Na een zeer heftige periode met grote groepen gestrande passagiers lijkt de SLM met en doorstart ongeveer een jaar terug in een periode van rustig vaarwater te zijn gekomen. Lange tijd waren er geen vluchtvertragingen, totdat het weer is begonnen. Even leek het ongeveer een jaar of twee terug de SLM failliet zou worden verklaard. Een van de weinige dingen waar politiek Suriname, ongeacht welke regering aan de macht is, het eens mee is, dan is het dat de SLM moet worden voortgezet. Dit bedrijf is nog steeds sterk afhankelijk van de financiële injecties van de regering.
Het bedrijf is nog steeds niet financieel zelfstandig. In de afgelopen maanden zijn door de SLM in de regionale dienstverlening bepaalde bestemmingen toegevoegd. In de Caribische regio heeft dat wel het nieuws gehaald, maar de Surinaamse carrier staat in de Caribbean bij de kritische klanten, die het op prijs stellen om ergens op tijd aanwezig te zijn, bekend als een unreliable carrier (onbetrouwbare vliegmaatschappij). Zo worden kritische klanten vooral uit de businesswereld door Caribische reisbureaus ook ingelicht.
Door deze regering zijn babbelende mensen met een Hollands accent in dienst genomen om de SLM gezond te maken. Deze vogels zijn inmiddels gevlogen, maar de regering was naïef door alleen op het Hollands accent en het mooie pak af te gaan. Er is ooit door de weggevlogen directeur een reddingsplan gepresenteerd die slechts enkele A-4’tjes besloeg. Bovendien was het inhoudelijk ook een flinterdun plan. Het was voor ons vanaf het begin duidelijk dat deze redder in de nood de SLM aan het redden was zonder een lange-termijn-plan. Op een gegeven moment werd niet meer van de uitvoering van een plan gesproken, maar werd gevraagd naar forse financiële injecties van de regering. Die kwamen er en critici die beweerden zelfs van buitenm dat de SLM nooit een zichzelf bedruipend bedrijf zou worden. Het is een prestigeproject van chauvinistische regeringen die hun eigen Surinaamse vliegmaatschappij willen hebben.
de tussentijd van de redding van de SLM is er nooit gedurfd om de SLM door te lichten en de wortel oorzaken van haar falen te ontbloten. Maar wij denken dat zo’n doorlichting zou bevestigen wat min of meer publiek geheim is. En dat is, dat de politieke inmenging en de invloed van de vakbond in de operations het bedrijf niet goed heeft gedaan. Het is namelijk duidelijk, dat de vakbond in het bedrijf een verlengstuk is van een politieke partij, dus ook die politieke belangen, vooral in de periode 2000-2010, op de voorgrond heeft geplaatst. In deze periode waren en het management en de bond in handen van 1 politieke partij. In deze cruciale periode zijn de belangen van het bedrijf verkwanselt en werd zwaar geleund op de financiële injecties. Er was sprake van corruptie en vriendjespolitiek in de vorm van de wijdverbreide gratis reizen van groepen personen.
Bij de wisseling van de politieke wacht in 2010 kwam de spanning tussen het nieuwe management en de vakbond, omdat die niet meer uit 1 maar 2 politieke partijen voortkwamen die elkaars antagonisten waren. De bond heeft zijn wortels stevig in het personeelsbestand van het bedrijf en er is een cao die geldt in het bedrijf.
Nu is de bond gekomen met een persconferentie uit ontevredenheid omtrent zaken in het bedrijf. Hierop heeft de directie heel kort gereageerd. We zien dat de bond wil dat afspraken over marktconforme salarissen moeten worden nagekomen. Het kan dat deze toezegging in de cao van het bedrijf staat, maar het is geen afspraak waarvan kan worden gezegd, dat de afspraak niet in overeenstemming is met de realiteit. Marktconform wil zeggen: zoals lonen bij andere soortgelijke bedrijven en dan danken we maar aan 1 bedrijf en dat is de KLM. En het is voor iedereen begrijpelijk dat de SLM en KLM elkaar tegenovergestelden zijn.
De bond heeft een eis, maar koppelt die niet aan de economische rendabiliteit en de productiviteit van het bedrijf. Een doorlichting van het bedrijf zal zeer waarschijnlijk erop wijzen dat het bedrijf veel meer personeel heeft dan het nodig heeft. Dat zijn voor een deel geregelde mensen. Eigenlijk vraagt de bond dat de regering met meer subsidie moet komen, want de SLM kan die hogere lonen, voor zover die gegrond zijn, niet uit eigen zak betalen. Het is aan de andere kant wel een zeer kwalijke zaak, dat de directie pensioenpremies die ze inhoudt van het personeel of die ze beloofd heeft volledig te zullen betalen, niet afdraagt aan het betreffende pensioenfonds. Dat betekent dat werknemers straks als ze met pensioen gaan, geconfronteerd zullen worden met blanco jaren waarin geen premie is gestort. Dat zal ervoor zorgen dat mogelijk bij de berekening met minder dienstjaren rekening zal worden gehouden of dat men dienstjaren zal moeten inkopen.
De bond hekelt ook dat de directie buiten de cao om personeel ontslaat en in dienst neemt. Daarover kan gezegd worden dat het in dienst nemen een voorrecht is van het bedrijf en dat de bond daarin niets te beslissen heeft, behalve als er een moratorium (personeelsstop) met het bedrijf is overeengekomen ter redding van het bedrijf. Dat is niet het geval, want anders zou de bond dat zeggen.
Wat misschien hindert is, dat de mensen die worden aangetrokken nu uit een ander politiek kamp komen. De politiek zou dus doorgaan met het volstoppen van onnodig personeel in het bedrijf.
Het ministerie van TCT van de ABOP gaat over dit bedrijf en dan kunnen we ons voorstellen dat het ‘lantimodel’ door Brunswijk in het bedrijf wordt toegepast. Dat ziet er dus niet mooi uit, maar de bond zal blijven klagen: de werkverschaffing voor incompetent personeel uit ABOP-gelederen gaat gewoon en misschien verhevigd door tot de verkiezingen. Het weghalen van mensen is gebonden aan wettelijke regels: dat mag niet zomaar.
Het is een kwalijke zaak dat vrienden binnen de SLM hoge lonen krijgen die niet overeenkomen met de loonschalen die in het bedrijf gelden. Dat is wat men noemt: friends and family, maar de bond moet ook even nagaan wat zijn aandeel is geweest in het verleden van het nu gehekelde model. ABOP-parachutisten gaan inderdaad voet aan wal zetten binnen de SLM. De bond is tevreden met de business van het bedrijf, maar dreigt met een mogelijke staking. Wij hopen niet dat het zover komt.
De boom SLM is een oude scheef gegroeide boom die precies zo verder gaat. We hopen dat het ooit goed komt, maar er is daarvoor tegelijk weinig hoop. De nu klagende bond heeft ooit mede geholpen om het zaad van verderf in het bedrijf te zaaien, anderen gaan op dezelfde voet voort.