De laatste jaren is er in Surinaamse (social) media van alles gezegd over Mennonieten. Het is elke keer verbluffend om te zien hoe onwaarheden een rol blijven spelen in de discussie rond de Mennonieten. In veel gevallen, omdat mensen hun eigen agenda belangrijker vinden dan de ontwikkeling van Suriname, ontwikkeling van het binnenland en ontwikkeling van de landbouw en veeteelt. In allerlei media zijn vergaande uitspraken steeds weer weerlegd en vervolgens blijven dezelfde berichten terugkomen. Niet omdat ze waar zijn, maar omdat het mensen goed uitkomt voor hun eigen agenda.
Terra Invest Suriname & Guyana nv – als representant van Mennonieten in Suriname – heeft gemeend een naslagwerkje te maken van de feiten, wat is waar en wat is niet waar. Een paar concrete feiten als reactie op wat er wordt gezegd:
1. Mennonieten zijn geen sekte, maar een open gemeenschap. Er zijn meer dan 2 miljoen Mennonieten verspreid over 87 landen (oorspronkelijk uit Nederland afkomstig). In heel Zuid-Amerika hebben Mennonieten een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de economie, de landbouw en de ontwikkeling van achtergestelde gebieden. Hun gemeenschappen zijn open te bezoeken, in de supermarkt kan iedereen komen winkelen of men kan bij kleine fabriekjes equipment kopen, derden kunnen komen werken op het land of als taxi- en transportbedrijf voor Mennonieten werken. Mennonieten zijn zeer vreedzaam en vrolijk, je kan met ze lachen, een biertje drinken en ze denken altijd in oplossingen en nooit in problemen. Criminaliteit onder Mennonieten – in welke vorm dan ook – komt niet tot nauwelijks voor. Leg de criminaliteitscijfers van bijvoorbeeld Suriname naast die van de twee miljoen Mennonieten en je zult zien dat criminaliteit onder Mennonieten slechts een schijntje is van dat van Suriname.
2. Mennonieten kunnen grote bijdrage leveren aan ontwikkeling economie. Ze hebben financiële daadkracht, zijn zeer ervaren en deskundig en werken zeer hard (van 4 uur in de ochtend tot 7 uur in de avond). Op een landoppervlakte van 0,25% van Suriname zijn zij in staat om zo’n 117 miljoen USD per jaar aan de economie bij te dragen (accountantsrapport beschikbaar, primaire opbrengst, de secundaire opbrengst is nog veel hoger). Dat is meer dan de totale agrarische sector van heel Suriname. Als dat in de toekomst zou stijgen tot 2% van het landoppervlakte dan is de bijdrage aan de economie meer dan 1.000 miljoen USD. Eindelijk meer productie en export en kansen voor het binnenland en dus een terechte keuze van Suriname.
3. Wordt de rode loper voor de Mennonieten uitgelegd? Terra Invest Suriname & Guyana nv en de Mennonieten zijn al meer dan 3 jaar druk om de Mennonieten de kans te geven om een start te maken. De 1e twee jaar is erg veel tijd besteed om aan stakeholders (ministers, regering, DC’s, gerelateerde bedrijven als de havens en bedrijven die equipment verkopen, traditioneel gezag en bevolking van gemeenschappen) uit te leggen wat de Mennonieten voor Suriname kunnen betekenen. Uiteindelijk heeft de regering aangegeven – na zeer uitgebreid internationaal onderzoek – dat de Mennonieten welkom zijn en de minister van ruimtelijke ordeningen en milieu ziet grootschalige landbouw als een kans voor gestructureerde ontwikkeling van Suriname met behoud van duurzaamheid en bewaking van het bos. Naar zijn mening mag Suriname kiezen voor ontwikkeling door enige procenten van het bos – op geselecteerde plekken – te gebruiken en kan daarmee ook nog steeds een adequaat bosbeheer vormgegeven worden. De hele wereld heeft zich ontwikkeld door keuzes te maken, Suriname mag dit ook doen. Er is echter GEEN sprake van een rode loper, als dat zo was geweest dan waren de Mennonieten nu al een paar jaar aan het werk. Echte investeerders – zonder echte steun van de regering – hebben het zeer moeilijk om zich in Suriname te vestigen. En dit geldt ook zeker voor de Mennonieten.
