Na zijn aankomst op St. Vincent & the Grenadines, sprak de Venezolaanse president Nicolas Maduro de hoop uit om met de Guyanese president Irfaan Ali tot een vreedzame overeenkomst te komen over het territoriale geschil tussen beide landen.
Maduro benadrukte zijn intentie om een dialoog en onderhandeling na te streven, met als doel praktische en bevredigende oplossingen te vinden zoals voorgeschreven door de Overeenkomst van Genève uit 1966, het erkende instrument voor de oplossing van het Essequibo-geschil. De bijeenkomst, geïnitieerd en ondersteund door diverse landen en bijzonder door de Braziliaanse president Lula da Silva, richt zich op het verminderen van geopolitieke spanningen. Echter, president Ali van Guyana heeft aangegeven dat hoewel de bijeenkomst kan helpen om de spanningen te verminderen, er geen onderhandelingen over landgrenzen zullen plaatsvinden.
Voorafgaand aan de top, keurde de Venezolaanse Nationale Vergadering de nieuwe begroting voor 2024 goed, die ook financiering opneemt voor projecten in de staat Guayana Esequiba, met focus op sociale, economische, educatieve en militaire aspecten. De begroting besteedt meer dan 77% van de middelen aan sociale investeringen, met aandacht voor de verdediging van het betwiste Guayana Esequiba gebied.
Venezuela werd beroofd van aanzienlijke uitbreiding van zijn grondgebied
De Venezolaanse vicepresidente Delcy Rodriguez sprak over het territoriale geschil tussen Venezuela en Guyana, met betrekking tot het gebied Essequibo. Ze stelt dat Venezuela historisch gezien beroofd is van dit rijke minerale gebied, wat een belangrijk deel van haar grondgebied betekent. Rodriguez beweert dat het gebied van oudsher tot Venezuela behoorde, zelfs voor de onafhankelijkheid, en dat de Britse Kroon via fraude en manipulatie van verkenner Schomburgk het gebied heeft geclaimd en nooit legitieme titels daarover heeft gehad.
Rodriguez bekritiseerde Guyana, omdat het vasthoudt aan de uitspraak van het Parijse arbitrage in 1899, die zij als frauduleus beschouwt. Volgens haar kan fraude geen legitieme rechten voortbrengen. Ze noemt Guyana’s claims op het gebied “barbaars” en wijst op recente maritieme schendingen door Guyana. Het doel van Venezuela is de kwestie op te lossen via de Overeenkomst van Genève uit 1966, die verwacht dat beide partijen tot een gezamenlijke bevredigende oplossing komen.
De vicepresidente legt uit, dat Venezuela het Internationaal Gerechtshof niet als een autoriteit erkent voor dit geschil, omdat het geen verplichte jurisdictie over het land heeft aanvaard. Ze hekelt ook de rol van ExxonMobil en de Verenigde Staten in dit conflict, met vermelding dat ExxonMobil Guyana’s verdediging bij het Hof financiert, en houdt een pleidooi voor een gezamenlijke oplossing tegen de imperialistische machten die het gebied bedreigen.
Verder benadrukt ze de nationale consensus in Venezuela over het belang van het grondgebied van Essequibo, en het feit dat de Venezolaanse bevolking geraadpleegd is geworden in een referendum over het gebied.
Tenslotte bekritiseert ze Guyana voor het in hun voordeel exploiteren van het grondgebied zonder aandacht voor de ontwikkeling van hun eigen volk of dat van Venezuela. Ze spoort landen in de regio aan om hun stem te verheffen en te pleiten voor een onderhandelde oplossing van het conflict.
Amerikaanse militaire aanwezigheid in Guyana is bedreiging voor Latijns-Amerika
Venezuela heeft bezwaar gemaakt tegen de toename van de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Guyana, waarbij het waarschuwt voor de mogelijke risico’s die dit vormt voor de stabiliteit van Latijns-Amerika en het Caribisch gebied.
Deze actie wordt beschouwd als een escalatie van het territoriale conflict door Guyana, gedreven door de belangen van energiebedrijven zoals Exxon Mobil en de Amerikaanse militaire macht.
Venezuela bekritiseert eveneens de houding van Luis Almagro, de secretaris van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), die volgens hen een alliantie lijkt te vormen met de VS en Guyana tegen de Venezolaanse belangen in de Essequibo-regio. Tegelijkertijd heeft de Amerikaanse ambassadeur in Guyana, Nicole Theriot, aangekondigd dat de VS de defensiesamenwerking zal intensiveren om veiligheids- en dreigingsproblemen in het gebied aan te pakken.