Er moet wel aan gesleuteld worden
Het abrupt stopzetten van de Open Markt Operaties (OMO) van de Centrale Bank van Suriname zoals die nu worden uitgevoerd zou ernstige verstoringen in de economie teweegbrengen. Het zou betekenen, dat de meer dan SRD 4,6 miljard die de algemene banken in de voorbije periode aan rentes hebben verdiend plots in de economie terechtkomt en vraag zal uitoefenen, met ernstige negatieve effecten dientengevolge.
Glenn Gersie, voormalig Centrale Bankpresident, vindt dat er wel aan de OMO moet worden gesleuteld. Het systeem moet gemaakt worden zoals het hoort te werken op de conventionele manier, met name met schatkistpapier en andere mechanismen. Hij adviseert de monetaire autoriteiten om naast de huidige kasreserveregeling met nog een instrument te komen om de hoeveelheden geld in omloop te beheersen. Dat de OMO-rentes (TD-veilingen) de laatste maanden een daling vertonen vindt de oud-Centrale Bankpresident een goed voorteken.
Staatsobligaties zouden niet werken
Tegenover Dagblad Suriname zegt Gersie, dat de uitgifte van staatsobligaties, zoals ten tijde van het kabinet Venetiaan, in de huidige situatie niet zouden werken. “De problemen waren toen niet zo groot. Wat deze regering heeft geërfd is onvoorstelbaar. Een langetermijnproduct zoals staatsobligaties zou niet werken”, zegt hij.
Tijdens zijn periode als president van de Centrale Bank van Suriname (2016-2019) had het IMF ook erop gestaan, dat in het kader van een toen lopend leningsprogramma de OMO’s moesten worden uitgevoerd, zoals dat nu is gebeurd. Gersie zegt. dat hij het IMF duidelijk had gemaakt onder geen voorwaarde de OMO’s zou implementeren zoals werd geëist. Zijn argument was dat de Centrale Bank de hoge rentes van dichtbij de 100 procent zoals het IMF dat wilde hebben, niet zou kunnen opbrengen. De nationale productie zou bovendien ook in ernstig gedrang komen, omdat geen enkel bedrijf in staat zou zijn om zulke hoge rentes te betalen voor kredieten. Indien de productie niet op gang komt, kan er ook geen sprake zijn van groei van de productie, welke juist noodzakelijk is om uit de economische problemen van torenhoge schulden te geraken.
Noodzakelijk voorwaarden afwezig
Volgens Gersie waren de noodzakelijke voorwaarden om de OMO’s succesvol te laten werken er niet. Er is geen dynamiek in het systeem van vraag en aanbod. Suriname heeft niet een echt ontwikkelde financiële markt .Bij de introductie van de OMO’s door de Centrale Bank rond medio 2021 waren die noodzakelijk voorwaarden ook niet in plaats. Het IMF had dat moeten weten. De OMO-rente van 80 tot 90 procent had volgens Gersie niet zo hoog moeten zijn. Het probleem is dat het transmissie mechanisme niet heeft gewerkt. De banken hebben de hoge rentes en de opbrengsten daaruit niet laten doorwerken naar het publiek. Dat is erg lastig, jammer en heel vervelend. Dat is niet fair, temeer de banken werken met het geld van het publiek, door die te beleggen en hoge rentes daaruit verdienen.
De OMO’s zoals die worden uitgevoerd hebben de algemene banken in staat gesteld om op een makkelijke manier rente te verdienen. Daardoor zijn zij niet geneigd geweest om kredieten tegen lagere rentes te verstrekken aan het publiek, waar ook nog veel “hoofdpijn” voor de banken mee gemoeid gaat.
De voormalige Centrale Bankpresident zegt. dat hij toen tijdens zijn periode gehandeld heeft naar zijn inzichten die toen bestonden. Over de huidige situatie met de OMO’s en het monetair beleid zegt hij dat dat de huidige monetaire autoriteiten ook naar hun eigen inzichten handelen gegeven de omstandigheden die voor hen gelden. Daarmee zegt Gersie geen waardeoordeel te willen geven op genomen beslissingen door de monetaire autoriteiten.
SS