4. Komst van Mennonieten gaat ten koste van het bos? Grootschalige landbouw in Suriname kan alleen als een gedeelte van het bos ingezet zal worden voor die landbouw. Als Suriname kiest om bijvoorbeeld 2% van haar landoppervlakte te gebruiken voor landbouw dan levert dat op jaarbasis meer dan 1 miljard USD op en blijft Suriname met 91% ‘by far’ het meest bosrijke land van de wereld. De opbrengst voor de economie kan ook gericht gebruikt worden voor adequate bescherming van het bos, jongeren kunnen door het ontstaan van werkgelegenheid weer terugkeren naar hun gemeenschappen en er ontstaat de gelegenheid om niet meer afhankelijk te zijn van schadelijke, kleinschalige mijnbouw (goud e.d.).
5. Mennonieten spelen eventueel een rol bij het grondvraagstuk? Mennonieten spelen GEEN ENKELE ROL bij het grondenvraagstuk. Mennonieten zullen alleen land kopen als VOORAF duidelijk is dat het reeds bestemd is voor landbouw en dat er GEEN aanspraken zijn van tribale volken en inheemsen. Stap 1 bij het maken van een keuze voor land is altijd overleg met het traditioneel gezag in de omgeving. Mennonieten respecteren als geen ander de cultuur en het geloof van anderen en zullen zich voor 100% gaan houden aan wet- en regelgeving van Suriname. Zij zullen dus altijd de cultuur en de aanspraken op land respecteren. Mennonieten zullen in principe gebruik maken van land dat al bedoeld was voor landbouw (landbouwbestemming).
6. Mennonieten zijn niet welkom in Guyana en Brazilië? Er wonen en werken geen Mennonieten in Brazilië en er zijn dus ook geen plannen om daar te vertrekken. Mennonieten zijn slechts twee keer op doorreis naar Suriname door Guyana getrokken. Zij hebben NOOIT plannen gehad om zich in Guyana te vestigen, gewoonweg omdat ze de Surinaamse samenleving een veel aantrekkelijkere optie vinden dan Guyana.
7. Hebben Mennonieten al land in Suriname? Hierover kunnen wij kort zijn. Op de dag van vandaag – 7 januari 2024 – hebben Mennonieten GEEN LAND in Suriname. Geen 220.000 hectare in het Nassau Gebergte, geen land in Brokopondo in de omgeving van Klaaskreek, geen land rond Witagron en Tibiti. Gewoon nog steeds geen land.
8. Respecteren Mennonieten wet- en regelgeving in het algemeen en milieuwetgeving in het bijzonder? Vanuit hun cultuur hebben Mennonieten groot respect voor autoriteit en wet- en regelgeving. Zij zullen zich dan ook 100% houden aan wet- en regelgeving, ook op et gebied van milieu. Er wordt hard gewerkt aan een Milieu Effect Rapportage en Maatschappelijke Kosten Baten Analyse gebaseerd op internationale en concrete feiten.
9. Mennonieten kunnen bijdragen aan het bereiken van kerndoelstellingen van de regering van Suriname? Belangrijke kerndoelstellingen van Suriname zijn al 50 (!!) jaar: verhogen productie en export, verlagen van de import, ontwikkeling van het binnenland, voedselschuur van Caricom worden. Het is niet aan ons om uitspraken te doen of Suriname hierin geslaagd is. De feiten wijzen echter op het tegendeel. De Mennonieten vormen een unieke kans om hierin verandering te brengen. Eindelijk productie, eindelijk een echte stijging van export, eindelijk een kans om import in de Caricom te verminderen, eindelijk echte werkgelegenheid in het binnenland, eindelijk voedselschuur van Caricom. Tegelijkertijd ook een kans voor Surinaamse bedrijven en werkers. In andere landen in Zuid-Amerika hebben Mennonieten laten zien dat ze kunnen delen. De ontwikkeling is daar uiteindelijk altijd gepaard gegaan met ontwikkeling van landbouw voor niet-Mennonieten, Mennonieten zijn altijd bereid daarbij te helpen.
Terra Invest Suriname & Guyana nv vinden het – evenals de regering – een goed idee om Mennonieten de kans te geven om te laten zien wat ze kunnen bijdragen aan de Surinaamse economie en samenleving. Elke keer hopen we ook dat bij discussie feiten worden gebruikt. Hopelijk speelt bovenstaande uitleg daarbij een positieve rol?!
Ruud Souverein, Terra Invest Suriname & Guyana nv
