Breed glimlachend kwam de jongen het huis binnen. Toen zijn vader echter de oorbellen in zijn oren zag, barstte hij los: ”Wat heb jij in je oren jongen? Ben je gek geworden, je bent toch geen mietje? Doe die rommel direct uit je oren!” De jongen die zo’n felle reactie van zijn vader niet had verwacht, keek zijn vader verschrikt aan en deed de oorbellen uit zijn oren.
Veel ouders van nu krijgen door het gedrag van hun kinderen de ene na de andere schok te verwerken. Wat deze vader en vele ouders echter niet begrijpen is dat het gedrag van de jeugd niet meer wordt bepaald door de opvoeding van de ouders maar door de beïnvloeding van buiten. Ouders hadden vroeger de opvoeding van hun kind in eigen hand en konden hun kinderen enthousiasmeren, faciliteren, aansporen en vooral het goede voorbeeld geven. De jeugd van nu is erg beïnvloedbaar door hun sociale omgeving. Sociale media is een van de grootste verschillen tussen de tienerjaren van de ouders en die van hun kinderen. Het kind dat vroeger spelletjes buiten deed, zit nu de hele dag op sociale media.
Sociale media is er en zal blijven, dus moeten de opvoeders zoeken naar de juiste modus om de jongeren op een juiste manier in dit digitale sociale leven te laten staan.
Influencers hebben een grote invloed op het gedrag en de mening van jongeren. Ze zijn te vergelijken met de popidolen uit de jaren negentig van de vorige eeuw. Maar waar die popsterren vooral hun beroemdheid ontleenden aan televisie, zijn sociale influencers beroemd geworden zonder tussenkomst van de entertainmentindustrie. Sociale influencers spreken rechtstreeks hun publiek aan op sociale mediaplatforms, zoals Facebook, Instagram en YouTube.
De naam ‘sociale’ influencer is gekozen, omdat ze kunnen beïnvloeden én hun publiek opbouwen via sociale media. De content die wordt gedeeld is divers: van sfeerfoto’s, selfies, video’s, enz. Ze hebben veel volgers, soms onder een breed publiek of binnen een bepaalde subgroep.
De jeugd ziet in de naaste omgeving maar ook op de televisie allerlei beroemdheden de revue passeren, zoals voetballers en acteurs die hun lijf vol kladden met tatoeages, neus- en lip piercings dragen, mannen met oorbellen enz. en dan denken ze dat ze deze dingen moeten nadoen om erbij te horen. Ouders schrikken zich dood en zien het liefst dat hun kind deze, in hun ogen, rare uiterlijkheden, niet nadoet, maar ze staan machteloos. Ook het koopgedrag van de jeugd wordt beïnvloed en dat leidt tot grote schulden.
Men zoekt de oplossing van dit probleem niet in het wegnemen van de beïnvloeding, maar doet slechts pogingen om de beïnvloede jeugd aan te spreken op dit gedrag. Enkelen hebben hier oren naar, maar het gros blijft meegaan in die flow omdat de invloed van de sociale media sterker is dan die van de ouders.
De sociale media – en daarmee de sociale influencers die veel worden gevolgd door jongeren – hebben veel invloed op de identiteitsontwikkeling van jongeren, zoals op het zelfbeeld. Jongeren die worstelen met het vinden van hun identiteit of een plek in de samenleving of zich uitgesloten voelen, zijn vaak extra gevoelig voor invloeden van buitenaf.
Het zien van bepaalde beelden kan ertoe leiden dat jongeren positief of negatief gedrag laten zien, zoals het ondertekenen van een petitie of het kopen van dure designerkleding en daardoor in de schulden komen. Of in een extremer geval, omdat ze veel naakt zien op de televisie in clips, denken ze dat dat heel normaal is en gaan ze van zichzelf een naakt filmpje opnemen en verspreiden via sociale media – met alle gevolgen van dien.
Tieners die te veel tijd online en op sociale media doorbrengen, kampen vaak met negatieve gevoelens en ervaringen. Meisjes die veel tijd online doorbrengen, lopen een groter risico met ‘foute vrienden’ in contact te komen.
Sociale media hebben ook voordelen. Een van de voordelen is dat het de mogelijkheden tot delen, communiceren en vergelijken aanzienlijk vergroot. Het is alleen te hopen dat er positieve dingen worden gedeeld en niet bijvoorbeeld een oproep om te gaan rellen of vernielen.
Sociale media zijn er en zullen nooit verdwijnen. Ouders hoeven zich geen illusie te maken dat ze het sociale media gedrag van hun kind kunnen beheersen, geen enkele ouder heeft controle over de uitkomst van zijn kind. Het beste waar je, als ouder, op kan schieten, is invloed. Jij bent de ouder en dat betekent dat jij de leiding hebt. Om het gedrag van uw kind te veranderen, moet u geen machtsstrijd uitlokken. Probeer je niet op te stellen als rechter, prediker of dictator, maar als begeleider, als een mentor.
Je kan je kind niet tegen problemen beschermen, je kan hem of haar wel confronteren met de gevolgen en begeleiden bij het zelfstandig oplossen van problemen. Van belang is het kind zelfdiscipline te leren, zodat hij of zij de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag op zich kan nemen, inclusief het corrigeren van fouten en voorkomen van herhaling.
“Controlling our children is never the goal, teaching our children selfcontrol is the goal.”
Josta Vaseur
