele cijfers heeft het compleet geimporteerd team nog niet gehad. En ergens knaagt het gevoel dat de huidige lichting voetballers met een echt Surinaams paspoort het beter kan doen dan wat de profs doen. Dat gevoel is versterkt door de wijze waarop teams als Robinhood en IMT zich internationaal hebben geprofileerd. Robinhood is de baas van alle Caribische clubs, ook de profclubs. Spelers van Robinhood verdienen meer minuten omdat ze met een ander gevoel voor Natio spelen. Ze zijn verantwoording schuldig thuis, in de buurt en bij de Surinaamse familie, dat is er niet bij de geimporteerde profs. Hun directe kring kijkt uitsluitend in de richting van waar het geld en het luxe leven komt: de profclub. Maar het is belangrijk dat we blijven stilstaan aan de SLM-ramp die op 7 juni 1989 plaatsvond in Suriname. Een toestel van de Surinaamse Luchtvaart Maatschappij (SLM) stortte neer bij Zanderij, tijdens een landing bij mist op Johan Adolf Pengel International Airport. Alle negen bemanningsleden en 167 van de 178 passagiers kwamen om het leven, elf passagiers en een hond overleefden de ramp. De politie gaf de hond de naam Lucky. De SLM-ramp is de grootste vliegtuigramp uit de Surinaamse geschiedenis.

Het toestel was al met vertraging uit Miami vertrokken, en vlucht PY 764 vanaf Schiphol naar Paramaribo vertrok eveneens met grote vertraging. Aan boord waren negen bemanningsleden en 178 passagiers. De verwachte aankomsttijd was vier uur ’s nachts plaatselijke tijd. De cockpitbemanning op deze vlucht bestond uit gezagvoerder Will Rogers (66), copiloot Glenn Tobias (43) en boordwerktuigkundige Warren Rose (65).

De passagiers waren voornamelijk Surinaamse Nederlanders die een bezoek wilden brengen aan familie. Voorts zat een deel van het Kleurrijk Elftal dat in Suriname in een voetbaltoernooi zou uitkomen in het vliegtuig. Verder behoorden ook de leden van het orkestje de Draver Boys, dat het elftal vaak begeleidde, tot de passagiers. Sommige spelers van het Kleurrijk Elftal zaten niet in het vliegtuig. Henny Meijer en Stanley Menzo, de huidige bondsciach, waren al met een eerdere vlucht vertrokken. Winston Haatrecht (SC Heerenveen) moest nog in de nacompetitie spelen en liet zich vervangen door zijn broer Jerry, Desmond Gemert (NEC) moest ook nog spelen, Ruud Gullit, Frank Rijkaard, Bryan Roy, Aron Winter, Henk Fraser en eigenlijk ook de wél afgereisde Menzo hadden van hun clubs geen toestemming gekregen om naar Suriname te gaan en de eigenlijke aanvoerder van het Kleurrijk Elftal, Marcel Liesdek, was in contractonderhandeling met zijn club Fortuna Sittard.

Toen de Anthony Nesty Zanderij naderde, was het daar, anders dan het weerbericht had voorspeld, mistig. Het zicht was evenwel niet zo slecht dat er niet op zicht kon worden geland. Gezagvoerder Will Rogers besloot echter via het Instrument Landing System (ILS) te landen, hoewel dit niet betrouwbaar was en hij voor zo’n landing ook geen toestemming had. De gezagvoerder brak drie landingspogingen af. Bij de vierde poging negeerde de bemanning de automatische waarschuwing (GPWS) dat het toestel te laag vloog. Het toestel raakte op 25 meter hoogte twee bomen. Het rolde om de lengteas en stortte om 04.27 uur plaatselijke tijd ondersteboven neer.

De bemanning was geleverd door een Amerikaans uitzendbureau voor piloten. Uit onderzoek bleek dat de papieren van de bemanning niet in orde waren. Gezagvoerder Rogers had gelogen over zijn leeftijd en was in werkelijkheid te oud om te mogen vliegen. Bovendien had hij geen geldig brevet voor het vliegen met een DC-8 en was hij al formeel geschorst, onder andere wegens landen op een verkeerde baan. De copiloot vloog onder een valse naam en met vervalste papieren, en had waarschijnlijk nooit een vliegbrevet voor vliegen op een passagiersvliegtuig gehad. Geconcludeerd werd dat de gezagvoerder roekeloos had gehandeld door voor een ILS-landing te kiezen terwijl hij daar geen toestemming voor had, en door onvoldoende op de vlieghoogte te hebben gelet. De SLM werd verweten de kwalificaties van de bemanning onvoldoende te hebben gecontroleerd.

Van acht personen die bij de ramp omkwamen kon de identiteit in 1989 niet worden vastgesteld. In december 2007 reisde een Nederlands Rampen Identificatie Team op verzoek van nabestaanden naar Suriname om een nieuwe poging te wagen, aangezien de techniek inmiddels was verbeterd. De SLM-ramp vond plaats ten tijde van het honderdjarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond. Naar aanleiding van de ramp werden alle festiviteiten afgelast. In Paramaribo werd een monument opgericht aan de Mr. Jaggernath Lachmonstraat. Het bestaat uit vier witte zuilen, met bovenop elke zuil de beplating van een vliegtuigmotor. Op de zuilen bevinden zich in totaal vier plaquettes met de namen van de slachtoffers.

In Nederland werd voor de nabestaanden een benefietwedstrijd gespeeld in het Feyenoordstadion. In Amsterdam-Oost werd nabij café De Draver in de Ruyschstraat, dat het stamcafé was van het Kleurrijk Elftal en de Draver Boys, een monument geplaatst voor de omgekomen leden, gemaakt door de Nederlands-Surinaamse kunstenaar Guillaume Lo A Njoe.

error: Kopiëren mag niet!