Als mensen zich niet aan de regels houden, kan dat in een samenleving chaos en onveiligheid veroorzaken. Het verkeerde voorbeeld wordt gekopieerd met als gevolg, een sneeuwbal effect.
Omdat men de regels in Suriname vaak aan z’n laarzen lapt, wordt er over het algemeen gezegd: ”In Suriname kan alles.” Dat is niet prettig om te horen, omdat het insinueert dat niemand zich aan de wet en regels houdt. Corruptie maakt een land kapot en omdat een land kapot gaat als iedereen doet wat hij wilt, is dit een vorm van corruptie.
Corruptie betekent letterlijk ‘bederf’ en is een verzamelnaam van omkoping van mensen met geld, goederen of diensten om voordeel te verkrijgen. Het kwaad van corruptie reikt tot in alle uithoeken van de wereld en vormt de kern van de meest urgente problemen, van economische onzekerheid, tot endemische armoede.
Men is moegestreden en daarom wordt veel dat niet mag en toch plaatsvindt, getolereerd.
Er zijn kleine, maar ook zeer grote niet integere handelingen die verderfelijk zijn voor een samenleving.
– Enkele kleine voorbeelden waarbij mensen de regels aan hun laarzen lappen zijn, automobilisten die niet stoppen bij het zebrapad, voetgangers die de weg oversteken waar er geen zebrapad is. De vele kraampjes die her en der op de trottoirs verrijzen en afbreuk doen aan een mooi straatbeeld.
De zogenaamde parkeerbrigadiers die een stuk van de straat claimen en elkaar verdringen om autobestuurders een parkeerplek aan te wijzen. Dit is een keiharde business geworden. Men eist nu geld. Hoewel dit bij de wet verboden is, gebeurt het toch op grote schaal omdat de politie niet optreedt en de autobestuurders hier aan meewerken. De illegale goudwinning zaait chaos en ziekte.
– Een groter probleem is de autokeuring. Als er maar wordt betaald, komt zelfs de auto met grote gebreken door de keuring. Het gevolg hiervan is dat er vele auto’s die eigenlijk afgekeurd moesten worden, deelnemen aan het verkeer. Zowel de autobezitter als het keurbedrijf weten dat ze verkeerd en gevaarlijk bezig zijn en toch maken ze zich hier schuldig aan. Men weet dat de keurmeester nooit komt controleren of misschien zelf zijn tjoekoe krijgt.
Grotere vergrijpen zijn bijvoorbeeld valsheid in geschrifte, witwaspraktijken en deelname aan een criminele organisatie. Hier is het niet de kleine man, maar zijn het de grote vissen die denken dat ze boven de wet staan.
– Toen Bouterse president werd, was het eerste dat hij deed, zijn zoon uit de gevangenis halen. Hiermee onderstreepte hij dat kinderen van anderen die strafbare feiten hadden gepleegd, opgesloten mogen worden, maar dat zijn zoon, die ook een strafbaar feit had gepleegd, zijn straf niet hoefde uit te zitten, omdat zijn vader zichzelf boven de wet waande. Dit was opvoedkundig een slecht voorbeeld voor zoon en volk. Omdat het volk dit gedrag accepteerde, gaf het hiermee het signaal af van ‘mensen in een topfunctie staan boven de wet.’
– Ook nu meet hij weer met 2 maten. Hij weigert zich neer te leggen bij de uitspraak van de rechter. De kleine man wordt na een misdrijf direct opgepakt, veroordeeld en opgesloten. Maar de man in een toppositie krijgt meer speling en kan daarom het land uitvluchten.
– De overdracht aan de minister van Defensie verliep niet correct. Er zijn bewust wapens uit de kazerne achterover gedrukt voor later privégebruik. Ook hier benadrukte Bouterse boven de wet te staan en kwam hij ermee weg.
– Brunswijk waant zichzelf ook boven de wet en lapt niet alleen wet en regel regelmatig aan zijn laarzen, maar zegt ook luidop dat hij doet wat hij wil.
Een volk dat continu geconfronteerd wordt met zulke verderfelijke voorbeeldfiguren, gaat dit gedrag niet alleen accepteren maar ook kopiëren. Er kan nooit goed bestuur zijn als elk individu vrij is om zich wel of niet aan wetten en regels te houden.
De wetten en regels dienen juist om orde, zekerheid en een gevoel van veiligheid in de samenleving te creëren. Het zijn onverantwoordelijke mensen die altijd proberen om mazen in de wetgeving te vinden. Als elk individu zijn verantwoordelijkheid serieus neemt, kan er een veilige samenleving worden gecreëerd. Maar als mensen zich niet aan de regels houden en er veel oogluikend en ongestraft wordt toegelaten, is dat het begin van wanorde, chaos, onzekerheid en een onveilig gevoel. Vele landen gaan hier kapot aan.
Zonder sterk en integer beleid wordt straffeloosheid het fundament waarop corruptiesystemen worden gebouwd en zal Suriname voor altijd gedoemd zijn de sticker te dragen van: “In Suriname kan alles.’ Het gros van de mensen gelooft dat dit gedrag in Suriname nooit zal veranderen.
Er is een klein groepje (waaronder Sharman en Van Samson) dat niet alleen blijft hopen op eerlijk en integer gedrag, maar zich er ook voor inzet.
Laten we blijven geloven dat dit kleine groepje zich zal uitbreiden als een inktvlek. Dan kunnen we met z’n allen leven in een mooi, integer land. Elke verandering begint bij jezelf.
“The world will not be destroyed by those who do evil, but by those who watch them without doing anything.”(Albert Einstein)
Josta Vaseur