Colombia’s langdurige heerschappij als belangrijkste cocaïneproducent vermindert, ondanks een recordaanwas in cocateelt en cocaïneproductie in 2022. Gelekte dossiers, bekendgemaakt door de hackergroep Guacamaya en onderzocht in de ‘Narcofiles’, laten zien dat de cocaïnemarkt evolueert en dat andere internationale spelers invloed winnen. Deze veranderende dynamiek wordt mede veroorzaakt door de demobilisatie van FARC-guerrillastrijders en de fragmentatie van traditionele Colombiaanse kartels.
Criminele groepen uit Mexico, Albanië, Brazilië, Ecuador en Israël vergroten hun aanwezigheid op de cocaïnemarkt, met tactieken die de productie dichter bij de afzetmarkten brengen, wat leidt tot een kostenvermindering en winstverhoging. De banden tussen de bananenindustrie en cocaïne-export benadrukken een historische en opportunistische connectie voor het smokkelen van drugs.
Daarnaast wordt het grensgebied tussen Brazilië, Colombia en Peru een belangrijke doorgang voor cocaïne richting Brazilië, met een toename van cocaplantages en daaraan gerelateerde milieucriminaliteit. Deze ontwikkelingen illustreren een aanzienlijke verschuiving in de internationale drugshandel, waarbij Colombia’s positie als marktleider transformeert en het cocaïnelandschap aanzienlijk diversifieert.