Waarschijnlijk schreven we eind 2022 hetzelfde wat we in 2023 zullen neerpennen: het haast afgelopen jaar is gekenmerkt door verdere polarisatie van de samenleving.
De etnische dynamiek heeft behoorlijk de kop opgestoken door interventies van politieke partijen en politici die koste wat kost aan de macht willen komen in een land dat onder water zal lopen. Vooraan loopt de onbeschaamde ABOP en haar politici die openlijk overspel plegen. Daarbij menen ze een toekomstige partner te hebben aan de NDP die zeker sinds 2015 een wig drijft tussen verschillende delen van de bevolking in Suriname. De politieke vijandigheid die openlijk zichtbaar is door de uitspraken en moves van de ABOP en haar vooraanstaande personen is ongekend en schaamteloos. Deze politieke instabiliteit, aan te merken als verraad naar een presidentschap die men formeel ondersteunt maar inhoudelijk uitholt en saboteert, ligt aan de basis van een verlamd landsbestuur. Het regeerteam bestaat voor de helft uit ministers die ter ondersteuning van hun president werken en verantwoording willen afleggen en voor de helft uit kabinetsleden die kijken naar de aanvoerder hoe hij in zijn eentje zijn beloftes zal waarmaken. De politieke verdeeldheid is net en druppel bloed in het water waarop politieke haaien afkomen.
Resultaat van de getoonde politieke zwakte en een dieptepunt in 2023 is zeker geweest de op 17 februari vertoonde gewelddadigheden in Paramaribo, waarvan ook het DNA-gebouw slachtoffer werd en vele ondernemingen. De ‘aftermath’ van 17 februari, met name het strafrechtelijk gedeelte en de achtergrond (de verantwoordelijken), is ons nog niet bekend.
Op 2 mei vonden er ook gewelddadigheden plaats in het binnenland wat te maken heeft met de economische activiteiten in het binnenland zonder zelfregulering vanuit de ondernemers en gevoel voor ‘sociaal verantwoordelijk ondernemen’. Structurele maatregelen zijn door de regering van Suriname niet genomen om zo een uitbarsting van frustratie te voorkomen. Over het dubieus overlijden van 2 leden van de inheemse gemeenschappen is er geen klaarheid in de zaak gebracht, alhoewel tekenen wezen in de richting van een afrekening door de politie. Dat is iets dat totaal illegaal en ontoelaatbaar is.
Begin van het jaar zijn er rond het tijdstip van een der zittingen van de 8 Decembermoorden, een niet tot ontploffing gekomen handgranaat gegooid bij een gebouw van de griffie der Kantongerechten. Dit werd opgevat als een mislukte daad van intimidatie van de rechterlijke macht.
Het jaar 2023 kenmerkt zich door een stabiliteit van de koers die enige maanden heeft aangehouden, maar het heeft niet geleid tot betekenisvolle economische maatregelen.
2023 is het jaar waarin onze kritiek op de minister van SoZaVo tot onze spijt bewaarheid is geworden. De man heeft het Surinaamse volk in de steek gelaten door te vergeten het sociale programma uit te voeren. Het gevolg was veel armoede en lijden onder delen van de bevolking, maar men dacht het gemakkelijk te kunnen afschuiven op het doofstomme IMF. De monetaire organisatie sloeg op ongebruikelijk wijze toe en gaf de minister een diepe onvoldoende waarop hij geen antwoord gaf. Het resultaat van de Surinaamse politiek? Een beloning door terhandstelling van een portefeuille op een departement waarvan de politiek denkt dat daar niet echt wat gepresteerd hoeft te worden: TCT. En daarmee is dan in 2023 direct aangegeven dat ook deze regering de holistische visie niet heeft hoe zonder tegenstrijd de economie van een klein land op de rails te helpen.
In 2023 hebben we met genoegen enkele goede maatregelen die uitgevoerd zijn door LVV moeten noteren. Een van ze is het bundelen van de rijstboeren in 13 coöperaties. We zijn halverwege de tweede helft die door de president is aangekondigd, maar we zien geen noemenswaardige plannen voor grootschalige investeringen in Suriname. Het nieuw opgezette departement International Business en SITA kennen in 2023 ook geen noemenswaardige wapenfeiten.
We hebben dit haar een verdere afkalving gezien wat betreft het aanwezige kader in Suriname. De trek naar het buitenland is op een hoog niveau, in het bijzonder in bepaalde sectoren. De cijfers zijn nog niet prijsgegeven. Voor de slechte waardering van het hoger kader van de regering zijn ook geen maatregelen getroffen, ondanks aanwijzingen dat dit vertrekt naar onder andere het bedrijfsleven of zelfs overheden in de regio. Dat zal een enorme impact hebben op de uitvoering van uitgezette ontwikkelingsprogramma’s in Suriname.
Gedurende het hele jaar door hebben individuele sporters, vooral vechtsporters, Suriname op de kaart gezet. Het hele jaar door heeft ook de club Robinhood Surinamers trots gemaakt en het lukte deze uitzonderlijke lokale voetbalclub om een Surinaamse kers op de grootste Caribische clubvoetbaltaart te zetten, toen ze op het allerhoogste niveau in de Caribbean de beker pakten. De wedstrijden van Robinhood golden zeker in de laatste fase als hoogtijdagen in het land.
Ten slotte was 2023 het jaar waarin de Surinaamse rechterlijke macht karakter en klasse toonde door in laatste instantie vonnis te wijzen in de spraakmakende en belastende zaak van de 8 Decembermoorden. In deze zaak is er geen gratie aangevraagd. omdat verdachten kennelijk daarmee wilden vasthouden aan hun lijn van ontkennen van enige schuld. Met deze ontwikkeling is gratie nog niet van de baan, het kan nog voor 2025 op basis van minder voorziene omstandigheden, maar het kan met meer waarschijnlijkheid na 2025 als de NDP in de regering zou zitten. Dan hebben we een 2-vliegen-in-1-klap-situatie.
We hopen dat met dit vonnis het niveau van de politiek in een ander vaarwater komt, waar de inhoud nu meer een rol zal spelen. Gebeurt dat niet dan zal men uitwijken naar de eeuwenoude methode: het bespelen van de etnische snaar – wat overigens al openlijk beginnen is bij de PL en Abop – en dat zal dan een gespannen situatie in het land brengen dat de grenzen van de partijpolitiek zal oversijpelen.
Aan u allen een goed en veilig jaaruiteinde en veel voorspoed in 2024.