Na een langdurig en complex rechtsproces werd op 20 december 2023 het veelbesproken eindvonnis uitgesproken betreffende de beruchte 8 december moorden. De onafhankelijke rechterlijke macht bepaalde dat vijf personen schuldig bevonden zijn aan deze gruweldaad, waarbij onder hen de oud-president een gevangenisstraf van 20 jaar toegekend kreeg. De veroordeelden kregen tot 12 januari 2024 de kans zich bij de justitiële autoriteiten te melden voor het aanvangen van hun straf. Echter, twee van de vijf, inclusief de oud-president, hebben zich onttrokken aan hun verantwoordelijkheid en zijn thans onvindbaar voor de wetshandhavingsorganen.
Dit scenario stelt het vermogen en de wil van de autoriteiten om de rechtsstaat te handhaven ernstig in twijfel. Het vermogen van veroordeelden om zich te onttrekken aan gerechtigheid, ondanks bekende risico’s van ontvluchting, legt een pijnlijk blootgestelde lacune in ons justitiële apparaat bloot. Deze zorgwekkende ontwikkeling is illustratief voor een dieper liggend probleem binnen de rechtshandhavingsinstanties van Suriname – een onvermogen of onbereidheid om daadkrachtig en consequent recht en orde te handhaven.
Deze incidenten zijn niet op zichzelf staand maar maken deel uit van een zorgwekkend patroon waarbij belangrijke figuren, verdacht van ernstige misdrijven, kunnen ontkomen aan gerechtigheid. Voorvallen zoals de vlucht van de voormalige directeur van de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM) en een adviseur van het Kabinet van de President, die beiden worden verdacht van ontoelaatbare handelingen, eroderen het vertrouwen in het rechtssysteem.
Het systematisch falen van de rechtsstaat, de afwezigheid van een ‘reinigend mechanisme’ dat verantwoordelijken ter verantwoording roept, en de consequente non-actie tegen misstanden, hebben een erosieve werking op de perceptie van rechtvaardigheid binnen de samenleving. De schade die hierdoor wordt aangebracht aan de rechtsstaat is niet alleen een intern probleem; het heeft ook negatieve implicaties voor het internationale imago van Suriname, het investeringsklimaat, en ultimatief het economisch welzijn van het land.
In een klimaat waarin ‘klasse justitie’ lijkt te heersen, criminaliteit ongestraft blijft, en burgers en ondernemers zich onbeschermd voelen, zullen potentiële investeerders begrijpelijkerwijs aarzelen om te investeren. Dit scenario benadrukt de dringende noodzaak voor een hervorming van de rechtshandhaving en justitiële instellingen in Suriname. Zo niet, zal de schade aan de rechtstaat en het vertrouwen van de burger en investeerder verder eroderen, met alle gevolgen van dien.
.(Bron: Het Surinaams Economisten Blad)