De geopolitieke spanningen in Zuid-Amerika lopen op nu het Verenigd Koninkrijk een patrouilleboot naar de wateren bij Guyana heeft gestuurd te midden van het escalerende grensconflict met Venezuela. Deze stap markeert een significante wending in het langdurige geschil, waarbij nu directe westerse betrokkenheid een feit wordt.
Het conflict tussen Guyana en Venezuela vindt zijn oorsprong in een eeuwenoud meningsverschil over de grens demarcatie, die sinds de ontdekking van substantiële olievoorraden voor de kust van Guyana in het afgelopen decennium opnieuw is opgelaaid. Venezuela claimt al lange tijd een groot deel van Guyana – een gebied bekend als de Essequibo-regio – en deze recente escalatie wijst op een mogelijk risico voor een gewapend conflict.
De inzet van het Britse patrouillevaartuig wordt algemeen gezien als een teken van solidariteit met Guyana, een voormalige Britse kolonie, in het licht van de verhoogde militaire activiteit van Venezuela in de betwiste zone. Deze westerse inmenging zou internationaal als provocerend kunnen worden opgevat en brengt het risico met zich mee van een verdere verslechtering van de relaties tussen Venezuela en westerse naties.
Deskundigen waarschuwen dat de kans op een regionaal conflict toeneemt als andere landen besluiten om Venezuela te steunen. Latijns-Amerikaanse bondgenoten van Venezuela zouden kunnen besluiten zich uit solidariteit in het conflict te mengen, wat zou kunnen leiden tot een uitgebreide militaire confrontatie in de regio.
De internationale gemeenschap houdt de situatie nauwlettend in de gaten, waarbij oproepen tot een vreedzame oplossing via diplomatieke kanalen tot nu toe geen vruchten hebben afgeworpen. De Verenigde Naties en andere multilaterale organisaties staan onder druk om in te grijpen en te bemiddelen voor de gemoederen verder escaleren. Het risico van een open oorlog tussen Guyana en Venezuela, misschien met de betrokkenheid van extra internationale krachten, is een somber vooruitzicht dat pleit voor urgente en bedachtzame diplomatieke inspanningen.
Venezuela waarschuwt
Venezuela heeft haar bezorgdheid geuit over de beslissing van Groot-Brittannië om een oorlogsschip naar af te bakenen wateren in de buurt van Guyana te sturen, te midden van het territoriale geschil met Guyana. De Venezolaanse minister van Defensie, Vladimir Padrino Lopez, bekritiseerde deze zet en vroeg zich af waar de inzet voor goed nabuurschap en vreedzaam samenleven blijft. Ondanks overeenkomsten die in december in St. Vincent en de Grenadines zijn gesloten, waarbij beide landen beloofden geen geweld te gebruiken en incidenten te vermijden, verhoogt Venezuela zijn paraatheid in reactie op wat zij zien als provocaties die de stabiliteit in de regio in gevaar brengen.
Putin maant tot rust
De Russische president Vladimir Poetin heeft tijdens een telefoongesprek met de Venezolaanse president Nicolas Maduro gepleit voor een oplossing van het territoriale geschil tussen Venezuela en Guyana via politieke en diplomatieke kanalen. Het gesprek op 21 december omvatte diverse aspecten van Russisch-Venezolaanse samenwerking, waaronder op het gebied van energie, handel en cultuur. Rusland benadrukte zijn steun voor de Venezolaanse inspanningen om de nationale economie te versterken. Beide leiders deelden hun visie op internationale kwesties en onderstreepten de behoefte aan een multipolaire wereldorde en het verzet tegen onrechtmatige sancties en inmenging in staatszaken. Maduro lichtte tevens Poetin in over zijn recente gesprekken met de president van Guyana met betrekking tot de regio Essequibo, die centraal staat in het grensgeschil.
Regio nieuw Midden-Oosten
Het lijkt erop dat de regio zich ontwikkelt tot een nieuw Midden-Oosten, waar nieuwe oorlogsfronten geopend worden voor de machtigste militaire naties op aarde. Het Verenigd Koninkrijk, dat haar patrouillevaartuig naar Guyana stuurt, heeft dat waarschijnlijk gedaan in afstemming met de VS, aangezien beide landen bondgenoten zijn in oorlogen. Het laatste grote conflict waarbij Engeland betrokken was, was tegen Argentinië om de Falklandeilanden.
De Falklandoorlog vond plaats van 2 april tot 14 juni 1982 en eindigde met een Britse overwinning. Als gevolg van het conflict kwamen 649 Argentijnse militairen, 255 Britse militairen en 3 Falklandeilanders om het leven, en vielen er honderden gewonden. De eilanden bleven onder Brits bestuur.
De regio heeft tot nu toe grote landenoorlog vermeden, en een confrontatie zou economisch niet in ons voordeel zijn. Ook Suriname heeft er geen baat bij. Bekend is dat de Franse maatschappij Total binnen een jaar haar Finale Investeringsbeslissing (FID) zal aankondigen. Bij een conflict kan het bedrijf haar investering uitstellen of proberen een gunstiger contract uit te onderhandelen vanwege het verhoogde risico. Ook Trinidad, dat onlangs een contract met Venezuela heeft getekend voor de productie van aardgas, zou dit project in duigen kunnen zien vallen.
Overal waar olievondsten zijn of bestaande olievoorraden door de Verenigde Staten en Engeland worden betwist, escaleert de situatie in een oorlog als zij hun zin niet krijgen.
Enkele voorbeelden van olietwisten zijn de Irak-Iran-oorlog (1980-1988), de Golfoorlog (1990-1991), de Invasie van Irak (2003) en de Libische Burgeroorlog (2011). Deze gebeurtenissen benadrukken de strategische rol die olie vaak speelt in conflicten wereldwijd, aangezien landen strijden om toegang tot en controle over deze waardevolle hulpbron.
