In Suriname is rijden zonder rijbewijs een misdrijf dat strafbaar is gesteld onder de Rijwet 1971, laatstelijk gewijzigd bij S.B. 2022. Volgens artikel 7 lid 1 onder 3 van de Rijwet is het verboden met een motorrijtuig over de weg te rijden; zonder in het bezit te zijn van een (geldig) rijbewijs; met een vervallen rijbewijs; indien het rijbewijs is ingevorderd en met een onleesbaar rijbewijs.
Met de inwerkingtreding van de gewijzigde Rijwet 1971 zijn de gevallen genoemd in artikel 7 lid 1 onder 3 misdrijven, waarop er een gevangenisstraf van ten hoogste 2 jaren en/of een geldboete van ten hoogste SRD 25.000 kan worden opgelegd, aldus de recente informatie van de Korps Politie Suriname.
In andere landen zijn de straffen voor het rijden zonder rijbewijs ook streng. In de Verenigde Staten kunnen de boetes variëren van $100 tot $1.000, afhankelijk van de staat, en kunnen overtreders te maken krijgen met gevangenisstraf, vooral bij herhaalde overtredingen. In Nederland bedraagt de boete €340 voor het rijden zonder rijbewijs, en er kunnen aanvullende sancties volgen, zoals een rijverbod. In het Caribisch gebied, bijvoorbeeld in Trinidad en Tobago, zijn de straffen ook streng, met boetes tot TT$5.000 en gevangenisstraffen tot zes maanden.
Rijden zonder in het bezit te zijn van een rijbewijs is gevaarlijk. omdat het vaak betekent dat de bestuurder niet de noodzakelijke training en vaardigheden heeft om veilig aan het verkeer deel te nemen. Dit verhoogt het risico op verkeersongevallen aanzienlijk. Studies tonen aan dat een belangrijk aantal verkeersongevallen veroorzaakt wordt door bestuurders zonder geldig rijbewijs. In Suriname neemt het aantal aanrijdingen waarbij de bestuurder geen geldig rijbewijs had, steeds meer toe, wat leidt tot ernstige verwondingen en zelfs dodelijke slachtoffers.
Volgens het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS) werden er in 2019 ruim 80 verkeersongevallen met dodelijke afloop gemeld. In 2020 daalde dit aantal naar 70. Helaas was er in 2021 geen verdere daling, maar juist een forse stijging naar 96 verkeersdoden. In 2022 is er weer een daling, met landelijk 74 verkeersdoden. Ondanks de afgelopen twee jaren een lichte daling merkbaar is in het aantal verkeersdoden, in 2023 was het ongeveer 64, ligt dit cijfer nog steeds vrij hoog.
Het totale aantal personen dat is overleden als gevolg van verkeersongevallen per oorzaak van het ongeval in de periode 2018-2021 laat zien dat in 2021 de meest voorkomende oorzaak “rijden op zodanige wijze” was. Daarnaast waren het overschrijden van de maximumsnelheid en andere oorzaken ook belangrijke factoren.
SD