De Amerikaanse topdiplomaat Henry Kissinger is in de nacht van woensdag op donderdag op 100-jarige leeftijd overleden. Hij zorgde er in de jaren zeventig voor dat de VS en China de banden aanhaalden, midden in de Koude Oorlog. Later won hij een Nobelprijs voor de Vrede en hij bleef tot zijn dood betrokken bij de top van de Amerikaanse politiek.
Henry Kissinger was diplomaat, politicoloog, geopolitiek adviseur en politicus. Hij werkte als minister van Buitenlandse Zaken en nationale veiligheidsadviseur van de Verenigde Staten onder de Republikeinse presidenten Richard Nixon en Gerald Ford. Hij is de man die de ‘Realpolitik’ introduceerde in de Koude Oorlog.
Kissinger was zelfs na zijn honderdste verjaardag, in mei van dit jaar, nog actief. Hij woonde bijeenkomsten in het Witte Huis bij en publiceerde een boek over leiderschapsstijlen. Deze zomer bracht hij nog een verrassingsbezoek aan president Xi in China. In de jaren zeventig was hij als Buitenland-minister onder Nixon betrokken bij belangrijke geopolitieke momenten. Zo zorgde zijn diplomatie tot gesprekken over wapenbeheersing tussen de VS en de Sovjet-Unie en verbeterde betrekkingen tussen Israël en zijn Arabische buren.
Ook was hij een van de architecten van de vredesakkoorden van Parijs, die een einde maakten aan de Vietnam-oorlog.
Maar, hij speelde ook een rol in tapijtbombardementen in Cambodja tijdens de oorlog in Vietnam. Daarbij kwamen duizenden burgers om het leven en kon het Rode Khmer-regime aan de macht komen. Toch won hij in 1973 de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn rol bij het vertrek van het Amerikaanse leger uit Vietnam. Die Nobelprijs was een van de meest controversiële ooit. Twee leden van het Nobelcomité namen er ontslag om.
Kissingers reputatie als belangrijkste architect van het Amerikaanse buitenlandse beleid nam af met het aftreden van Nixon in 1974 om het Watergate-schandaal. Toch was Kissinger, die werd geboren in Duitsland, ook onder president Gerald Ford een diplomatieke kracht. Hij bleef de rest van zijn leven zijn mening geven over geopolitieke kwesties.
Voormalig president George Bush liet weten dat Amerika ‘een van de meest betrouwbare en onderscheidende stemmen op het gebied van Buitenlandse Zaken is kwijtgeraakt’.
Dat Kissinger als Duitse vluchteling de top van de Amerikaanse politiek kon bereiken, zegt volgens Bush ‘net zoveel over zijn grootheid als over de grootheid van Amerika’. De Joodse Kissinger vluchtte in 1938 vanuit nazi-Duitsland naar de VS.