Tijdens de openbare vergadering van De Nationale Assemblee (DNA) dinsdag 23 april heeft de minister van Volksgezondheid, Amar Ramadhin, gesproken over het probleem van ‘brain drain’, met name de migratie van gezondheidswerkers, vooral die in gespecialiseerde disciplines binnen de gezondheidszorg. “We constateren een toenemende migratie van gespecialiseerde zorgwerkers naar het buitenland, met name naar de Nederlandssprekende eilanden in het Caribisch gebied, Nederland en België”, zei de bezorgde minister.
Uitgangspunten
De minister benadrukte. dat het ministerie niet heeft stilgezeten. Hij noemde vier uitgangspunten die worden gehanteerd in de aanpak van het fenomeen van ‘brain drain’. Na constructieve gesprekken met de directie van overheidsziekenhuizen, de Ziekenhuisraad en de vakbonden, zijn er financiële incentives geïntroduceerd als voorloper op een definitief zorg loonstelsel, een sectorbrede CAO, met als doel mensen zoveel mogelijk te behouden en aan te trekken.
‘Brain-drain’- toelage
De wervings- en behoudstoelage staat bekend als de ‘braindrain-toelage’ en wordt sinds april 2023 toegekend aan meer dan 5.500 zorgwerkers in het hele land, verspreid over negen ziekenhuizen en zes gesubsidieerde instellingen. Sinds de introductie van de behouds- en wervingstoelage, initieel bedoeld voor 16 specifieke zorgfuncties, heeft het ministerie meer dan SRD 320 miljoen toegewezen aan de behoudstoelage. Vanaf januari 2024 zijn deze bedragen verder aangepast na overeenstemming tussen de regering en de vakbeweging. Deze netto verhoging van 1.000 SRD is ook doorgevoerd voor de zorgwerkers.
Push- en pullfactoren
De minister benadrukte dat de migratie van zorgwerkers wordt beïnvloed door zowel push- als pullfactoren. Het ministerie werkt aan een financiële herpositionering van zorgwerkers, waarbij de loonstructuur in ontwikkeling is en incentives worden geboden in de vorm van toelagen. Zorgwerkers kunnen in aanmerking komen voor toelagen bij verdere nascholing of studie, en er zijn mogelijkheden om bijvoorbeeld in aanmerking te komen voor een bouwkavel of andere fiscale voorzieningen.
Rijke landen kampen ook met tekort aan zorgwerkers
“We mogen de impact van de pullfactoren niet onderschatten”, aldus de minister. “Rijke landen kampen ook met schrijnende tekorten aan zorgwerkers en trekken letterlijk alle beschikbare krachten uit landen met een lager en gemiddeld inkomen naar zich toe”, gaf hij te kennen. Het idee is om de toelagen niet onvoorwaardelijk uit te keren, maar te gaan voor garanties voor de overheid dat deze krachten ook echt behouden blijven.
Waardering voor zorgwerkers
De minister erkende dat er vaak de veronderstelling is dat zorgwerkers niet voldoende worden gewaardeerd, wat leidt tot hun vertrek. Het ministerie heeft onderzocht in hoeverre deze veronderstelling waar is. Het personeel van overheidsziekenhuizen is gelijkgesteld aan landsdienaren. “Als we kijken naar de secundaire voorzieningen die het zorgpersoneel heeft in het grootste ziekenhuis van Suriname, waar ruim 70 tot 80 procent van de specialistische zorg wordt geboden, in vergelijking met de landsdienaren, zien we dat er ongeveer 52 verschillende secundaire voorzieningen zijn.”
Na het betoog van de minister uitte het Assembleelid Jennifer Vreedzaam (NDP) kritiek, met name op het bijbetalen voor medicijnen. “De minister verzuimt te vermelden dat uitkeringen en extra gelden niet op tijd worden uitbetaald; het duurt allemaal te lang. De waardering voor zorgpersoneel ontbreekt,” aldus lid Vreedzaam.
SD
