In een polariserende stemming in Suriname die gemaakt wordt door enkele politieke partijen, zien we dat de religieuze organisaties en hun overkoepelende raad (de Interreligieuze Raad in Suriname) bitter weinig doen op de vloer om de tendens een halt toe te roepen. De IRIS is een mooi samenraapsel van de rijke religieuze mozaïek in Suriname, maar de raad is te voorzichtig te diplomatiek en te abstract. De raad komt wel eens uit met heel voorzichtige verklaringen, wanneer de raad een druk voelt vanuit de samenleving. Dan komt de IRIS uit met een verklaring en daarmee is dan de kous af.
Wij vinden dat de raad, die uit vrijwilligers bestaat met meestal voltijdse betrekkingen, elementen die georganiseerd en formeel gebundeld zijn in verenigingen zoals politieke partijen, individueel moet oproepen om goede gesprekken met ze te hebben. De IRIS moet de politieke partijen wijzen op de sturende rol die ze hebben, vooral op hun aanhang en de structuren. Heel vaak zijn deze structuren, met partijkleur en al, duidelijk zichtbaar op facebook en vaak alleen toegankelijk voor leden (personen met een FB-account) die worden toegelaten. Er is geen grip wie allemaal tot de groep behoort. In deze gesloten groepen wordt soms heel denigrerend gereageerd op de afkomst van personen die worden gehekeld. Dan wordt er gegeneraliseerd. Deze uitingen zijn ook in gesloten groepen afkeurenswaardig en walgelijk.
Politieke partijen hebben de plicht om een uitdrukkelijk en herhaald beroep te doen op alle leden en hun fora, dat die zich niet schuldig maken aan rassen- of andere vormen van discriminatie. De partijen moeten ook aankondigen dat als leden betrapt worden op het verkondigen van rassenhaat of –belediging, dat die leden zullen worden geroyeerd uit de partij. Zo’n oproep hebben we de NDP niet horen doen en ook niet de VHP. Prominenten van de NDP en hun PR-machine zijn in tijden van ‘vrede en oorlog’ continue bezig geweest met rassenhaat te kweken.
Vergeleken met de omvang en de diepte van deze walgelijke vertoningen, zijn die van de VHP wat betreft prominenten verwaarloosbaar. Echter denken wij dat het een gelijk opgaande wedstrijd is op het lager niveau van de massa. Het is een feit dat leden zich datgene zullen veroorloven wat niet zal stuiten op ontevredenheid of maatregelen van de partij.
De IRIS moet alle partijen op het hart drukken om uitdrukkelijk rassendiscriminatie te verbieden op hun fora en in de media en ook op openbare en gesloten meetings. Wanneer men daarmee wordt betrapt, zal men dan afgeschreven worden. Dat zou een daad zijn om duidelijk te maken dat men een nationale partij is. We noemen hier de NDP en de VHP, omdat die twee elkaar aan het beschuldigen zijn van polarisatie op basis van ras-sentimenten. De regering heeft ook een taak om qua benoemingen met cijfers aan te tonen dat het niet gaat om friends and family en mensen uit de eigen groep bevoordelen. Uiteraard moet daarbij worden gelet op de samenstelling van de bevolking, want niet alle bevolkingsgroepen zijn qua aantal even groot.
Ook moet worden gelet op het op dat moment aanwezige kader, dat in sommige groepen meer aanwezig is dan in andere. Een goed voorbeeld is het nationaal voetbalelftal van Suriname. Het nastreven van een etnische balans in deze selectie is niet redelijk en billijk en zelfs dom, omdat niet alle groepen in de top even gebalanceerd aanwezig zijn. Terwijl men met de heersende realiteit moet gaan dealen, moeten alle regeringen in Suriname, ongeacht signatuur, als doel hebben om alle bevolkingsgroepen in Suriname dezelfde kansen te bieden tot onderwijs en vorming en ondernemerschap. Directe, maar in Suriname meer de indirecte barrières moeten worden weggehaald. Alle groepen in Suriname hebben een achtergrond van academische verworvenheden, arbeid en ondernemerschap. Deze zaken zijn in rijke mate in alle continenten waaruit onze bevolking voortkomen, aanwezig.
Maar in Suriname hebben we nog geestelijke barrières (dus in het algemeen collectief denken van de verschillende groepen) die verhinderen dat bijvoorbeeld alle groepen in min of meer gelijke mate bedrijven oprichten, studeren op de universiteit, aan landbouw doen of aan topsport. Deze barrières hebben een koloniale geschiedenis en oorzaak, maar hebben ook te maken met de landen van oorsprong. Zo worden zaken door normale burgers overal gedaan, maar zijn er continenten die historisch bekeken ondernemender zijn dan anderen.
Ook de koloniaal beïnvloede gezinsvorming en normen en waarden in de volwaardige gezinnen verschillen. Zo zijn er in Suriname groepen met meer volwaardige gezinnen dan andere. Volwaardig betekent, met vader en moeder. Ook zijn er culturele verschillen die koloniaal ingegeven zijn, bijvoorbeeld door het fenomeen van slavernij, die een bepaalde impact hebben op de opvoeding van kinderen en hun ontwikkeling.
In elk geval hebben regeringen de plicht verzaakt om de barrières voor een evenwichtige ontwikkeling van de samenleving in Suriname te ontwikkelen. Sommigen hebben doordat hun koloniale uitbuiting anders is verlopen, meer kansen ook vanuit de cultuur dan anderen die bijvoorbeeld cultureel zijn gestript. De groepen die bijvoorbeeld een voorsprong hebben in het ondernemerschap, het onderwijs en de sport, hebben op zich geen schuld van de achterstelling van de anderen. Zo moet de zaak niet worden bekeken. In Suriname zijn er, misschien de inheemsen daargelaten, geen politieke minderheden aanwezig.
Alle groepen hebben kans tot behoorlijke politieke participatie in verschillende partijen. Maar het heeft niet geleid tot bijvoorbeeld ‘affirmative action’ of ‘positieve discriminatie’ om achterstanden in te halen. Dat komt door falend leiderschap. In elk geval is het ook een feit dat in het algemeen in Suriname groepen weinig van elkaar geschiedenis kennen, bijvoorbeeld hoe de voorouders de keuzes hebben gemaakt.
In elk geval roepen wij bij Wereldreligiedag de IRIS op om zich meer bilateraal te gaan wenden tot de politieke partijen van waaruit ergens hoog of laag het gif wordt gespuid en waaraan het volk dan meedoet, tegenwoordig heel gemakkelijk met de telefoon. De IRIS kan dat wel als de religie nog gezag heeft, want dat is ook iets. In de afgelopen jaren heeft ‘de kerk’ zich laten corrumperen door de politiek die de vleespotten beheert. De religie is gegijzeld door de politiek die ze juist moeten corrigeren.