Israël doodt 22 journalisten binnen 7 maanden tijdens hun werk
Suriname scoort hoge cijfers voor het respect voor de vrijheid van de pers, gezien de zeldzaamheid van aanvallen op journalisten en de diversiteit van zijn media. Dit staat in het rapport dat gisteren is uitgebracht over de persvrijheid in de wereld. Suriname is op de World Press Freedom Index gestegen van 48 naar plaats 28, een stijging van 20 plaatsen.
Gisteren is de zeer belangrijke Internationale Dag van de Persvrijheid herdacht. De kwaliteit van de democratie, het welzijn van de bevolking, de armoede in de verschillende landen in de onderste lagen van de bevolking en de mate waarin politici vrijelijk kunnen roven en stelen, hangen af van de persvrijheid. Een groeiend aantal regeringen en politieke autoriteiten vervult hun rol niet om het best mogelijke klimaat voor de journalistiek te waarborgen. Daardoor komt het recht van het publiek op betrouwbaar, onafhankelijk en divers nieuws en informatie in gevaar. Dat is de conclusie van (Reporters Sans Frontiers: RSF) Journalisten Zonder Grenzen. RSF ziet een zorgwekkende afname van de steun en het respect voor de onafhankelijkheid van de media en een toename van de druk van de staat of andere politieke actoren.
In 2024 gaat meer dan de helft van de wereldbevolking in naar de stembus. RSF waarschuwt voor een zorgwekkende trend die blijkt uit de World Press Freedom Index van 2024. Daar is een daling te zien van de ‘politieke indicator’: 1 van de 5 indicatoren die in de Index worden beschreven. Staten en andere politieke krachten spelen een steeds kleiner wordende rol bij het beschermen van de persvrijheid. Deze machteloosheid gaat soms hand in hand met meer vijandige acties die de rol van journalisten ondermijnen, of zelfs de media een instrument maken van de politiek. Dit, door middel van intimidatie- of desinformatiecampagnes. Dat is journalistiek die die naam niet waardig is, integendeel.
Met betrekking tot de World Press Freedom Index vindt de RSF dat dit jaar opvalt een duidelijk gebrek aan politieke wil van de kant van de internationale gemeenschap om de beginselen van bescherming van journalisten af te dwingen, met name Resolutie 2222 van de VN-Veiligheidsraad.
De oorlog in Gaza werd gekenmerkt door een recordaantal schendingen tegen journalisten en de media sinds oktober 2023. Meer dan 100 Palestijnse verslaggevers zijn gedood door het Israëlisch leger, waaronder minstens 22 tijdens hun werk. Palestina is bezet en wordt voortdurend door Israël gebombardeerd en staat op de 157ste plaats van de 180 onderzochte landen en gebieden in de algemene World Press Freedom Index 2024, maar behoort tot de laatste 10 als het gaat om de veiligheid voor journalisten.
In onze regio, de Amerika’s, vormt het onvermogen van journalisten om onderwerpen te bespreken die verband houden met de georganiseerde misdaad, corruptie of het milieu, uit angst voor represailles, een groot probleem. Het percentage landen waarvan de situatie als ‘bevredigend’ wordt geclassificeerd, is drastisch gedaald van 36% in 2023 naar 21% in 2024. Een van de grootste economische machten ter wereld, de Verenigde Staten, is tien plaatsen gedaald.
In bijna alle landen in Zuid-Amerika is de situatie van de persvrijheid nu “problematisch” – een verslechtering die deels te wijten is aan de politici die de pers vervolgen zoals Javier Milei en het onvermogen van regeringen om het geweld tegen journalisten terug te dringen. Mexico blijft het gevaarlijkste land voor journalisten, met 37 doden sinds 2019.
Suriname is in de wereldrangschikking op plaats 28. Alleen Jamaica en Trinidad staan nog boven Suriname. Dat zijn de enige Caribische landen in de top 30. In de Latin America and Caribbean regio zit alleen Costa Rica nog erbij. Suriname behoort in de top 30 van de wereld met deze landen. Suriname is een land met een kleine economie maar groot in sommige opzichten op wereldniveau bijvoorbeeld op het gebied van de bosbedekking en ook op het gebied van de vrede en ‘multiculturaliteit’. Dit laatste betreft niet alleen het voorkomen van mensen vanuit verschillende continenten, maar ook een daadwerkelijke officiële erkenning van al die groepen. Kijk maar naar al die vrije dagen die wij kennen ter erkenning en respect van die groepen.
Zo heb je bijvoorbeeld ongeveer 1 miljoen moslims in Nederland, maar voor hun belangrijkste feestdagen is er geen erkenning.
Suriname moet de persvrijheid behouden en uitbouwen, maar toch vinden wij dat mediawerkers nog teveel inhouden uit vrees voor persoonlijke nadelen vooral vanuit de politiek. Uitgevers hebben nog een zekere vrees dat de politiek en bedrijven die grote adverteerders zijn, rancuneus kunnen worden als kritische artikelen over hen worden geschreven. Door de kleinschaligheid komt dan de bedrijfsvoering in gevaar, met bestaansbedreiging van de media.
Ook worden politici nog behoorlijk met rust gelaten, waardoor ze niet gedwongen worden tot moreel-ethisch goed gedrag. Een onderdeel van de vrije pers dat vrij onderontwikkeld is, is de fotojournalistiek. Er worden alleen veilige foto’s gemaakt door de fotojournalisten in Suriname. De compromitterende foto’s worden gemaakt door het publiek en op social media geplaatst.
